روند امدادرسانی دولت و عدم انعکاس اخبار مربوط به زلزلههای روز شنبه در تلویزیون دولتی ایران و برخی رسانههای دولتی اعتراضات زیادی را به همراه داشته است.
در حالی که عصر روز شنبه، ۲۱ مردادماه زلزلههای نسبتاً شدیدی شهرستانهای ورزقان و اهر را لرزاند و خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورد، تلویزیون دولتی ایران این ضایعه را به نحو قابل قبولی پوشش خبری نداد.
بیتوجهی تلویزیون به مرگ ۳۰۰ شهروند آذربایجانی باعث شد که امروز سایتهای مختلف خبری به این موضوع اعتراض کنند. در شبکههای اجتماعی و بهویژه فیسبوک، عده زیادی از کاربران ایرانی به عملکرد تلویزیون انتقاد کردند.
سایت خبری عصرایران نزدیک به اصولگرایان در مطلبی با عنوان «باز هم تلویزیون شکست خورد» از کوتاهی تلویزیون دولتی ایران در انعکاس اخبار مربوط به زلزله انتقاد کرد و نوشت: در همان شبی که صداوسیما حتی به خود زحمت نداد یک شبکه تلویزیونی خود را به پوشش خبری لحظه به لحظه زلزله آذربایجان شرقی اختصاص دهد، در خبرهای برگزیده شده برای بخشهای مختلف خبری حتی خبر تصادف یک کامیون با یک دوچرخه سوار در آلمان که منجر به مرگ یک تن و زخمی شدن سه تن دیگر شده بود و واژگون شدن اتوبوس در هند به یک دره و اخبار «بسیار بسیارمهم» اعتراض چند شهروند آمریکایی به وضعیت اقتصادی به طور خاص و با آب و تاب پوشش داده میشد.
سایت خبری تابناک متعلق به محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در این زمینه نوشت: فراگیرترین رسانه کشور که لقب ملی هم دارد، تقریباً این خبر را نیز به مانند برخی اخبار دیگر از دور انتشار بیرون گذاشته است.
تابناک با اشاره به رفتار دوگانه تلویزیون دولتی و با ذکر موضوع قرائت پیامهای تبریک محمود احمدینژاد برای موفقیت ورزشکاران نوشت: خواندن پیدرپیِ پیامهای ریاست جمهوری... گاه مانع پخش زنده رقابتهای ملیپوشان کشور نیز میشد، ولی اینبار که تازیانه طبیعت بر تن بسیاری از هموطنانمان نشسته، نه رئیس جمهوری پیام آنی صادر میکند و نه صدا و سیما، خاطر المپیک را مکدر میکند.
نماینده تبریز در مجلس نیز گفته است که مردم از انعکاس خبری صداوسیما در خصوص زلزله دیروز بسیار گلهمند بودند و علیرغم اینکه دیشب صدها نفر زیر آوار بودند، در برنامههای تلویزیونی و سحرگاهی اشارهای به وقوع این فاجعه نشد و از مردم خواسته نشد که در دعاهای خود، زلزلهزدگان را مدنظر داشته باشند.
علیرضا منادی سفیدان تاکید کرده که شبکههای مختلف صداوسیما پوشش خوبی به اخبار مربوط به زلزله ندادند و این موضوع مردم را بسیار ناراحت کرده است. به نظر میرسد باید بیش از این به وقوع زلزله و کشته و زخمی شدن تعدادی از هموطنانمان در این حادثه توجه میشد.
محمد حسننژاد نماینده مرند و الهویردی دهقانی نماینده ورزقان در مجلس نیز شدیداً از عملکرد تلویزیون انتقاد کردهاند.
اکبر اعلمی، نماینده تبریز در مجلس ششم نیز به خبرگزاری کار ایران گفت عملکرد تلویزیون دولتی ایران به گونهای بوده که مردم برای پیگیری اخبار مربوط به زلزلههای دیروز مجبورند به شبکههای ماهوارهای مراجعه کنند.
آقای اعلمی تاکید کرد که عدم پوشش صحیح خبری از سوی رسانه ملی در حالی است که صرفنظر از برخی برخوردهای تبعیض آمیز، اخبار مربوط به اعتراض یک فرد در آمریکا علیه سیاستهای این کشور به تفصیل از سوی همین رسانه منعکس میشود.
غلامحسین مسعودی ریحان، نماینده سابق اهر در مجلس نیز به ایلنا گفت: متاسفانه صدا و سیما در امر اطلاع رسانی خوب عمل نکرد و حتی شبکه استانی هم ضعیف عمل کرد و شبکههای خارجی خیلی بهتر از صدا و سیما عمل کردند.
به گفته آقای ریحان، در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی و زلزلهای که در اردبیل و روستای بنمار رخ داد آقای خاتمی در این روستا حضور پیدا کرد و از مردم آنجا دلجویی کرد.
او از «رییس جمهوری که هر روز به سفر میرود و در استانها حضور پیدا میکند» خواست به مناطق زلزله زده هم سری بزند.
هشدار درباره روند امدادرسانی به زلزلهزدهها و آمار کشتهشدهها
غلامحسین مسعودی ریحان، نماینده سابق مجلس همچنین در گفتوگو با مسیح علینژاد، روزنامهنگار با ابراز تاسف از آمار اعلام شده درباره کشتهشدهها از سوی پزشکی قانونی تاکید کرد که بیش از سیصد نفر کشته شده، اما تعدادی از کشتهها را در خود روستاها دفن کردهاند.
به گفته این نماینده سابق مجلس، آمارها نشان میدهد میزان کشته شدهها به هزار نفر هم برسد.
بهرام صمدیراد، مدیرکل پزشکی قانونی استان آذربایجانشرقی نیز در این باره گفته است که در برخی از روستاها، اجساد بدون طی روال قانونی و صدور مجوز پزشکیقانونی دفن میشوند.
در همین حال، محمد حسننژاد، نماينده مرند و جلفا در مجلس در گفتوگو با ایسنا هشدار داده است که اگر امدادرسانی به زلزلهزدهها تسريع نشود، تلفات افزايش خواهد یافت.
این نماینده مجلس تاکید کرده که با توجه به کوهستانی بودن بسیاری از روستاها، هنوز گروههای امداد به بسیاری از روستاها فرستاده نشده و دسترسی به این روستاها تنها ازطریق هوایی امکان دارد.
از طرف دیگر، گزارشها از کمبود مواد غذایی و آب آشامیدنی در مناطق زلزلهزده حکایت میکند. ازجمله به نوشته ایسنا، از روز گذشته تا ساعت ۶ غروب امروز، اهالی روستای هریس که تلفات زیادی نیز در این زلزله داده است، هنوز مواد غذايی و چادر برای اسكان دريافت نكردهاند.
غیاب خبرهای زلزله در صفحه اول کیهان، رسالت و ابرار
علاوه بر تلویزیون دولتی، چند روزنامه دولتی مطرح نیز در کمال ناباوری خبری از زلزلههای دیروز در صفحه اول شماره امروز خود منتشر نکردند. روزنامههای کیهان، رسالت و ابرار ترجیح دادند که خبرهای دیگری را برای صفحه اول خوب انتخاب کنند.
در همین رابطه وبسایت عصر ایران در گزارشی با نام «زلزله از نظر این سه روزنامه اهمیت نداشت» از این موضوع انتقاد کرده است.
بعدازظهر روز شنبه، دو زلزله شدید آذربایجان شرقی را لرزاند که تاکنون ۳۰۰ کشته و ۲۶۰۰ زخمی برجای گذاشته است. از روز گذشته تاکنون همچنین ۸۳ پس لرزه در این منطقه رخ داده و مرکز زلزلهنگار جهان نیز درباره احتمال زلزله در ۴۸ ساعت آینده هشدار داده است.
در همین راستا، بهرام عکاشه، پدر زلزلهشناسی ایران به خبرگزاری ایلنا گفته است که اگر این زلزله ساعت پنج صبح رخ میداد همانند زلزله بم چندین هزار کشته بر جای میگذاشت.
به گفته آقای عکاشه، در هیچ جای دنیا زلزله شش ریشتری کشته نمیدهد و در نهایت در چنین زلزلهای باید۱۰ نفر زخمی میشد.
پدر زلزلهشناسی ایران همچنین درباره احتمال زلزله در روزهای آینده گفته است که احتمال زلزله بزرگتر از این در منطقه آذربایجان بسیار کم است و زلزله اصلی در این منطقه رخ داده است البته پس لرزههای آن همچنان دو تا شش ماه ادامه خواهد داشت که کاملا عادی است.
او با اشاره به اینکه زلزله اخیر، زلزله هفت ریشتری که براساس محاسبات باید روی دهد، نیست، پیشبینی کرد که زلزلهای با عمق هفت ریشتر در کوههای البرز مرکزی یا شرقی، زاگرس یا شرق کشور رخ دهد که قطعا در آینده انتظار آن را میکشیم.
به گفته آقای عکاشه، چند سال است که منتظر زلزله بالای هفت ریشتری هستم که باید هر ۱۰ سال یک بار اتفاق بیفتد که تاکنون پس از گذشت ۱۵ سال رخ نداده است.
زلزلههای روز شنبه در ایران
ساعت ۱۶:۵۳ دیروز زلزلهای به قدرت ۶.۲ ریشتر شهر اهر را لرزاند. موسسه ژئوفیزیک تهران کانون این زلزله را ۲۰ کیلومتری اهر در آذربایجان شرقی و در عمق ۱۰ کیلومتری زمین خبر داد و اعلام کرد که در یک هفته اخیر پنج زمین لرزه در این منطقه روی داده است.
ساعت ۱۷:۴ دیروز نیز زلزلهای به قدرت ۶ ریشتر در ۲۰ کیلومتری ورزقان به وقوع پیوست. ورزقان همچنین ۱۰ دقیقه بعد با قدرت ۴.۱ ریشتر و ساعت ۱۷:۱۹ با قدرت ۴.۷ ریشتر لرزید. در ساعت ۱۷:۴۴ نیز زلزلهای به قدرت ۴.۵ریشتر و در ساعت ۱۷:۵۳ زمین لرزهای دیگر با قدرت ۳.۷ ریشتر ورزقان را لرزاند.
شهر ارومیه در آذربایجان غربی نیز عصر روز شنبه سه بار لرزیده است. این زمینلرزهها در برخی مناطق دیگر ایران ازجمله اردبیل، رشت، انزلی و بخشهایی از تهران احساس شده است.
همچنین براساس مرکز زلزلهنگاری کشور از صبح روز شنبه تا عصر همان روز، ۲۸ زلزله در استانهای کشور روی داده که ازجمله آنها میتوان به خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کرمان و هرمزگان اشاره کرد.
علاوه براین، از بعدازظهر دیروز تا صبح امروز، حوالی منطقه اهر و ورزقان آذربایجان شرقی ۸۳ پسلرزه رخ داده است.