در چند روز اخیر مردم اسرائیل شاهد فوران مقالاتی بودند که حمله قریب الوقوع این کشور به تأسیسات هستهای ایران را پیشبینی میکردهاند.
هم اکنون احتمال حمله از «چند ماه آینده» به «چند هفته آینده» رسیده است و برخی ناظران بر این باورند که اسرائیل قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به این کار دست خواهد زد. این در شرایطی است که عدم حمایت اوباما از این اقدام بسیار پر خطر و سنگین واقع خواهد شد. خصوصأٔ که میت رامنی رقیب جمهوری خواه او و حامی سرسخت اسرائیل، از اقدام یک جانبه اسرائیل علیه ایران حمایت کرده است.
روز سه شنبه مقالهای در روزنامه معاریو نوشت که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، روز ۲۵ سپتامبر را به عنوان ضرب الآجل اوباما برای اعلام قاطعانه حمله آمریکا تعیین کردهاند. این تاریخ همزمان با باز گشایی مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک و در آستانه یوم کیپپور، یکی از مهمترین روزها در تقویم کلیمی است.
مضمون ضمنی این عمل این است که در غیاب اعلام عمومیِ حمایت آمریکا، اسرائیل به برنامه خود برای حمله به تأسیسات هستهای ایران میپردازد.
اما دو مقاله منتشر شده روز جمعه پیش، توفان کنونی را شروع کردند. در مقالهای از ناوم برنی و سیمون شیفر- دو ناظر شناخته شده- که در در «یدیعوت اخرونوت» پرفروشترین روزنامه اسرائیل منتشر شده، آمده است: «تا آنجایی که به بنیامین نتانیاهو و ایهود باراک بستگی دارد، حمله اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران در چند ماه آینده پاییزی، قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر به وقوع خواهد پیوست.»
اما این یادداشت گوشزد کرد: «حتی یک مقام بلندپایه در تشکیلات حکومتی اسرائیل- چه در میان افراد برجسته نیروهای دفاعی و سازمانهای دیگر امنیتی، و یا حتی رئیس جمهور این کشور- پیدا نمیشود که از حمله قریب الوقوع اسرائیل حمایت کند.»
با این حال طبق گفته نویسندگان این مقالات، نتانیاهو و باراک مصمم هستند. با وجود ضمانتهای آمریکا مبنی بر اینکه «اوباما نسبت به توقف برنامه هستهای ایران متعهد است،» نتانیاهو به این نتیجه رسیده که اینها حرفهایی تو خالی است، و اوباما دست به عمل نمیزند. باراک تا این حد رک نبود اما حرفهایش نتیجه مشابهی داشت. او گفت اسرائیل نمیتواند امنیت خود را به دست کشورهای خارجی بسپرد... آمریکا میتواند با ایران هستهای بسازد. اسرائیل نمیتواند.»
دوشنبه صبح برنی و شیفر گزارش کردند که آخر هفته «با بمباران تلفنهای مردمی رو به رو شدند که میپرسیدند آیا وقت آن فرا رسیده که به پناهگاه بروند».
همچنین بسیاری بر این اعتقادند که باراک همان فرد «تصمیم گیرنده» است، شخص ناشناسی که دیدگاههایش روزِ جمعه در صفحات مجله آخر هفته هاآرتص منتشر شد. این شخص اظهار داشت که وقت برای اقدم علیه تاسیسات هستهای ایران رو به پایان است و «مرحله مصونیت» در حال فرا رسیدن است.
طبق گفتههای تصمیم گیرنده: در زمانی که ایران در حال مستحکم سازی و پراکنده کردن سایتهای هستهای و غنی سازی اورانیوم است، به زمانی نزدیک میشویم که دیگر کاری از اسرائیل بر نمیآید. برای آمریکاییها ایران هنوز به مرحله مصونیت نزدیک نیست چون آنها دارای بمبها و بمب افکنهای قویتر هستند و قادر به تکرار عملیات در چنین سطحی هستند. اما در مقابل ما ایران به زودی میتواند به مرحله مصونیت برسد. و هنگامی که این صورت بگیرد بدین معناست که مسائلی را که برای بقای ما حیاتی است به دست آمریکا بسپریم. اسرائیل نمیتواند اجازه دهد چنین اتفاقی رخ دهد. این کشور نمیتواند مسئولیت آینده و بقای خود را حتی به دستان بهترین و وفادارترین دوست خود بسپرد.
علاوه بر همه اینها اظهار نظر رئیس موساد افرایم هلوی هم بود که در مصاحبهای با روزنامه نیویورک تایمز که بارها هم توسط رسانهها نقل قول شد گفت که «اگر من ایرانی بودم از ۱۲ ماه آینده بسیار هراسناک میبودم».
ممکن است این نقل قول کوتاه از یک مصاحبه بلند و سنجیده برداشته شده باشد، اما میبایست تصور کرد هلوی آگاه بود که سخنانش بازتاب گستردهای خواهند داشت.
سریعا بد از او یک مقام بلند پایه اطلاعات سابق دیگر، آهارون زیوی فارکاش، رئیس سابق اطلاعات نظامی نیروهای دفاعی اسرائیل، گفت: به نظرم میآید که حمله اسرائیل در آینده نزدیک صورت میگیرد که از نظر او یعنی «در چند هفته یا دوماه آینده.»
با این همه، تصمیم نتانیاهو و باراک برای بردن اسرائیل به جنگ علیرغم مخالفت سران فعلی و سابق سازمانهای نظامی و امنیتی و همچنین اکثریت کابینه یک ریسک سیاسی بزرگ است حتی اگر از عواقب دیپلماتیک، امنیتی و نظامی این عمل صرف نظر کنیم.
نخست وزیر سابق اسرائیل اهود المرت خیلی با احتیاط سخن گفت. او در یک سخنرانی روز یک شنبه اظهار داشت: مطلقاً هیچ دلیلی برای اسرائیل وجود ندارد که در آینده نزدیک دست به حمله بزند، نه در چند هفته آینده و نه در چند ماه آینده... ما نباید با هیجان بیش از حد عمل کنیم. باید آرام باشیم... من بخشی از دایرهای هستم که معتقد است اسرائیل نباید اجازه دهد ایران به سلاحهای هستهای دسترسی پیدا کند. سوال اینجاست که چگونه باید در این راه پیشروی کنیم؟... این فرایند باید با مطابقت کامل با جامعه بین المللی پیش رود.
مردم اسرائیل چطور؟ طبق نظر سنجی جمعه پیش روزنامه معاریو، ۴۱ درصد مردم اسرائیل بر این باورند که تحریمها و مذاکرات به تنهایی مانع از دسترسی ایران به بمب هستهای نمیشوند، ۲۲ درصد به تحریمها و مذاکرات امید داشتند و ۳۷ درصد اینها را کافی نمیدانستند.
یک دسته سوالات دیگر نشان داد که اکثر مردم خواستار دخالت نظامی آمریکا هستند، و باور دارند که حمله نظامی آمریکا در راه است.
وقتی نظر مردم در این مورد پرسیده شد که «اگر به آخرین تاریخی نزدیک شویم که اسرائیل به تنهایی بتواند به طور جدی به تاسیسات هستهای ایران صدمه وارد کند، پیشنهاد شما چیست؟» ۳۵ درصد گفتند اسرائیل باید به تنهایی وارد عمل شود، ۳۹ درصد گفتند باید مسئولیت را به آمریکا و جامعه جهانی بسپرند، و ۲۶ درصد گفتند نمیدانیم. از هر ۱۰ نفری که در این نظرسنجی شرکت کردند ۴ نفر گفتند که به باراک و نتانیاهو در حل این بحران اعتماد دارند، و ۲۷ درصد جوابِ منفی دادند.
افرادی همچنان هستند که بر این باورند که نتانیاهو و باراک مشغول یک بلوف بازی خطرناک هستند با هدف اینکه به آمریکا فشار بیاورند. اما در حال حاضر آنهایی که باور میکنند اسرائیل به زودی به جنگ میرود صدای بلندتری دارند.