گزارشها حاکی از آن است که بحرین و امارات متحده عربی، مقداری محموله صادراتی به ایران را که دارای کاربرد دوگانه برای استفاده در برنامه هستهای اين کشور هستند در حال انتقال به ایران مصادره کردهاند.
طبق گزارشی که روز سهشنبه، ۲۸ شهریور در خبرگزاری رویترز منتشر شده، یکی از محمولههای مصادره شده حاوی الیاف کربن است، که در ماه می سال جاری توسط یک هیئت تخصصی سازمان ملل به عنوان یکی از مواد اصلی لازم برای ادامه غنی سازی اورانیوم در ایران معرفی شد.
به گفته دیپلماتهایی که خواستهاند نام آنها فاش نشود، مصادره محمولهها توسط بحرین و امارات متحده عربی از آن جهت اهمیت دارد که نشان دهنده اجرای سرسختانه مقررات تحریمها، توسط کشورهای بیشتری است.
یک دیپلمات عالی رتبه در این زمینه به خبرگزاری رویترز گفته است: «اینکه این دو کشور اقدام به اعمال تحریمها علیه ایران کردهاند، و این اقدامات را به شورای امنیت سازمان ملل گزارش میدهند، به خودی خودی امری قابل توجه است.»
به زعم او، این امر نشان میدهد که تحریمهای سازمان ملل میتواند کارایی داشته باشد. امارات متحده عربی یکی از کشورهای یاری رسان به ایران به شمار میرفت. ایران در حال انزوای بیش از پیش است.
شهر دوبی یکی از مرزهای کلیدی ایران برای تجارت به شمار میرود که مورد استفاده ایران برای دور زدن تحریمها نیز قرار میگرفته است. یک موسسه تحقیقاتی غیر دولتی آمریکا در ماه جولای ۲۰۱۱ طی گزارشی در این زمینه از دوبی به عنوان «منبع اصلی واردات ایران و محل اصلی انتقال محمولههای قانونی و غیر قانونی به ایران» یاد کرد.
اما به دنبال تلاش کشورهای غربی و به خصوص آمریکا برای تضمین اجرای تحریمها علیه ایران، قوانین مربوط به تحریمها به مراتب سختگیرانهتر شدند. مقررات جدید از کشورها میخواهند فعالیتهای خود در زمینه اجرای تحریمها علیه ایران را به کمیته تحریم سازمان ملل گزارش کنند.
همچنین آخرین تحریم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران که در ماه ژوئن ۲۰۱۰ به تصویب رسید، هیئتی برای تضمین اجرا تحریمهای تاسیس کرد و به کشورها اجازه داد تمامی محمولههایی را که در حال ورود یا خروج از ایران هستند، بازرسی کنند.
دیپلماتها به خبرگزاری رویترز گفتند گزارشات ارسالی از بحرین و امارات متحده عربی احتمالا هفته آینده در شورای امنیت سازمان ملل توسط نماینده کشور کلمبیا و رئیس کمیته تحریم شورای امنیت عنوان خواهند شد، اما طبق عرف شورای امنیت در رابطه با مسائل این چنین حساس، نام کشورهایی که گزارشات را ارسال کردهاند حذف خواهد شد.
در حالی که یکی از محمولههای مصادره شده توسط بحرین حاوی فیبر کربن بوده، خبری از محتویات محمولههای مصادره شده توسط امارات متحده عربی در دست نیست.
طبق گفته دیپلماتها در گزارش امارات متحده عربی به کمیته تحریم شورای امنیت آمده است که این کشور در سه سال اخیر ۱۵ محموله مشکوک در حال انتقال به ایران را مصادره کرده است. برخی از این محمولهها مشکلی نداشتهاند و متعاقباً به ایران منتقل شدهاند اما برخی همچنان در مصادره قرار دارند.
همچنین طبق گفته دیپلماتها، از خریداران محمولههای مصادره شده شرکت «کالای الکتریک» است که گفته میشود از مراکز تحقیقات برنامه هستهای ایران به شمار میرفته و مورد تحریم سازمان ملل نیز قرار دارد.
به گفته دیپلماتها هنوز مشخص نیست که محمولههای مصادره شده لزوما به منظور استفاده در سانتریفوژهای هستهای این کشور راهی ایران بودند یا خیر.
ایران هم اکنون مورد هدف چهار قطعنامه تحریمی از سوی سازمان ملل است. آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهای یک جانبه به مراتب سرسختانهتری در قبال ایران اعمال کردهاند که کالاهای نفتی و نظام بانکی ایران را مورد هدف دارند.
کشورهای غربی ایران را متهم کردهاند که برنامه هستهای آن با هدف ساختن سلاح هستهای دنبال میشود. ایران این اتهام را همواره رد کرده و مدعی شده برنامه هستهای این کشور صرفا برای تولید سوخت طراحی شده.