بر اساس یک گزارش محرمانه که توسط منابع غربی تهیه شده، ایران «روزانه دهها تن سلاح و مهمات از طریق عراق به سوریه میفرستد». در همین حال آمریکا ۱۱۷ هواپیمای مسافربری ایران را به اتهام ارسال کمک به حکومت بشار اسد، تحریم کرده است.
طبق این گزارش، ایران با استفاده از هواپیماهای غیر نظامی از حریم هوایی عراق به سوریه نیروی نظامی و اسلحه منتقل میکند. این هواپیماها حامل مقادیر زیادی از محمولههای اسلحه هستند و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مسئول این انتقالات است.
طبق این گزارش که رویترز آن را منتشر کرده، یک دیپلمات در سازمان ملل این سند اطلاعاتی غربی را به این خبرگزاری رسانده است.
اگر چه خبرهای مبنی بر عبور هواپیمهای ایرانی از طریق حریم هوایی عراق به سوریه به منظور یاری نظامی جمهوری اسلامی به بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، خبر تازهای نیست، اما آنچه در این گزارش تازه است، ابعاد وسیع این عملیات است. این گزارش مدعی است این عملیات بسیار سازمان یافتهتر از آن چیزی است که تاکنون گمان میرفته و با توافق میان دولتهای عراق و ایران میسر شده است.
این گزارش ضمن رد ادعاهای عراق مبنی بر اینکه این کشور اجازه عبور محمولههای نظامی به سوریه را نمیدهد اضافه کرده است: هوپیماهایی از ایران به مقصد سوریه از طریق عراق تقریبا به طور روزانه در حال پرواز هستند که حامل پرسنل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دها تن اسلحه به منظور تجهیز نیروهای امنیتی و شبهه نظامی سوریه در تقابل با مخالفان هستند.
این گزارش همچنین افزوده که ایران از طریق زمینی نیز محمولههایی را از طریق عراق به سوریه میفرستد.
گر چه دولتهای غربی و عربی ایران را مرتبا به یاری بشار اسد در سرکوب مخالفان متهم کردهاند، جمهوری اسلامی این اتهامات را همواره تکذیب کرده و از اذعان کمک نظامی به رژیم بشار اسد پرهیز داشته.
محمد علی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز یک شنبه در یک کنفرانس خبری گفته بود ایران به سوریه کمک غیر نظامی میفرستد اما دو روز بعد رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران این گفتهها را تکذیب کرد.
در همین حال وزارت خزانه داری آمریکا روز چهار شنبه ۱۱۷ فروند هواپیمای متعلق به شرکتهای ایران ایر، ماهان ایر، و یاس ایر را شناسایی کرده که ظاهرا حامل محمولههای ایران به مقصد سوریه بودهاند و آنها را مورد تحریم قرار داده است. دو هواپیما بوئینگ ۷۴۷ متعلق به ایران ایر و ماهان ایر که در سند اطلاعاتی به آنها اشاره شده در میان ۱۱۷ هواپیمای شناسایی شده توسط وزارت خزانه داری آمریکا هستند. شرکت ماهان ایر و ایران ایر پیش از این در لیست تحریم آمریکا وجود داشتند، و روز چهارشنبه شرکت یاس ایر نیز به این لیست اضافه شد.
یک مقام وزارت خزانه داری آمریکا در مورد تحریمهای جدید گفت اینها به ردیابی داراییهای مسدود شده کمک میکنند، و دور زدن تحریمها توسط ایران را دشوار میکنند.
در اوائل سال جاری یک هیئت تخصصی شورای امنیت سازمان ملل که مسئول نظارت بر اجرا تحریمهای اقتصادی علیه ایران است، گفته بود ایران از طریق ترکیه، و نه عراق، به سوریه محموله نظامی منتقل میکند. اما بر اساس سند اطلاعاتی موجود این انتقالات متوقف شدهاند. این سند در این زمینه آورده است: از آنجایی که آنکارا موضع سرسختانهای در قبال سوریه اتخاذ کرده، و اعلام کرده تمام محمولههای نظامی انتقالی از خاک و حریم هوایی ترکیه به این کشور را مصادره میکند، ایران انتقالات خود از طریق ترکیه را متوقف کرده است.
مساله محمولههای انتقالی ایران به مقصد سوریه از طریق عراق، همچنین روز چهارشنبه در سنای آمریکا عنوان شد. جان کری، رئیس کمیتهٔ روابط بین الملل سنا در این باره اذعان داشت که آمریکا میتواند کمک مالی به دولت عراق را مشروط بر توقف هواپیماهای ایرانی کند. او گفت: این امر کاملا غیر مسئولانه است که ما به این کشور در ساختن دموکراسی کمک کنیم، از آنها پشتیبانی کنیم، به این کشور پول وارد کنیم، و جان آمریکاییها را در گرو میگذاریم، و در عوض آنها کاملا ضّد منافع ما عمل میکنند.
بهتازگی بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل از انتقال کمک نظامی به طرفین جنگ داخلی سوریه اظهار نگرانی کرده بود و گفته بود این امر میتواند «در پی تشدید درگیریها عواقب ناخواستهای داشته باشد».
تظاهرات در کشور سوریه از فروردین سال گذشته و به دنبال وقوع انقلاب در مصر و تونس آغاز بالا گرفت. حکومت سوریه این اعتراضها را با خشونت سرکوب کرده و اعتراض بینالمللی را برانگیخته است.