بازار ایران برای سومین روز متوالی در حال افزایش قیمت بیسابقه انواع ارز و سقوط ارزش ریال است به طوری که در معاملات بازار تهران تا ظهر امروز، دلار آمریکا به ۳۴۵۰ تومان رسید.
گزارش وبسایتهایی مانند «مظنه» و «مثقال» که به طور لحظهای قیمت انواع ارز و سکه را گزارش میکنند حاکی است که ریال روز دوشنبه، دهم مهرماه بیش از ۱۵ درصد دیگر ارزش خود را از دست داده است. بر اساس گزارش بازارهای ارز در روز ۲۹ سپتامبر ریال ایران بیارزشترین پول ملی در جهان بود.
یورو، واحد پول اروپا هم ۴۲۴۰ تومان خرید و فروش میشود و پوند بریتانیا هم به رقم بیسابقه ۵۲۳۰ تومان رسیده است.
روز گذشته در بازار غیر رسمی ایران دلار با گذر از ۳۰۰۰ تومان در ساعاتی ۳۰۵۰ تومان هم معامله شده بود.
در همین حال قیمت سکه تمام، امروز به یک میلیون و ۲۸۷ تومان افزایش پیدا کرده است. نیم سکه هم ۶۳۷ هزار تومان در حال معامله است.
در واکنش به افزایش قیمت انواع ارز محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی امروز گفت که قیمت ارز در بازار به طور تدریجی کاهش پیدا میکند.
رئیس کل بانک مرکزی در توضیح این پیشبینی خود گفت انتظار دارد با افزایش خرید و فروش در مرکز مبادلات ارزی، آثار این فعالیتها در قیمت ارز در بازار مشاهده شود.
اظهارات آقای بهمنی در نشست مشترک با وزیر صنعت، معدن و تجارت و مدیران عامل بانکهای دولتی و خصوصی بیان شد. در این نشست برای مدیران توضیح داده شد که چگونه با مرکز مبادلات ارزی کارهای خود را هماهنگ کنند.
در این نشست مقرر شد که بانکهای دولتی و خصوصی کم کم نمایندگان خود را در مرکز مبادلات ارزی مستقر کنند.
همزمان با افزایش قیمت ارز در ایران و مطرح شدن چندین لایحه و طرح برای ساماندهی وضعیت حاکم بر اقتصاد از هفته گذشته بانک مرکزی، اتاقی را برای مبادلات ارزی با هدف عرضه ارز به قیمتی کمتر از بازار آزاد راه اندازی کرد.
با گذشت دو روز از عملیاتی شدن این ایده قیمت ارز همچنان در بازار آزاد افزایش پیدا کرد و روز گذشته نهم مهرماه مدیران این مرکز از صادرکنندگان و واردکنندگان کالا درخواست کردند
برای سرعت عمل بالاتر و جلوگیری از اتلاف وقت تقاضای ارزی خود را به وسیله ارایه ثبت سفارش معتبر و از طریق بانکهای عامل در سراسر کشور به انجام برسانند.
صمد کریمی، سخنگوی مرکز مبادلات ارز هم امروز گفت که مشکلات مرکز مبادلات ارزی بهزودی حل میشود و این مرکز برای جبران کسری بودجه راهاندازی نشده است.
«مرکز مبادلات ارزی تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد نیاز بازار را تامین میکند»
در همین حال، به نوشته ایسنا شماری از تجار با انتقاد از محدودیت بانکهای عامل برای عرضه ارز میگویند که برخی شعب بانکهایی که در کشورهای مقصد برای دریافت ارز معرفی میشوند به عنوان مثال در کشور چین، دیگر فعالیت نمیکنند.
محمد نهاوندیان، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران هم با انتقاد از وضعیت حاکم بر بازار ایران گفت که مرکز مبادلات ارزی تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد نیاز بازار را تامین میکند، نمیتوان بیش از این انتظار داشت که در بازار ارز نقش آفرینی داشته باشد. او به دولت پیشنهاد داد برای مدیریت وضعیت بوجود آمده از سیستم ارز شناور استفاده کند.
«شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران» هم در قالب نامهای سرگشاده به محمود احمدینژاد از او خواستند که برای اداره بازار ارز تدابیر صحیحی به کار بگیرد.
در این نامه با اشاره به راه اندازی اتاق مبادلات ارزی نوشته شده این مرکز بیشتر تمرکز خود را روی اسکناسهای ارزی معطوف کرده و دولت باید در راستای آن به عرضه وسیع ارز اعتباری در حسابهای بانکی متقاضیان هم اقدام کند.
نویسندگان این نامه همچنین با نقد گمانههای مطرح شده در ارتباط با دلایل این افزایش قیمت و ارتباط دولت با آن نوشتهاند: قیمت ارز به ویژه در روزهای اخیر بیشتر گمانه تامین منابع لازم برای دوبرابر کردن پرداخت یارانه های نقدی را تقویت میکند تا جبران کسری بودجه که این اقدام با هر نیتی به ضرر اقتصاد ملی است.
شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران در این نامه پیشنهاد کرده که دولت در راستای کمک به مردم ایران میتواند «به ازای هر نفر ماهانه، یک سکه نیم گرمی طلا ضرب بانک مرکزی یا حواله آن را تخصیص دهد و این حواله را به حساب بانکی آنها منتقل نماید.
همچنین پیشنهاد شده که راهکارهایی مانند تخصیص «سهمیه انرژی رایگان» به هر خانوار ایرانی هم میتواند جایگزین پرداخت نقدی یارانهها شود.
انتقاد از دولت در ارتباط با وضعیت بازار ارز
از تیرماه که دور تازه تحریمهای امریکا و اتحادیه اروپا با هدف فشار بر جمهوری سالامی برای دست برداشتن از برنامههای اتمی وضع شده بازار ایران چندین مرحله بیثباتی و افزایش قیمت ارز و سکه را تجربه کرده است.
در این مدت نمایندگان مجلس چندین بار دولت و مدیران بانک مرکزی را بیبرنامهگی و حتی آشفتگی عمدی در بازار ارزی متهم کردهاند. همچنین از طرحهای مختلفی مانند ارز تک نرخی و چند نرخی،راه اندازی بور سارز و همچنین ایده دولت برای افزایش قیمت ارز و پرداخت مابهالتفاوت آن به صورت نقدی به مردم حرف به میان آمد.
چندی پیش احمد توکلی در این ارتباط گفت که سیاستهای نادرست دولت باعث شده است که ارزش پول ملی ایران حدود ۶۰ درصد کاهش پیدا کند.
روز گذشته هم الیاس نادران، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت که به باور او وضعیت نابسامان بازار ارز ناشی از ناتوانی در مدیریت نیست بلکه رئیس جمهور عمدا بازار را آشفته نگه داشته است.
در همین حال امروز جواد تقوی، رییس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد که این سازمان وارد موضوع تخلفات احتمالی ارزی شده است و پروندههایی تخلفات راخارج از نوبت مورد رسیدگی قرار میدهد.