اتحادیه اروپا جزئیات تازهای از تحریمهایی را که روز دوشنبه، ۲۴ مهرماه در رابطه با حوزههای انرژی و بانکی علیه ایران به تصویب رساند منتشر کرده، که تحریم بیش از ۳۰ شرکت و نهاد مختلف و وزارتخانههای نیرو و نفت را شامل میشود.
اتحادیه اروپا علاوه بر تحریم دو وزارتخانه نفت و نیرو، داراییهای مجید نامجو، وزیر نیروی ایران در اروپا را مسدود کرده و او را تحت ممنوعیت سفر قرار داده است.
اتحادیه اروپا اعلام کرده است که محدودیتها علیه آقای نامجو به دلیل عضویت او در شورای عالی امنیت ملی ایران که سیاستهای هستهای ایران را تعیین میکند، اعمال شدهاند.
همچنین در میان شرکتهایی که تحت تحریم قرار گرفتهاند، شرکت ملی نفت ایران، از بزرگترین صادر کنندگان نفت خام در جهان، و شرکت ملی نفتکش ایران، از زیر مجموعههای آن قرار دارند.
این دو شرکت از عناصر کلیدی صنعت نفت ایران به حساب میآیند، که درآمد فروش نفت این کشور را تامین میکنند. به زعم وزیران خارجه اتحادیه اروپا، این دو شرکت که تحت تحریم وزارت خزانه داری آمریکا نیز قرار دارند به دلیل تامین منابع مالی حکومت ایران مورد تحریم قرار گرفتهاند.
دولت آمریکا به تازگی شرکت ملی نفت ایران را دارای ارتباط با سپاه پاسداران خوانده و این گروه را متهم به تلاش در جهت فروش مخفیانه نفت و دور زدن تحریمها کرده بود. ایران این اتهام را رد کرده است.
در میان شرکتهای دیگر مورد تحریم، شرکت ملی گاز ایران، شرکت بهینهسازی مصرف سوخت، شرکت ملی حفاری ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران قرار دارند.
شعبههای شرکت ملی گاز ایران و شرکت ملی نفت ایران در سنگاپور و بریتانیا هم تحت تحریم قرار گرفتهاند و شرکتهای تابعه این دو شرکت بزرگ ایران ازجمله کارون، پتروپارس، حفاری شمال و شرکت نفت و گاز مسجدسلیمان هم به لیست سیاه این اتحادیه اضافه شدهاند.
تحریمهای تصویب شده دیروز همچنین محدودیتهایی علیه بانک مرکزی ایران را تشدید میکنند و هر نوع معاملات مالی میان بانکهای ایرانی و اروپایی، بهجز در موارد استثنایی در رابطه با کمکهای بشردوستانه را ممنوع میکنند. در این رابطه امروز نام چندین بانک جدید هم به لیست تحریمها اضافه شد.
بانک صنعت و معدن، بانک توسعه و تعاون و تجارت سرمایه بلاروس، وابسته به بانک تجارت از جمله بانکهایی هستند که در لیست سیاه اتحادیه اروپا قرار گرفتند.
تمهیدات جدید اتحادیه اروپا علیه جمهوری سلامی ایران همچنین تحریم صادرات گاز ایران و صادرات برخی کالاهای صنعتی مانند گرافیت، انواع آهن، نرم افزاریهای صنعتی، و همچنین کالاهای مربوط با ساخت کشتی را در بر میگیرند.
لغو برخی تحریمهای پیشین
وزیران خارجه اتحادیه اروپا در نشست دیروز خود همچنین برخی شرکتها و افراد را از لیست تحریمهای خود بیرون کشیدند.
هفت نفر از مقامات ایران به دلیل نبود مستندات کافی از لیست تحریمهای اتحادیه اروپا خارج شدهاند که از جمله آنها میتوان به محمد جهرمی، مدیرعامل بانک صادرات ایران و محمودرضاخاوری، مدیرعامل پیشین بانک ملی ایران اشاره کرد.
هر دو این افراد متهم به دست داشتن در فساد مالی بزرگ مشهور به اختلاس سه هزار میلیارد تومانی بودهاند. محمودرضا خاوری پس از افشای این اختلاس از ایران خارج شد و در حال حاضر در کانادا به سر میبرد.
تحریمهای این اتحادیه همچنین درباره دو شرکت حمل و نقل و یک شرکت تجهیزات و الکترونیک لغو شده است.
واکنشها به تحریمهای جدید
تحریمهای جدید اتحادیه اروپا واکنش مقامات ایرانی را برانگیخته است. صبح امروز، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به تحریمهای جدید از سوی اتحادیه اروپا، با اشتباه و بینتیجه خواندن تحریمهای جدید افزود: ما توصیه میکنیم که به جای رویکرد اشتباه و اصرار بر لجبازی و رفتن به سمت فشارهایی که فقط ملت ایران را منجسمتر میکند، با یک رویکرد منطقی میتوانند به گفتوگو برگردند.
آقای مهمانپرست همچنین تحریمهای جدید را «غیرقانونی، بیمنطق و غیرانسانی» خوانده است.
آیتالله خامنهای، رهبر ایران نیز که به خراسان شمالی سفر کرده، امروز گفت: ما در مقابله با دشمنان، دستمان پر است و میتوانیم بر آنها غلبه کنیم.
او رسانههای غرب را به «خدعه و تقلب تبلیغاتی» متهم و ادامه داد: آنها مدام میگویند علت فشارها به ایران وادار کردن جمهوری اسلامی به بازگشت به پای میز مذاکره است اما ما میز مذاکره درباره مسائل گوناگون از جمله هستهای را چه زمانی ترک کرده بودیم که حالا برگردیم؟
اسرائیل و چین هم به تحریمهای جدید اتحادیه اروپا واکنش نشان دادهاند و در حالی که اسرائیل از آنها استقبال کرده، انتقاد چین را برانگیخته است.
سخنگوی وزارت خارجه چین با محکوم کردن تحریمهای جدید گفته است که این تحریمها وضعیت را پیچیدهتر و رویارویی را تشدید میکند.
اما در مقابل بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل با استقبال از تحریمهای جدید تاکید کرده که این تحریمها بر اقتصاد ایران تاثیر شدیدی خواهند گذاشت.
وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه، ۲۴ مهر ماه طی نشستی در لوکزامبورگ تحریمهای جدیدی را علیه سیستم بانکی، مبادلات بازرگانی، کشتیرانی و صادرات گاز ایران تصویب کردند.
این اتحادیه پیش از این نیز تحریمهایی را علیه ایران اعمال کرده بود که در راستای آن خرید نفت از ایران توسط کشورهای این اتحادیه از اوایل تابستان ممنوع شد.
ایران تحت تحریمهای آمریکا هم قرار دارد و علاوه بر آن چهار قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل در رابطه با برنامه هستهای ایران نیز به تصویب رسیده است.
تحریمهای اروپا و آمریکا که از اوایل تابستان شدت گرفتند، صادرات نفتی این کشور را نسبت به سال قبل بیش از ۵۰ در صد کاهش دادهاند، و باعث شدهاند ارزش پول ملی ایران تا حد بیسابقهای کاهش یابد.
کشورهای غربی ایران را متهم میکنند که تحت پوشش برنامه هستهای مسالمتآمیز به دنبال دسترسی به سلاحهای هستهای است.
ایران این اتهامات را همواره رد کرده و تأکید میکند برنامه هستهای این کشور با هدف تولید سوخت و تحقیقات پزشکی راه اندازی شده است.