خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش داده است که در چند ماه گذشته دهها تن طلای ترکیه به ارزش میلیاردها دلار ازطریق دوبی به ایران منتقل شده است.
طبق این گزارش برای یافتن یکی از شاهرگهای مالی ایران باید به فرودگاه بینالمللی آتاترک استانبول رفت و مسیر پرواز به دوبی را دنبال کرد.
این گزارش به نقل از آمار تجاری رسمی دولت ترکیه میگوید که تنها در ماه اوت حدود چند تن طلا به ارزش تقریبی دو میلیارد دلار ازسوی خریداران ایرانی در ترکیه به دوبی منتقل شده و با این نقل و انتقالات مالی حکومت ایران میتواند مشکلات مالی خود را در رویارویی با تحریمهای غرب رفع کند.
تحریمهای غرب که بخش بانکی ایران را به خاطر برنامه هستهای این کشور هدف قرار داده، دسترسی ایران به سیستم بانکی جهانی را مسدود و نقل و انتقال مالی ایران در سطح بینالمللی را دشوار کرده است. اما ایران میتواند با استفاده از طلا، به نقل و انتقالات مالی خارج از مرزها ادامه دهد.
یک تاجر در دوبی که در جریان تجارت طلا میان ایران و ترکیه است، به رویترز گفته است: هر واحد پولی در دنیا هویتی دارد اما طلا به معنی ارزش بدون هویت است، ارزشی که میتوان آن را با خود در هرجایی حمل کرد.
طبق این گزارش مقصد نهایی طلای حمل شده به ایران نامشخص است اما براساس مقیاس عملیات حمل طلا ازطریق دوبی و افزایش ناگهانی آن، میتوان گفت که دولت ایران در این جریان نقش دارد.
ایران نفت و گاز به ترکیه میفروشد و بهخاطر تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا نمیتواند پول نفت را به دلار یا یورو دریافت کند و پول دریافتی لیر ترکیه است. لیر در بازارهای جهانی ارزش ناچیزی دارد و بهترین راه برای ایران خرید طلای ترکیه با لیر دریافتی از این کشور است.
«دور زدن ازطریق دوبی»
طبق اطلاعات بازرگانی دولت ترکیه، ایران در ماه مارس و همزمان با شروع تحریمهای بانکی، بهطور ناگهانی خرید شمش طلا از ترکیه را افزایش داد بهطوری که در ماه ژوئیه ۱.۸ میلیارد دلار شمش از ترکیه وارد کرد.
این در شرایطی بود که در ماه اوت خرید مستقیم طلا توسط ایران از ترکیه ناگهان پایین آمد اما در همین مدت صادرات طلای ترکیه به امارات متحده عربی بهشدت افزایش یافت.
طبق آمارهای موجود دولت ترکیه، این کشور در ماه اوت بهطور کلی ۲.۳ میلیارد دلار صادرات طلا داشته است که از این مبلغ ۲.۱ میلیارد دلار آن شمش بوده است و حدود ۳۶ تن طلا به ارزش ۱.۹ میلیارد دلار به امارات متحده عربی فرستاده شد. در ماه ژوئیه صادرات طلای ترکیه به امارات متحده عربی تنها هفت میلیون دلار بوده است.
ازسوی دیگر صادرات مستقیم طلا از ترکیه به ایران از ماه آوریل به بعد هرماه بین ۱.۲ میلیارد دلار تا ۱.۸ میلیارد دلار در نوسان بوده است. این صادرات در ماه اوت به ۱۸۰ میلیون دلارکاهش یافت.
یک تاجر طلا در دوبی گفته است که ایران عمدتا واردات مستقیم طلا از ترکیه را به واردات غیرمستقیم از مسیر دوبی تبدیل کرده است تا این موضوع مخفی بماند.
شماری از واسطهها، طلافروشان و تحلیلگران در دوبی گفتهاند که با وجود افزایش ناگهانی واردات طلا به امارات متحده عربی در ماه اوت، نشانهای از تزریق طلا در بازارهای محلی ندیدهاند.
براساس گمانهزنی آنها دهها تن طلای وارداتی از ترکیه ازطریق دوبی به ایران منتقل شده است.
طبق این گزارش نحوه انتقال این مقدار طلا از دوبی به ایران مشخص نیست اما میان ایران و امارات متحده عربی تجارت قابل توجهی وجود دارد که بخش عمده آن با قایقهای چوبی و کشتیهایی که از خلیج فارس عبور میکند، انجام میشود؛ فاصلهای که از دوبی تا ایران تنها حدود ۱۵۰ کیلومتر طول دارد.
یک تاجر در ترکیه گفته است که ایران به واردات غیرمستقیم طلا از ترکیه روی آورده زیرا واردات مستقیم طلا از ترکیه به ایران در اوایل سال جاری (میلادی) بهطور گستردهای در مطبوعات ترک و بینالمللی بازتاب داشت.
این در شرایطی است که امارات متحده عربی هنوز اطلاعات آماری تجارت خود را در ماه اوت منتشر نکرده و مقامات گمرک دوبی در این مورد اظهارنظر نکردهاند.
یک تاجر ترک در فرودگاه آتاتورک استانبول گفته است: هر مسافر مجاز است حداکثر ۵۰ کیلوگرم شمش طلا از کشور خارج کند. این بدان معناست که در ماه اوت صدها چمدان دستی حامل شمش طلا از این فرودگاه به دوبی و برای انتقال به ایران خارج شده است.