خبرگزاری رویترز به نقل از منابع تجاری در اروپا گزارش داده است که ایران با استفاده از حسابهای بانکی متعدد و ناوگان کشتیرانی خود به تجارت پر رونق زغال سنگ میپردازد تا از تنگناهای تحریمهای شدید غربی عبور کند.
در این گزارش که روز جمعه پنجم آبان منتشر شده، آمده است که اوکراین در حال فروش «زغال سنگ کک» به ایران است که این کشور از آن برای ذوب فلزات از جمله تهیه فولاد استفاده میکند.
یه گفته یکی از منابع تجاری زغال سنگ در بریتانیا، ایران پیش از این زغال سنگ کک را از استرالیا وارد میکرد اما پس از تحریمها، این داد و ستد میان دو کشور متوقف شد و اکنون آن را از اوکراین میخرد.
از طرف دیگر، اتحادیه اروپا به تازگی در تحریمهای تازه خود، صادرات انواع فلزات را به ایران ممنوع کرده است در حالی که صادرات زغال سنگ هنوز مورد تحریم قرار نگرفته است.
بر اساس این تحریمها که نیمه اکتبر به تصویب رسید، صادرات کالاهای صنعتی مانند گرافیت، انواع آهن، نرم افزاریهای صنعتی و همچنین کالاهای مربوط با ساخت کشتی به ایران ممنوع شده است.
به گفته یکی از منابع تجاری در اروپا که نامش فاش نشده، ایران یکی از کشورهایی است که در تولید فولاد به سرعت در حال رشد است اما در عین حال نیاز به مواد فولاد خام دارد.
یک اوکراینی تولیدکننده زغال سنگ نیز گفته است که ایران به تازگی داد و ستد این کالا را نه به طور مستقیم، بلکه از طریق یک کشور دیگر مانند سوریه و لبنان انجام میدهد.
شرکتهای فروشنده کالاهای صنعتی به دلیل تحریمهای یکجانبه ایالات متحده که در صورت معامله با ایران، آنها را از سیستم تجاری آمریکا حذف میکند، به سختی با ایران داد و ستد میکنند.
یکی از این پیچیدگیها، تبدیل ارزهای مختلف مانند روبل روسیه است و به گفته برخی منابع در این زمینه به افرادی با دانش تخصصی بانکداری نیاز است که نه از راه بانکهای روسی بلکه از طریق بانکهای لبنانی که در تهران دفتر نمایندگی دارند، معامله کنند.
همچنین به گفته این منابع تجاری، برای کسانی که مایل به پذیرش خطر دور زدن تحریمها هستند، احتمال گرفتن پاداش بیشتری از ایران نیز وجود دارد که در چنین بازاری به خاطر پاداشها، شرکتهای خارجی به دنبال یافتن راهی برای تجارت با ایران هستند.
از طرف دیگر، برخی منابع تجاری در زمینه کشتیرانی از تلاش فزاینده خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران برای پیدا کردن راههایی از طریق تغییر پرچم و شرکتهای پوششی برای معامله با شرکتهای اوکراینی خبر دادهاند.
ایران پیشتر نیز تلاش کرده است که تحریمها را دور بزند و خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که شرکت ملی نفتکش ایران بدون اطلاع تانزانیا از پرچم این کشور استفاده کرده تا محمولههای نفتی خود را به مقصد برساند.
بر اساس آمار رسمی اوکراین، صادرات کلی این کشور به ایران از ژانویه تا ماه آگوست امسال، ۱۰ درصد افزایش یافته و به ۸۰۰ دلار میلیون دلار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رسیده است.
اتحادیه اروپا همراه با آمریکا و اسرائیل بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی معتقد است که ایران در برنامههای هستهای خود اهداف نظامی دارد و خواستار توقف غنیسازی اورانیوم است و برای اعمال فشار، تحریمها را افزایش میدهد.