علی اصغر سلطانیه، نماینده جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی، روز یک شنبه ۲۸ آبان از انتقال سوخت هستهای از نیروگاه اتمی بوشهر دفاع کرد و گفت این حرکت یک اقدام فنی مرتبط با انتقال مدیریت این نیروگاه از روسیه به ایران است.
اظهار نظر نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مبنی بر «عادی بودن» این موضوع، پاسخی به گزارش جدید آژانس اتمی است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود دربار فعالیتهای هستهای ایران که روز جمعه، ۲۶ آبان منتشر شد، اعلام کرده است که در ماه اکتبر، سوخت هستهای نیروگاه بوشهر به یک مخزن نگهداری سوخت استفاده شده منتقل شده است.
در این گزارش آمده است که «ایران در ۱۵ اکتبر (۲۳ مهر) به این نهاد اطلاع داده میخواهد از ۲۲ تا ۲۹ اکتبر (هفته نخست آبان ماه) صفحههای سوخت را از هسته رآکتور نیروگاه اتمی بوشهر به استخر سوخت مصرف شده، منتقل کند.»
آژانس اتمی در گزارش خود، دلیلی در رابطه با این اقدام ایران ارائه نکرده، اما یک دیپلمات آگاه در این مسائل به خبرگزاری رویترز گفته است که این اقدام به معنای تعطیل شدن این نیروگاه است. موضوعی که پیش بینی نشده بود.
نیروگاه بوشهر نماد چیزی است که ایران از آن به عنوان اهداف صلحآمیز هستهای یاد میکند. افتتاح کامل این نیروگاه که به منظور تولید برق راه اندازی شده، تاکنون چندین بار به تعویق افتاده و تنها در شهریور ۱۳۹۰ اعلام شد که به نیروگاههای تولید برق متصل شده است. روسیه ساخت نیروگاه بوشهر را برعهده داشته است.
دو روز بعد از گزارش آژانس، علیاصغر سلطانیه، انتقال سوخت از این نیروگاه را مرتبط با تغییر مدیریت این نیروگاه و انتقال تدریجی مسئولیت فعالیت نیروگاه بوشهر از روسیه به ایران اعلام کرده است.
او در این زمینه به خبرگزاری رویترز گفت: این اقدام یک «رویه فنی معمول» است که به منظور در نظر گرفتن کلیه جوانب ایمنی هنگام انتقال مدیریت نیروگاه انجام میشود.
انتقال سوخت از نیروگاه بوشهر به فاصله دو ماه پس از آن صورت گرفت که شرکت روسی «روساتم» اعلام کرد این نیروگاه به مرحله بهره برداری کامل رسیده است.
یکی از زیر مجموعههای شرکت روساتم ماه پیش اعلام کرده بود نیروگاه هستهای بوشهر در ماه مارس ۲۰۱۳ به ایران منتقل میشود. این در حالی است که طبق اظهارات قبلی مسئولین این شرکت، این نیروگاه قرار بود در پایان سال جاری میلادی به ایران تحویل داده شود.
در همین رابطه، اولی هینونن، از بازرسین ارشد هستهای سابق، به خبرگزاری رویترز گفته است: نیروگاه بوشهر از نظر تسلیحاتی خطر بزرگی محسوب نمیشود.
او متذکر شده که سوخت مصرف شده این نیروگاه میتواند در صورت پردازش دوباره در ساخت سلاح هستهای مورد استفاده قرار گیرد، اما این اقدام حداقل تا یک سال دیگر میسر نخواهد بود، و علاوه بر این ایران طبق قرار داد باید آن را به روسیه برگرداند.
همچنین، مارک فیتزپتریک، کارشناس هستهای در مؤسسه بین المللی مطالعات استراتژیک در لندن، به خبرگزاری رویترز گفته سوخت انتقالی از بوشهر میتواند در «بدترین سناریو» به پلوتونیوم قابل استفاده تسلیحاتی مبدل شود، اما به احتمال زیاد انتقال سوخت به دلیل مشکلات فنی صورت گرفته است.
کشورهای غربی مدتهاست ایران را متهم به پیگیری سلاحهای هستهای میکنند، اتهامی که ایران همواره رد کرده است.
گزارش روز جمعه آژانس از فعالیتهای هستهای ایران، در نتیجه گیری خود اعلام کرده که آژانس نمیتواند احراز کند که کلیه مواد هستهای در ایران کابرد صلح آمیز دارند.
با این حال علی اصغر سلطانیه روز یک شنبه متذکر شد گزارش اخیر آژانس نشان دهنده مسالمت آمیز بودن برنامه هستهای ایران بود.
نیروگاه بوشهر، ۱۲ شهریور سال گذشته، در مرحله «مقدماتی» راهاندازی و با قدرت حدود ۶۰ مگاوات به شبکه سراسری برق ایران متصل شد و از مهر ماه ۴۵۰ مگاوات برق هستهای وارد شبکه کرد.
سابقه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر به سال ۱۳۵۴ بازمیگردد که پس از انقلاب این طرح کنار گذاشته شد اما در سال ۱۹۹۵ قرارداد نهایی ساخت این نیروگاه با شرکت روسی «اتم استروی اکسپورت» امضا شد.