شماری از فعالان اصلاحطلب در دیدار با محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین ایران از او خواستند که در انتخابات آینده ریاست جمهوری کاندیدا شود و یا رهبری این جریان را برای معرفی نامزدی دیگر برای حضور در این انتخابات بپذیرد.
مجید محتشمی، دبیر کل حزب آزادی به خبرگزاریها گفته که در دیدار امروز سهشنبه (۳۰ آبان) ۱۸ گروه از اعضای جبهه اصلاحطلبان با محمد خاتمی بر حضور «شایسته و پرشکوه» در انتخابات خرداد ماه ریاست جمهوری تاکید شده است
به گفته آقای محتمشی، حاضران از محمد خاتمی خواستهاند که به طور رسمی رهبری تمام احزاب اصلاحطلب را پبذیرد. بر این اساس قرار است اصلاحطلبان حاضر در جلسه منشوری تهیه کنند تا همه اعضا به عضویت جبهه اصلاحات در بیایند.
دبیر کل حزب آزادی توضیح داد که چند عضو جبهه اصلاحطلبان در سخنان خود تاکید کردند که باید برای همه گروهها، محور قانون اساسی باشد و براساس آن راهبردهایی برای حضور در انتخابات آینده ریاست جمهوری مورد تاکید قرار گرفت.
پیش از این مصطفی کواکبیان چگونگی حضور اصلاحطلبان در انتخابات ریاست جمهوری را در قالب طرحی به نام مناسک پیشنهاد کرده بود که بر اساس آن محوریت تصمیمگیر با محمد خاتمی، رئیس جمهوری دوران اصلاحات باشد.
محمد خاتمی که در سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۲، رئیس جمهوری ایران بوده در سخنانی در بین اصلاح طلبان حاضر در جلسه گفت که «دل فعالان این طیف برای قدرت لک نزده است».
به گفته او، اصلاحطلبان بر این باورند هر فردی که قانون اساسی را قبول داشته باشد باید از همه حقوق پیشبینی شده در آن برخوردار باشد.
محمد خاتمی تاکید کرد هیچ تشکلی همه نظام نیست و نظام جمهوری اسلامی متعلق به همه گروهها و افراد است.
رئیس جمهوری دولت اصلاحات، وضعیت اقتصادی ایران را نامناسب ارزیابی کرد و بخشی از آن را به خاطر تحریمهای صورت گرفته علیه ایران دانست و گفت که یکی از اهداف اصلاحطلبان نشان دادن چهرهای شایسته از ایران به جهان است.
به زعم محمد خاتمی میتوان با «مدیریت خردمندانه» مشکلات حاکم بر ایران را به حداقل رساند.
مصطفی کواکبیان، دبیر کل حزب مردم سالاری و محمدجواد حقشناس، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی هم در این نشست به ارائه دیدگاههای خود پرداختند.
خبرگزاری ایلنا با اشاره به برگزاری این نشست نوشته است که اعضای جبهه اصلاحطلبان بعد از دیدار با اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی در روزهای آینده نشستی هم با حسن خمینی برگزار میکنند.
احتمال و چگونگی حضور اصلاحطلبان در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از اوایل اردیبهشتماه با اظهارات داریوش قنبری، سخنگوی فراکسیون اصلاحطلبان مجلس هشتم کلید خورد.
او از حسن خمینی، محمدرضا عارف، عبدالله نوری، و کمال خرازی به عنوان نامزدهای احتمالی اصلاحطلبان در انتخابات سال آینده ریاست جمهوری نام برد و گفت اصلاحطلبان دیگر نمیتوانند نسبت به انتخابات «بیتفاوت» باشند.
اواخر مرداد هم دبیرکل «جبهه مردمی اصلاحات» از تلاش این تشکل برای جلب نظر اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام برای حضور در انتخابات آینده ریاست جمهوری خبر داد.
اعلام نتیجه انتخابات گذشته ریاست جمهوری در ایران با جنجالی بیسابقه و با موجی از اعتراضات کاندیداهای این انتخابات و فعالان و هواداران میرحسین موسوی و مهدی کروبی همراه شد.
به دنبال افزایش اعتراضات شماری از معترضان کشته، تعدادی بازداشت و زندانی شدند و آقای موسوی به همراه همسرش زهرا رهنورد و همچنین مهدی کروبی در حصر خانگی قرار گرفتند.
از آن زمان شخصیتهای نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی و دولت از چهرههای شاخص اصلاحطلبان از جمله محمد خاتمی با عنوان «سران فتنه» یاد میکنند.
اصلاحطلبان پیش از این و از زبان محمد خاتمی قبل از آغاز انتخابات مجلس نهم هم پیششرطهایی با عنوان برگزاری انتخابات آزاد و آزادی زندانیان سیاسی مطرح کردند که با بیتفاوتی حاکمیت مواجه شد.
با این حال محمد خاتمی در این انتخابات رای داد که با واکنشهای عموما منفی در این اردوگاه همراه شد. محمد خاتمی در توضیح دلیل شرکت در انتخابات مجلس گفت که او برای باقی ماندن اصلاحطلبان در عرصه رای داده و اوایل مهرماه هم از حاکمیت خواست که به اصلاحطلبان برای اصلاح روشهای موجوداجازه حضور در صحنه را بدهند.
۱۷ مهرماه هم محمدرضا خاتمی، دبیرکل سابق حزب مشارکت گفت که اصلاحطلبان تمام تلاششان را میکنند که این نظام را اصلاح کنند، اما اگر نظام اصلاحپذیر نبود و اصلاح نشد وارد فاز براندازی نخواهند شد.
شماری از مقامات نزدیک به رهبر و سپاه جمهوری اسلامی در واکنش به احتمال حضور محمد خاتمی و اصلاحطلبان در انتخابات گفتهاند «محمد خاتمی میتواند با عذرخواهی از ملت ایران راه بازگشت به حکومت را باز کند.»