باربارا اسلیون، عضو ارشد شورای سیاستگذاری آتلانتیک در واشنگتن و تحلیلگر مسائل خاورمیانه، در این گزارش به این احتمال پرداخته است که مقامات آمریکایی برای رسیدن به یک توافق هستهای با ایران، از اروپا بخواهند تحریمها را بردارد.
کارشناسان در زمینه تحریمها میگویند که برای پیشرفت مذاکرات آتی هستهای با ایران، ممکن است لازم باشد که اروپا تحریمهای خود را در خرید نفت از این کشور آسان کند و آنها را بردارد.
چنین اقدامی برای دولت ایالات متحده که طیف پیچیدهای از تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران را در طی سه دهه گذشته اعمال کرده است، به مراتب مشکلتر است.
بیل رینچ، رئیس شورای ملی تجارت خارجی در پاسخ به این سوال که اگر ایران با محدودکردن برنامه اتمی خود موافقت کند، دولت اوباما چه اقدامی خواهد کرد، گفته است: ایالات متحده از اروپا خواهد خواست که دست به اقدام بزند چرا که ایران به پشتوانه عمومی نیاز دارد و اقدام در این راستا برای آمریکا مشکل است.
آقای رینچ که معاون سابق وزارت بازرگانی و کارمند ارشد در کنگره آمریکا بوده است، در میان نزدیک به چهل نفر از مقامهای برجسته پیشین دول تایالات متحده بر روی مطالعه جدیدی با عنوان «میزان هزینهها و منافع تحریمهای بین المللی در ایران» کار میکند.
در این گزارش که روز پنجشنبه، شانزدهم آذر، در «بنیاد کارنگی»، موسسهای برای صلح بینالمللی در واشنگتن رونمایی شد، به این دشواری ایالات متحده اشاره شده بود که این کشور باید انواع سیاستهای ایران را، از برنامه هستهای تا حمایت از گروههای تروریستی در این زمینه در نظر بگیرد.
تحریمهای آمریکا شامل قوانین متعددی است که از سال ۱۹۷۹ همزمان با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، تدوین و دستور اجرای آن توسط رئیسجمهوری امریکا علیه این کشور صادر شده و این گزارش نشان میدهد که بدون انگیزه روشن، به توافق رسیدن بر سر معامله هستهای با ایران بسیار دشوار خواهد بود.
در این گزارش آمده است که در حالی که اثرات ناشی از تحریمهای اخیر ممکن است ایران را به میز مذاکره باز گرداند اما چندان روشن نیست که این تحریمها به تنهایی منجر به توافق برای حل مناقشه اتمی یا تغییر در سیاست ایران شود.
همچنین در ادامه آمده است که اگر ایران تمایل به تغییر برنامههای هستهای خود و همکاری داشته باشد، مذاکرهکنندگان ایرانی انتظار دارند غرب طرحی برای کاهش برخی از تحریمها ارائه کند اما در نبود قاعده و اصول معینی برای این همکاری ایران، به نظر میرسد رهبران این کشور انگیزه کمی برای حرکت رو به جلو در مذاکرات دارند.
در میان امضا کنندگان این گزارش چاک هیگل، سناتور سابق جمهوریخواه که برای کابینه دوره دوم رئیسجمهوری آمریکا در نظر گرفته شده، سفرای سابق ایالات متحده، توماس پیکرینگ، فرانک ویتزر، ویلیام لوئر، ادوارد دریان و ویلیام میلر و همچنین مایکل هایدن، رئیس اسبق سازمان سیا، ژنرال بازنشسته گریگوری نیوبولد و آنتونی زینی نیز حضور دارند.
کنت کتزمن، کارشناس تحریمهای ایران در سرویس پژوهشی کنگره آمریکا گفته که به احتمال زیاد آمریکا در صورت پیشرفت واقعی در مذاکرات با اروپا توافق خواهد کرد که تحریمهای ماه جولای ۲۰۱۲ در خرید نفت ایران را بردارد. با این حال، دولت اوباما مجبور است به گونهای با اطمینان عمل کند که شرکتهای اروپایی برای خرید نفت ایران در اثر تحریمهای قانونی ایالات متحده مجازات نشوند.
بر اساس بودجه دفاعی سال ۲۰۱۲ آمریکا، دولت ایالات متحده برای کشورهایی که خرید نفت از ایران را در پی تحریمها به شدت کاهش داده بودند، تخفیفهایی در میزان واردات آن از ایران در نظر گرفته بود.
کتزمن گفته است که باراک اوباما میتواند از قدرت چشمپوشی در تدوین قانون تحریمها استفاده کند اگر که جبران تحریمها، به عنوان بخشی از یک بسته قابل بررسی به جلوگیری از توسعه سلاحهای هسته ای ایران منجر شود.
چنین اقدامی درست در زمانی کنگره آمریکا به سمت تحریمهای بیشتر ایران قدم بر میدارد و مجلس سنای به تازگی لایحهای با ۹۴ رای موافق برای افزایش مجازات معاملهکنندگان با ایران تصویب کرده، به شدت سخت به نظر میرسد.
تحریمهای بانکی ایالات متحده که روی معاملات نهادهای مالی ایران بزرگترین تاثیر را گذاشته، منجر به افزایش مشکلات خرید لوازم پزشکی و دارویی شده است. هرچند وزارت خزانهداری آمریکا مجوز ارسال این اقلام را به ایران صادر کرده اما تحریمها باعث شده موسسات مالی آمریکا تمایلی برای ورود به این نوع از تجارت نداشته باشند.
کنت کتزمن گفته است که بسیاری از بانکها و موسسات مالی ایالات متحده اعلام کردهاند که نمیخواهند نامشان به دلیل معامله با ایران در مطبوعات منتشر شود.
این گزارش هشدار داده است که پیامدهای نامطلوب تحریمها بر موارد بشر دوستانه که در جامع بینالملل از نظر اخلاقی ناپسند است، میتواند به حمایتهای بینالمللی از تحریمهای ایالات متحده و تصویر این کشور در جهان صدمه بزند.
به گفته کتزمن، برخی از کارشناسان تحریم، در حال گفتوگو با مقامها آمریکایی در مورد تهیه پیشنوییس قانونی شامل پیشنهاداتی صریح و روشن برای به عقب راندن تحریمها هستند تا در ازای آن ایران با اقدامات خاص به نگرانیهای آمریکا و جامعه جهانی در مورد برنامه هستهای خود پایان دهد.
ایران به طور روشن اعلام کرده است که کاهش تحریمها را به عنوان بخشی از هر گونه معامله هستهای مانند پیشنهاد آمریکا برای فروش قطعات یدکی هواپیما که ایران به آن نیاز دارد و ادامه برنامههای صلحآمیز هستهای در ازای توقف برنامه غنی سازی اورانیوم، رد کرده است.