نمایش «ملانصرالدین» در بخش تجربه‌های نو در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به عنوان تجربه‌ای خلاقانه به روی صحنه رفت.

نمایش «ملانصرالدین» در بخش تجربه‌های نو در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به عنوان تجربه‌ای خلاقانه به روی صحنه رفت.

نمایش «ملانصرالدین» به کارگردانی اصغر دشتی و کاری از گروه تئاتر «دن کیشوت» بر اساس تجربیات اعضای این گروه شکل گرفته و در سه سانس اجرای خود در تالار مولوی، نظر تماشاگران جشنواره فجر را به خود جلب کرد.

اصغر دشتی در تجربه آخر خود از حضور نزدیک به بیست بازیگر تئاتر ایران چون عاطفه تهرانی، هدایت هاشمی، نگار عابدی، فریبا کامران، نگار جواهریان، رامونا شاه، رامین سیاردشتی، آرش بزرگزاده، یاسر خاسب، علی فلاحت‌پیشه، علی عطایی، وحید آقاپور، مینا درودیان، الهام جلالی، الهه طائبی، فربد فرهنگ و شهاب انوشا بهره گرفته است.

نسیم احمدپور، داراماتورژی؛ فرشاد فزونی، آهنگسازی و اصغر دشتی نیز علاوه بر کارگردانی، طراحی صحنه این نمایش را انجام داده‌اند.

گم شدن خر ملانصرالدین

سر منشا شکل‌گیری نمایش «ملانصرالدین»، گم شدن خر ملا و سرگردان شدن آن خر در جهان نمایشی است که از دراماتورژی بریده نمایش‌های نام آشنایی چون ننه دلاور و فرزندانش اثر برتولت برشت، در انتظار گودو اثر ساموئل بكت، شاه لير اثر ويليام شكسپير، كاتا كالی هندی، تعزيه و سياه ايرانی، كابوكی ژاپنی و... در کنار هم تشکیل شده است.

ملانصرالدین در فرهنگ‌های عامیانه ایرانی، افغانی، ترکی، عربی، قفقازی، هندی، پاکستانی، بوسنی و همچنین در یونان و بلغارستان به عنوان شخصیتی داستان‌گو و بذله‌گو شناخته می‌شود.

گفته می‌شود ملانصرالدین در ایران و افغانستان بیشتر شخصیتی بذله‌گو است که از محبوبیت فراوانی نیز برخوردار است و لطیفه‌های بسیاری درباره او نقل شده است.

اصغر دشتی در اثر تازه خود از حضور این شخصیت داستانی بهره گرفته، در پیوندی دایره‌وار با متون نمایشی شناخته شده و با استفاده از شیوه‌های خلاقانه نمایشی و تکنیک‌های اجرایی توانسته است اندیشه و تفکر مخاطب را در لایه‌های تودرتوی جهان نمایش خود به جریان بیاندازد.

طراحی صحنه و نحوه قرار گرفتن بازیگران و تماشاگران در مقابل هم از عوامل تاثیرگذار در اجرای این نمایش به لحاظ درگیر کردن مخاطب با نمایش و نوعی تمرکززدایی به نظر می‌رسد.

تماشاگران برای تماشای این اثر در میان صحنه نمایش و در مرکز دوایر متحدالمرکزی می‌نشینند که منتقدان طرح آن را به منظومه شمسی و حرکت دایره‌وار سیاره‌ها حول مدارهای‌شان تشبیه کرده‌اند.

از این دیدگاه، مخاطب نمایش خورشيد و آن‌چه بر هر دايره نقش می‌بندد، سیاره‌ای توصیف شده است که هر کدام از این سیاره‌ها بر محور مداری و با ریتم خاصی حول خورشید (مخاطب) می‌گردند.

تماشاگران بر تاب‌های بهم پیوسته و مدور سوار می‌شوند و بازیگران مقابل روی‌شان راه می‌روند، می‌ایستند و بریده‌ای از یک نمایشنامه را اجرا می‌کنند.

منتقدان بر این نظرند که نمایش ملانصرالدین از زمان‌بندی سنجیده و ریتمی مناسب برخوردار است که با برجسته کردن متناوب هر يک از خرده روايت‌ها و به واسطه طراحی صحنه آن، مخاطب را رودرروی موقعیتی بکر و ناب قرار داده و فرصت تجربه نگاهی متفاوت به او می‌دهد.

گروه تئاتر دن کیشوت

گروه تئاتر «دن کیشوت» خود را گروهی معرفی می‌کند که با هدف تجربه استقلال تئاتر از ادبیات، تزریق پتانسیل موجود در پدیده‌ها و عناصر غیر تئاتری و سعی در کشف عرصه‌های جدید در ارتباط با مخاطب به تولید تئاتر می‌پردازد.

علی‌اصغر دشتی متولد 1355 از اعضای پایه‌گذار «دن کیشوت» است که فعالیت هنری خود را از سال 1370 آغاز کرد.

نمایش‌های «مجلس شبیه‌خوانی شازده کوچولو» در سال 1382، «دن کیشوت» در سال 1383 را می‌توان از جمله تجربه‌های متفاوت این کارگردان در عرصه تئاتر معاصر نام برد.

نمایش «پینوکیو» به کارگردانی مشترک نسیم احمدپور و دشتی که در سال 1386 به روی صحنه تالار قشقایی مجوعه تئاتر شهر رفت نیز تجربه‌ای متفاوت بود که در فستیوال تئاتر «جاده ابریشم» مولهایم آلمان نیز اجرا شد.