محمد خاتمی، رئیس جمهوری سابق ایران با درخواست موافقت مقامات ایران با برگزاری کنگره اصلاحطلبان گفت که در پنج ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری شرایط به گونهای است که مجریان و ناظران انتخابات هم جانبدارانه برخورد میکنند.
رئیس دولت اصلاحات که چهارم دی ماه با اعضای ستاد برگزاری «کنگره بزرگ اصلاحطلبان» دیدار و گفتوگو کرده، توضیح داد اظهارات نگران کننده درباره چگونگی برگزاری انتخابات در تربیونهای رسمی و غیر رسمی از سوی افرادی بیان میشود که وظیفه برگزاری و نظارت بر انتخابات را بر عهده دارند.
محمد خاتمی همچنین بیان «اظهارات جانبدارانه از سوی افرادی را که به نوعی با برگزاری انتخابات سروکار دارند» موجب دو چندان شدن نگرانی دوستداران و مدافعان انقلاب اسلامی دانسته است.
موضعگیریهایی که به زعم رئیس جمهوری سابق ایران نمیتواند تضمین کننده برگزاری یک انتخابات خوب و در تراز جمهوری اسلامی ایران باشد.
رئیس دولت اصلاحات در ادامه به طرح این سوال پرداخته است «آیا نباید جریان اصلاحات نگران وضعیت موجود و آینده انتخابات باشد؟» او در عین حال گفت هر چند اصلاحطلبان در خزان فعالیتهای سیاسی به سر میبرند اما او امیدوار است مقامات جمهوری اسلامی ایران با برگزاری کنگره بزرگ اصلاحطلبان موافقت کنند تا تمام افرادی که حاضر به فعالیت در چهارچوب نظام هستند بتوانند با تمامی قوا در عرصه سیاسی کشور فعال باشند.
رئیس بنیاد باران وجود شورای هماهنگی جبهه اصلاحات را در چنین شرایطی یکی از نقاط امیدبخش در فعالیت سیاسی جریان اصلاحات خواند و گفت: این گروه میتواند به عنوان مرجع نمایندگی و هماهنگی میان جریان اصلاحات فعالیت کند.
شورای هماهنگی جبهه اصلاحات متشکل از چند حزب و جمعیت با گرایش اصلاحطلبی است که اخیرا تحرکاتی را برای چگونگی حضور این طیف در انتخابات آغاز کرده است. بعد از برگزاری چند نشست، حالا اعضای این شورا تصمیم دارند با حضور چهرههای فعال استانی، ۲۷ و ۲۸ دی ماه نشستی با محوریت انتخابات ریاست جمهوری آینده برگزار کنند.
قرار است یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شود و داوطلبان حضور در این انتخابات میتوانند از ۱۷ تا ۲۱ اردیبهشت ماه ثبتنام کنند.
به نظر میرسد انتقادات محمد خاتمی در واکنش به گفتههای احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان در گفت و گو با «مجله آدینه تهران»، ارگان ستاد نماز جمعه باشد. دبیر شورای نگهبان در این گفتوگو که ۱۰ روز پیش در خبرگزاری فارس بازنشر شد، امکان حضور مجدد کسانی را که «فتنهگران» نامید، در انتخابات مقدور ندانست و کسانی را هم که در اعتراضهای انتخابات ریاستجمهوری شرکت کردند، «خائن به نظام و مردم» و «مجرم» توصیف کرد.
به گفته او، «فتنهگران بزرگترین خیانت را به نظام اسلامی و مردم انجام دادند و لطمه سنگینی به کشور زدند و حتی نباید توهم این حضور مجدد را داشته باشند». آقای جنتی که دبیر مرجع نهایی تائید صحت انتخابات در ایران است، همچنین افزود «کسانی هم که از فتنه برائت نجستند و آنها را تایید کردند نیز امکان حضور در صحنه انتخابات را نخواهند داشت.»
«فتنه» واژهای است که اصولگرایان و طرفداران دولت درباره اعتراضهای پس از انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ به کار میبرد و معترضان به نتایج آن را «فتنهگر» مینامند.
در واکنش به اظهارات احمد جنتی، علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس در نامهای به دبیر شورای نگهبان از سخنان او انتقاد کرد. علی مطهری در این نامه سرگشاده که ۲۵ آذر منتشر شد صراحتا گفت در صورت نامزدی میرحسین موسوی و مهدی کروبی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، مجوز قانونی برای رد صلاحیت آنها وجود ندارد.
آقای مطهری دلیل این موضوع را عدم برگزاری دادگاه برای رسیدگی به تخلفات احتمالی میرحسین موسوی و مهدی کروبی بعد از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری خرداد ۸۸ دانست.
روز گذشته هم رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام برای چندمین بار درخواست کرد که انتخابات ریاستجمهوری «آزاد، شفاف و قانونی» برگزار شود. اکبر هاشمی رفسنجانی از اینکه برخی گروهها در هشت سال گذشته به دلیل «سلایق سیاسی مختلف» حذف شدهاند، انتقاد کرده و آن را به «صلاح کشور» ندانسته است.
در جریان دهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری بسیاری از چهرههای نزدیک به اصلاحطلبان بازداشت شدند و هماکنون همچنان با احکام سنگین در زندانهای ایران به سر میبرند. مهدی کروبی، میرحسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد هم که به پیروز اعلام کردن محمود احمدینژاد معترض بودند بعد از محدودیتهای اولیه از ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در حصر خانگی قرار گرفتهاند.
خانواده این افراد و همچنین نهادهای مختلف بینالمللی تاکنون بارها خواستار روشن شدن وضعیت این افراد شدهاند.