صدا و سیمای جمهوری اسلامی برنامههای ویژهای را به مناسبت فرا رسیدن ۹ دی تدارک دیده است که در حجم وسیع و گسترده تهیه میشود.
وقتی راهپیمایی هوادارن جنبش سبز در تاسوعا و عاشورا (پنجم و ششم دیماه ۱۳۸۸) در شهرهای مختلف ایران شدیدا سرکوب شد، چند روز بعد حامیان حکومت این رفتار را «هتک حرمت» دانستند و در روز نهم دی ماه تظاهرات کردند.
از همان زمان سران حکومت این روز را «حماسه نهم دی ماه»، «پیوند عاشورایی امام و امت» و «روز بصیرت و میثاق امت با ولایت» نامگذاری کردند و هرساله برای گرامی داشت این روز تدارکات گستردهای میبینند.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی در دو سال گذشته توجه ویژهای به انتخاب و پخش برنامهها در آستانه این روز دارد و چند روز پیشتر نیز برای این روز پیشواز میرود.
حتی ستادی نیز برای بزرگداشت این روز تشکیل شده که هر سال برنامههای مختلفی در تهران و شهرستانها برگزار میکند و پیش از فرا رسیدن این روز برنامهها را از طریق رسانهها اعلام میکند.
محسن محمودی، رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی شهرستانهای استان تهران درباره برنامههای این ستاد توضیحاتی داده و این برنامهها را شامل برگزاری نمایشگاههای عکس و آثار هنری، مسابقات فرهنگی، تبلیغات شهری، مراسم ویژه در پایگاههای بسیج و مساجد و نمازهای جمعه هشتم دی ماه اعلام کرده است.
به گفته آقای محمودی، قرار است در مصلاهای شهرستانهای دماوند، پاکدشت، شهریار و یک مسجد در اسلامشهر به همراه برگزاری نماز جمعه به مناسبت فرا رسیدن «شب نهم دی» سخنرانیهای ویژهای نیز انجام شود.
«تبیین حماسه ۹ دی در مدارس»، سخنرانی فرماندهان سپاه و روحانیون در مساجد و دانشگاهها، همایش ویژه مدیران و کارکنان ادارات نیز بخش دیگری از برنامههایی است که برای این روز در شهرستانهای مختلف تدارک دیده شده است.
همه این برنامهها به نوعی برخورد خشونت آمیز حکومت با معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری را توجیه میکند و برای آماده کردن و خط دادن به حامیان حاکمیت برای برخورد با اعتراضهای مشابه در صورت لزوم است. رفتاری که مشابه آن را حامیان نظام در تظاهرات ۹ دی ۱۳۸۸ انجام دادند.
اعلام پیروزی محمود احمدینژاد در انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ با واکنش میرحسین موسوی و مهدی کروبی، دو کاندیدای اصلاحطلب مواجه شد و موجی از اعتراضهای مردمی را به همراه داشت.
اما این اعتراضها و از جمله تظاهرات هواداران جنبش سبز از جمله در تاسوعا و عاشورای (پنجم و ششم دیماه) ۱۳۸۸ در شهرهای مختلف ایران شدیدا سرکوب شد. با وجود تفکر ممنوع بودن خشونت در روز مذهبی عاشورا نزد شیعیان درگیریها به خشونت کشیده شد و در این درگیریها حتی چند نفر ازجمله خواهرزاده میرحسین موسوی، علی موسوی کشته شدند.
با این وجود چند روز بعد و در روز نهم دی، حامیان جمهوری اسلامی در اعتراض به تظاهرات حامیان جنبش سبز در روزهای تاسوعا و عاشورا به خیابانها آمدند و اعتراضهای مردم در این روزها را«هتک حرمت عاشورا» نامیدند.
بلافاصله شورای فرهنگ عمومی کشور نیز اعلام کرد که روز نهم دیماه را به عنوان روز «پیوند عاشورایی امام و امت» نامگذاری کرده است.
ویژه برنامههای تلویزیون رسمی
در این میان صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز بیکار ننشسته و در این سالها برنامههای ویژهای را به مناسبت فرا رسیدن ۹ دی تدارک میبیند.
این برنامهها که برای رادیو و تلویزیون تدارک دیده شده، در حجم وسیع و گسترده تهیه میشود و هم به صورت رادیویی و هم تلویزیونی است.
امسال نیز همچون سالهای پیش، این برنامهها به قوت خود باقی است و تبلیغات زیادی نیز برای پخش این برنامهها انجام گرفته است.
محور اصلی همه این برنامهها شرح رویداد و چگونگی شکلگیری تظاهرات حامیان حکومت در این روز و فرهنگ سازی هر چه بیشتر در مورد آن در میان مردم است. اینکه گفته شود چه شد که تظاهر کنندگان «حمایت همه جانبه» از نظام کردند و با رهبری «بیعت» گذاشتند.
به همین مناسبت سیمای جمهوری اسلامی حتی از چند روز پیشتر با «ویژه برنامه»های خود به بهانه فرا رسیدن «حماسه نهم دی ماه» به استقبال این روز رفته است.
سیمای جمهوری اسلامی که زیر نظر عزتالله ضرغامی و با ریاست او برنامه تولید و پخش میکند، در فهرست برنامههایی که به مناسبت این روز برای پخش آماده کرده، قصد دارد برنامههای مختلفی اعم از برنامههای ترکیبی، فیلم تلویزیونی، برنامههای گفتوگو محور، میزگرد و مستندهایی در همین رابطه روی آنتن ببرد.
برنامههای ترکیبی تلویزیون و شبکه یک، شامل برنامههایی است که پیشتر پخش میشده اما حالا قرار است رنگ و روی ویژه نهم دی ماهی بگیرد. «صبح به خیر ایران» و «سیمای خانواده» از جمله همین برنامههاست که تقریبا از نخستین روز دیماه شکل دیگری به خود گرفته و در روز نهم دی ماه قرار است کارشناسان حوزه و دانشگاه میهمان ویژه این برنامهها باشند.
در شبکه یک همچنین قرار است فیلم «مسیر روشن» به کارگردانی حسن آخوندپور شخش شود که داستان یک بسیجی است که به واسطه پرتاب یک سنگ در اعتراضهای خیابانی پس از انتخابات مجروح میشود. سنگی که از طرف یکی از معترضین به نتایج انتخابات به سر او پرتاب شده و همین رویداد برادر کوچک او را که در گروه معترضین بوده دچار پشیمانی و تردید میکند.
«نگاه یک» نیز یک برنامه «گفتوگو محور» است که توسط گروه سیاسی شبکه یک با محتوای بزرگداشت روی نهم دیماه پخش میشود.
شبکه دوم سیما نیز چندین برنامه «گفتوگو محور» آماده پخش دارد. «بچههای مسجد»، «از آسمان»، «خونه زندگی»، «عصر خانواده»، «زنده باد زندگی» و «روز از نو» همگی برنامههای ویژه «گفتوگو محور» این شبکه است که یا حماسه نهم دی ماه رو توضیح میدهد، یا همگی اعتراضهای مردمی به نتایج انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری ایران را زیر سوال میبرد و آن را «فتنه» و زیر سر عامل بیگانه و سران مخالف میداند.
برنامه «دیروز، امروز، فردا» هم یک برنامه روتین ساخته شده توسط گروه اجتماعی شبکه سه با محوریت موضوعهای سیاسی روز است نیز ویژه برنامهای هفتاد و پنج دقیقهای با محتوای تظاهرات حامیان نظام و راهپمایی نهم دی ماه تدارک دیده بود. این برنامه البته دو روز زودتر، پنجشنبه هفتم دی ماه با حضور محمد حسن رحیمیان، نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید و محمد دهقان، عضو هیئت رئیسه مجلس موضوع از شبکه دوم سیما پخش شد.
همجنین گروه فرهنگ و معارف اسلامی شبکه دوم نیز در یک مستند تک قسمتی تلاش کرده برنامهای بیست دقیقهای روی آنتن ببرد و نشان دهد که هوشیاری مردم موجب خاموشی «فتنه ۸۸» شد.
مستند دیگری با عنوان «حماسه ۹ دی» نیز به مدت سی دقیقه با حضور حمید روحانی، موسس مرکز اسناد انقلاب و روحانی عضو دفتر آیتالله خمینی، مصطفی پورمحمدی، رئیس سازمان بازرسی کشور و وزیر کشور پیشین و نیز محمد حسین صفار هرندی، مشاور فرمانده کل سپاه و وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد از این شبکه پخش میشود.
در همین حال شبکه سوم سیما هم قرار است یک فیلم تلویزیونی به نام «ابابیل» به کارگردانی جواد مزدآبادی را روز جمعه هشتم دی ماه پخش کند که به بحرانهای پس از انتخابات میپردازد و در آن گروهی از «معاندین انقلاب» سعی در برهم زدن نظم عمومی دارند. این فیلم در نهایت نشان میدهد که عملیات این گروه که از طرف «غرب» و «با همکاری کشورهای غربی» انجام شده بود در نهایت توسط عملیات ضد جاسوسی نیروهای امنیتی با عنوان «ابابیل» و با «هوشیاری» رهبری ایران خنثی میشود.
تولیدات ویژه شبکههای دیگر
تولیدات و برنامههای شبکه چهارم و سایر شبکههای سیمای جمهوری اسلامی نیز تفاوتی با سه شبکه قبلی ندارد. همه برنامهها به همین منظور دست چین و تهیه شده و محتوای تبلیغی برای رویداد نهم دیماه دارد.
شبکه چهارم یک میزگرد چهل دقیقهای به همین مناسبت پخش میکند و شبکه پنج، یک گفتوگوی زنده با عنوان «انقلاب سوم» با حضور محمد حسین صفار هرندی و کارشناسان دیگر روی آنتن میبرد.
شعار همه این برنامهها این است که «دشمن» در به وجود آمدن اعتراضهای مردم به نتایج انتخابات دست داشته ولی در نهایت «فتنه» با «بصیرت» مردم فروکش کرده است.
مستند «حماسه حضور» هم که در گروه سیاسی شبکه تهران تهیه و تولید شده به نقش عوامل درونی و بیرونی در بروز رویدادهای پس از انتخابات میپردازد.
در شبکه ششم یا شبکه تهران نیز برنامهها همان محتوای تکراری را دارند. «تهران۲۰»، «سلام تهران»، «در شهر»، «در استان» و «به خانه برمیگردیم» اگر چه برنامههایی بودند که پیشتر و برای سالها از شبکههای تلویزیونی پخش میشوند اما برنامههای آنها در روزهای نزدیک به نهم دی ماه و همین روز مخصوص میشوند.
برنامههای «امت بصیر» تهیه شده در گروه معارف شبکه تهران، و «حماسه نهم» در دو قسمت نیز از دیگر برنامههای این شبکه به مناسبت نهم دی ماه است.
این روند در محتوای برنامههای شبکه آموزش (شبکه هفت)، شبکه مستند و شبکه جهانی جام جم نیز ادامه دارد.
تکرار محتوای برنامههای تلویزیونی در رادیو
در شبکههای مختلف رادیویی نیز وضع به همان منوال برنامههای تلویزیونی و همانند دو سال گذشته است. همه برنامهها برآنند که نشان دهند اعتراضهای پس از انتخابات توطئه کشورهای غربی به کمک عوامل داخلی بوده، اما با «بصیرت و آگاهی» در جامعه خنثی شده است.
برنامههایی چون «موج روز» از رادیو ایران، «بحث روز» در رادیو تهران، «کافه رادیو» از رادیو جوان، «میثاق» از رادیو صدای آشنا، «بشری» از رادیو قرآن، «گفتوگوی روز» از رادیو گفتوگو، «حماسه بصیرت» از رادیو معارف، «نقد و نظر» از رادیو اینترنتی ایران صدا، «در جستوجوی فردا» از رادیو البرز، «شوق سفر» از رادیو نوا و «بصیرت» از رادیو نمایش همانطور که از اسامی بیشتر آنها پیداست به همین منظور تهیه شدهاند.
حتی رادیو پیام برنامههای سحرگاهی، صبحگاهی، نیمروزی، عصرگاهی، شامگاهی و شبانگاهی از سحرگاهی را با همین محوریت تغییر داده و رادیو ورزش و رادیو سلامت هم برنامههای خود را به تحلیل و بررسی رفتار مخالفان به نتیجه انتخابات و برخورد دولت و حامیان آنها با مخالفان اختصاص دادهاند.
با این حال از اهتمام و توجه خاص رسانههای حکومتی ایران شاید بتوان اینطور برداشت کرد که این برنامههای شعاری هنوز نتوانسته از پس از انتخابات ۸۸ به نتیجهای برسد که مطلوب سیاستگذاران این برنامهها بوده است.