محمدرضا عارف در مصاحبه با هفتهنامه مثلث گفته که در تمام عمرش وارد بازی باخت نشده و فقط در صورتی که به برد خود در انتخابات ریاستجمهوری مطمئن باشد، کاندیدا خواهد شد.
در چند هفته اخیر، رسانههای نزدیک به اصولگرایان تلاش کردهاند محمدرضا عارف، معاون اول محمد خاتمی را به عنوان کاندیدای اصلاحطلبان برجسته کنند و او را کاندیدایی معرفی میکنند که در انتخابات ریاست جمهوری آینده، اصلاحطلبان را نمایندگی خواهد کرد.
آقای عارف در مصاحبهای با هفتهنامه مثلث که شنبه ۱۶ دی منتشر شد گفته است که اگر آقای خاتمی و دیگران بگویند بیا اما تحلیل او این باشد که اگر بیاید به هر دلیلی رأی نمیآورد، در انتخابات ریاستجهوری حضور نخواهد داشت.
پیش از این رسانههای اصولگرا به نقل از محمدرضا عارف نوشته بودند که حتی اگر بداند فقط ۱۰ رای دارد، باز هم در انتخابات شرکت خواهد کرد. اگرچه معاون اول دولت دوم اصلاحات این گفته را تکذیب کرد اما در گفت و گوی اخیرش تاکید کرده «در این شرایط که [اصلاح طلبان] محدودیتهای مختلف از جمله رسانه برای پوشش خبریشان دارند اگر بخواهند موفق شوند باید به سمت اجماع بروند.»
آقای عارف در پاسخ به این پرسش که آیا او کاندیدای مستقل خواهد بود گفت که «من به هرحال به جریان اصلاحطلب وابسته هستم. بنابراین فکر میکنم برای اینکه قواعد بازی رعایت شود علیالاصول باید با حمایت این اردوگاه بیایم.»
اما او همچنان حداقلهایی را که اصلاحطلبانی مانند محمد خاتمی برای حضور در انتخابات مطالبه کردهاند، رد میکند. این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به هفتهنامه مثلث گفته است که «معتقدم نظام ما، نظام شرطپذیری نیست و باید طبق قانون جلو برویم. بر همین اساس شرط نمیگذارم ولی به هر حال این ذهنیت و فضا باید اصلاح شود چون اتهام زدنها هیچ نتیجه و فایدهای در درازمدت ندارد.»
محمد خاتمی پیش از این بارها آزادی زندانیان سیاسی، رفع حصر میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی و برگزاری انتخابات آزاد، را حداقلهای لازم برای شرکت اصلاحطلبان در انتخابات ریاستجمهوری سال آینده عنوان کرده است.
معاون اول دولت هشتم در این گفتوگو اگرچه انتقادات زیادی به دولتهای نهم و دهم وارد کرده است، اما تلقیاش از حکومت شاید یک گام با نگاه محمود احمدینژاد فاصله داشته باشد. آقای احمدینژاد، دولت خود را متعلق به امام دوازدهم شیعیان دانسته است و محمدرضا عارف به هفتهنامه مثلث میگوید: «نمیخواهیم چهار سال حکومت کنیم بعد برویم کنار، معتقدیم این حکومت باید به حکومت حضرت مهدی وصل شود.»
عارف اصلاحطلبی را «خط امام و پایبندی به قانون اساسی و ارزشها» میداند و میگوید که اگر کسی بگوید من اصلاحطلب است ولی دنبال براندازی باشد، او را اصلاح طلب نمیداند.
محمدرضا عارف سخنان نقل شده از وی درباره محمد خاتمی را تکذیب کرد و گفت کسی نمیتواند رابطه بین او و آقای خاتمی را به هم بزند.
اواخر آذرماه برخی پایگاههای خبری نوشتند که او در دیدار با جمعی از دانشجویان انجمن اسلامی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفته است که با کاندیداتوری محمد خاتمی مخالف است.
آقای عارف با رد خبر برخی رسانهها در مورد توصیه آقای خاتمی به او برای عدم کاندیداتوری، شرکت اصلاحطلبان در انتخابات را «ضروری» خواند اما گفت باید شرایط برای مشارکت همه گروهها از جمله اصلاحطلبان فراهم شود و بخشی از این نگرانی را باید جناح حاکم رفع کند.
به گفته او «باید تریبونهایی در اختیار اصلاحطلبان قرار بگیرد، با نگاهی به برنامههای تلویزیون و سایر رسانههای ملی میتوان قضاوت کرد که آیا برای کسانی که در مظان کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری هستند شرایط حضور یکسان است؟»
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در واکنش به اخبار انتخاباتی در اردوگاه اصولگرایان گفت اصولگرایان قرار نیست با هم کنار بیایند. درباره مثلثی که تشکیل شده هم خوشبینی وجود ندارد که تا آخر ادامه پیدا کند، غیر از سه کاندیدایی که در مثلث یاد شده قرار دارند افراد دیگری هم هستند. بالاخره آنها سازوکارهایی دارند و فعال هستند.
محمدباقر قالیباف، علی اکبر ولایتی و حداد عادل سه چهره اصولگرایی هستند که به طور غیررسمی ائتلاف ۱+۲ را تشکیل دادهاند. این ائتلاف با انتقاد دیگر کاندیداهای اصولگرایان رو به رو شده است.
معاول اول دولت محمد خاتمی درباره طرح دولت وحدت ملی که از سوی اکبر هاشمی مطرح شده گفت که اگردولت وحدت ملی اتفاق بیفتد خیلی خوب است اما به هیچ وجه آن را عملی نمیداند.
او گفت به دنبال دولت ائتلافی ۵۱ درصدی است که عملی باشد. به گفته او «واقعا بین دلسوزان اصلاح طلب و اصولگرای انقلاب اختلافی در اصول وجود ندارد بلکه تفاوت در تاکتیکها و روشها است. بنابراین اگر تفاهم بیش از ۵۰ درصد را مبنا قرار دهیم عملی است و میتواند به دولت وحدت ملی هم ختم شود.»
او تاکید کرد که آقای خاتمی قطعا او را از آمدن منع نکرده است چون اصولا رئیسجمهور پیشین ایران، «آدم منفیباف و منفیگویی نیست.»
حاشیههای انتخاباتی عارف در «متن»
اما محمدرضا عارف که غالباً از او به عنوان کاندیدای اصولگرایان نام میبرند در رسانههای مکتوب نزدیک به اصولگرایان موضوع بحث قرار گرفته است. هفتهنامه «متن» نزدیک به مصطفی پورمحمدی، رئیس سازمان بازرسی کل کشور است پروندهای درباره احتمال نامزدی عارف تهیه کرده است.
در این پرونده معاون اول دولت دوم محمد خاتمی «مردی برای تمام انتخابات» نام گرفته است. چون به زعم گردانندگان متن، در یک دهه گذشته همواره اخباری درباره نامزدی احتمالی این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام منتشر شده اما در آستانه انتخابات او کنار کشیده است.
در گزارشی با عنوان «کار سخت عارف برای نامزد شدن» آمده است که «معاون اول دولت دوم اصلاحات و معاون چند ماهه رئیس دولت نهم، همواره یکی از گزینههای جدی اصلاحطلبان برای رقابتهای انتخاباتی بوده است و صدالبته، نامزدی که اعلام نامزدی وی، همواره منوط به نیامدن نامزدهای اصلی این طیف بوده است؛ یعنی افرادی چون سیدمحمد خاتمی با دیگر گزینههای جدیتر این طیف.»
همچنین از او نقل شده که اگر آقای خاتمی تصمیم به نامزدی بگیرد، طبیعتا او از نامزدی در انخابات آینده انصراف خواهد داد.
هفته نامه متن نوشته که انتشار سخنان آقای عارف در زمینه اینکه هیچ شرطی برای نظام نمیگذارد اصلاحطلبان را در مورد حمایت از او مردد کرده است. همچنین این اظهارات وی که تاکنون تکذیبش هم نکرده، باعث شد تا برخی سایتها بنویسند عارف از سوی برخی نهادهای خاص در کشور حمایت میشود؛ چرا که او پیش از این و در پی رایزنیها و دیدن نتاجی نظرسنجیها، از نامزدی منصرف شده بود ولی به دلایل نامعلوم، در تصمیمش تجدیدنظر کرده است.
نویسنده گزارش «کار سخت عارف برای نامزد شدن» در توصیف دشواری راه پیش روی معاون اول دولت دوم خاتمی نوشته است: «از یک طرف، او باید بتواند رای حامیان رهبران اصلاحات را جلب کند و این کار سختی است؛ چرا که مواضع سیاسیاش حاکی از آن است که مطالبات او، با مطالبات محمد خاتمی یکی نیست. از طرف دیگر، باید بتواند از حمایت طیفهای مختلف اصلاحطلب نیز برخوردار شود. مجموعه این موارد کار را برای عارف سختتر میکند.»
اما دبیر کمیته سیاسی جبهه ایستادگی در یادداشت کوتاهی تاکید کرده است که محمدرضا عارف نمیتواند نمایندگی همه اصلاحطلبان را عهدهدار باشد.
حسین کنعانیمقدم نوشته است که «در شرایط فعلی، اصلاحطلبان به دنبال گزینههای متفاوتی هستند تا بتوانند سبد آرایشان را متمرکز کنند. برخی از آنها به دنبال خاتمی هستند و بعضی دیگر به دنبال عارف. عدهای هم هنوز اعلام نکردهاند که در انتخابات شرکت میکنند یا نه و عدهای دیگر هم که اصلا نسبت به انتخابات بیتفاوت هستند و حتی در مراحلی شاهد بودیم که حاضر نشدند در انتخابات شرکت کنند.»
به گفته او، آقای عارف، بخشی از جریان اصلاحطلبان را نمایندگی میکند که عمدتا خود را درون نظام تعریف کردهاند و آقای خاتمی نیز رهبری مجموعهای از اصلاحطلبان را که درون نظامند اما ناراضی هستند برعهده دارد.
این عضو ارشد جبهه ایستادگی، تشکل نزدیک به محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و از کاندیداهای احتمالی انتخابات سال آینده در پایان یادداشت خود نوشته است: «با وجود این که برخی احتمال حضور خاتمی را در انتخابات کم میدانند اما از نظر من، آقای خاتمی قطعا در انتخابات آینده شرکت میکند و اگر نامزد شود و بتواند از شورای نگهبان مجوز ورود در انتخابات را بگیرد تمام طیفهای اصلاحطلب از او پشتیبانی خواهند کرد و حتی آقای عارف هم به نفع ایشان کنار خواهد رفت.»
از سوی دیگر مصطفی درایتی یکی از مشاوران رئیس دولت اصلاحات نگاهی انتقادی به اخبار درباره نامزدی محمدرضا عارف تاکید کرده «زمانی فردی میتواند، نماینده یک جریان محسوب شود و آن را هدایت کند که با چنین درخواستی از سوی آن طیف، مواجه شده باشد. این اصل در مورد آقای عارف نیز صادق است؛ یعنی چنانچه جریان اصلاحات از ایشان دعوت کنند یا از وی بخواهندکه وارد میدان شود و به عنوان نامزد آنان در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم شرکت کند، آنوقت میتوان، او را نامزد جریان اصلاحات در انتخابات پیشرو دانست؛ اما آنچه که تاکنون مشخص شده، موید این امر است که تا این لحظه، چنین موضوعی در مورد آقای عارف صادق نیست.»
مصطفی درایتی نوشته که اصلاحطلبان به یک نامزد ویژه احتیاج دارند که به نظر او در میان اصلاح طلبان، فقط آقای خاتمی چنین ویژگیهایی دارد، زیرا هم جمیع جریان اصلاحات پشت سر اوست و هم تنها فردی است که در شرایط خاص امروز کشور، میتواند برای بهبود اوضاع بسیار موثر باشد.