وزارت اطلاعات ایران در اطلاعیهای جدید که روز سهشنبه، ۱۷ بهمن منتشر کرده، از بازداشت و احضار شمار دیگری از روزنامهنگاران خبر داده است.
این وزارتخانه اعلام کرده است که از صدور اطلاعیه قبلی تا کنون، تعداد دیگری از روزنامهنگاران که از آنها با عنوان «شاخه داخلی مرتبط با بیبیسی» یاد کرده، بازداشت و احضار شدهاند و یک نفر هم به قید وثیقه ازاده شده و در عین حال یادآور شده که این روند تا تحقیق از «کل وابستگان آن شبکه» با جدیت ادامه خواهد داشت.
یکشنبه هفته گذشته، ماموران امنیتی با حضور در دفتر روزنامههای بهار، اعتماد، شرق، آرمان و هفتهنامه آسمان، شماری از روزنامهنگاران را بازداشت کردند. شب پیش از آن نیز دو روزنامهنگار خبرگزاری ایلنا و بهار بازداشت شده بودند.
این بازداشتها در روزهای بعد نیز با دستگیری چند روزنامهنگار دیگر ادامه یافت و وزارت اطلاعات ایران نیز در بیانیهای که روز چهارشنبه، ۱۱ بهمن منتشر کرد، گفت که روزنامهنگاران بازداشتشده از اعضای «یک شبکه رسانهای وابسته به استکبار» هستند و احتمال داد که بازداشت روزنامهنگاران در روزهای آینده نیز ادامه داشته باشد.
یک روز پس از آن در روز پنجشنبه، ۱۲ بهمن، ریحانه طباطبایی در خانهاش بازداشت شد.
دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در بیانیه اول خود اعلام کرده بود که بازداشت گسترده روزنامهنگاران به دلیل «ارتباط آنان با شبکه بی.بی.سی بوده» که وزارت اطلاعات آن را «سازمان عملیات روانی دولت انگلیس» خوانده است. موضوعی که در اطلاعیه جدید این وزارتخانه نیز بار دیگر تکرار شده و آمده است که علاوه بر «شناسایی کامل شاخه داخلی، کل عناصر مستقر در خارج این شبکه نیز شناسایی شدهاند».
وزارت اطلاعات ایران در اطلاعیه جدید خود، شبکه خارج نشین را مسئول «چرخه جمعآوری و ارسال اخبار و اطلاعات و دریافت خطوط کاری» دانسته و گفته است که این شبکه با «ابلاغ لیست نیازمندیهای خبری و اطلاعاتی و نیز تحلیلهای مهم و مبنای اطلاعات» به این فعالیت پرداخته است.
در این بیانیه همچنین آمده است که «عملیات جمعآوری اخبار و اطلاعات و بازنشر و توزیع خطوط کاری و تحلیلها بین تعداد قابل توجهی از رسانههای همسو، توسط عوامل داخلی شبکه و عمدتا با سوءاستفاده از مجاری و امکانات رسانهای صورت میگرفت.»
دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در ادامه این بیانیه گفته است که شاخه خارج مرتبط با بیبیسی که از آن با عنوان «سازمان عملیات روانی دولت انگلیس» نام برده، «از همکاری مستقیم سه کارگروه مستقر در بروکسل، پاریس و استانبول برخوردار است» و هسته مرکزی آن را نیز در لندن اعلام کرده است.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که «عناصر داخل موظف بودند با برگزاری گردهماییهایی تحت عنوان تجلیل، بزرگداشت، میهمانی و تحویل هدایایی همچون سکههای طلا و وجوه نقد دریافتی از خارج، به جریانسازی خبری و یارگیری بپردازند. عکس این روند نیز در چارچوب تهاجم به برخی شخصیتها یا پدیدهها ابلاغ و اجرا میشد.»
وزارت اطلاعات همچنین گروه مورد ادعای خود را با مستندسازان و دوبلورها که در یک سال گذشته بازداشت شدهاند، مقایسه کرده و همه آنها را داری تشابه دانسته و آن را بیانگر «وجود اطاق فکر متمرکز و متصل به سرویسهای اطلاعاتی بیگانه و استقرار قرارگاه عملیاتی برای طراحی، هماهنگی و اجرای «جنگ نرم دائمی» علیه جمهوری اسلامی» ارزیابی کرده است.
پس از انتخابات جنجالبرانگیز ریاست جمهوری در خرداد ۸۸، شمار زیادی از روزنامهنگاران بازداشت و با حکمهای سنگین مواجه شدند. اتهام برخی از این روزنامهنگاران «همکاری با بیبیسی فارسی» اعلام شده است.
تلویزیون فارسی بیبیسی بهخصوص پس از انتخابات خرداد ۸۸ از سوی عالیترین مقامات جمهوری اسلامی به ایفای نقش در اعتراضها متهم شده، اما مدیران این شبکه همواره گفتهاند که هیچ خبرنگار یا همکاری در ایران ندارند و صرفا به فعالیت روزنامهنگاری مشغولاند؛ نه فعالیت سیاسی علیه حکومت ایران.
در همین رابطه، اواخر شهریور امسال، شش مستندساز ایرانی، ناصر صفاریان، محسن شهنازدار، هادی آفریده، کتایون شهابی، شهرام بازدار و مجتبی میرطهماسب به اتهام همکاری با تلویزیون فارسی بیبیسی دستگیر شدند.
آذرماه امسال نیز خبر رسید که شماری از دوبلورهای سریال «حریم سلطان»که از یکی از شبکههای ماهوارهای فارسی زبان پخش میشود، بازداشت شدهاند. براساس گزارشها، تعدادی از دوبلورهای این سریال که در ایران به سر میبردند، بازداشت و برای انجام مراحل قضایی به بازداشتگاه منتقل شدهاند.
موج جدید بازداشت روزنامهنگاران
در هفته گذشته، بیش از ۱۷ روزنامهنگارا بازداشت شدند که دستگیری شماری از آنها روز یکشنبه، هشتم بهمن در دفتر روزنامهها و برخی دیگر در روزهای پس از آن انجام شد.
میلاد فدایی اصل، سلیمان محمدی، ساسان آقایی، نسرین تخیری، جواد دلیری، امیلی امرایی، نرگس جودکی، صبا آذرپیک، پوریا عالمی، پژمان موسوی، اکبر منتجبی، کیوان مهرگان، علی دهقان، ریحانه طباطبایی، فاطمه ساغرچی و حسین یاغچی روزنامهنگارانی هستند که در طول بک هفته بازداشت شدند و در حال حاضر در زندان به سر میبرند. در این میان، مطهره شفیعی یک روز پس از بازداشت به قید کفالت آزاد شد.
بازداشت روزنامهنگاران در چند روز اخیر، اعتراض نهادها و شخصیتهای گوناگون را در پی داشته که از جمله آنها دیدبان حقوق بشر، سازمان عفو بینالملل، گزارشگران بدون مرز، جبهه مشارکت ایران اسلامی و نمایندگان ادوار مجلس بوده است.
روزنامههای داخلی همچون بهار، اعتماد و شرق نیز با نوشتن خبر بازداشت روزنامهنگاران یا انجام مصاحبههایی، این خبر را منعکس کردهاند. ۲۰۰ روزنامهنگار ایرانی نیز در بیانیهای خواستار آزادی فوری همکارانشان شدهاند.
در همین رابطه، علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس ایران با انتقاد از بازداشت گروهی از روزنامهنگاران، خواستار ارائه مستندات قانونی توسط نهادهای مسئول درباره علت بازداشت آنها شده است.