نتایج نظرسنجی «موسسه تحقیقاتی زاگبی» که به‌تازگی میان ۱۷ کشور عربی و سه کشور غیرعربی مسلمان انجام شده نشان می‌دهد که جایگاه ایران در افکار عمومی این کشورها سقوط کرده است.
این نظرسنجی در نوامبر سال ۲۰۱۲ توسط موسسه زاگبی درمیان ۲۰ هزار و ۵۱ شهروند در ۱۷ کشور عربی و سه کشور غیرعربی در طیف گسترده‌ای از موضوعات شامل «نگاه به ایران، مردم و فرهنگ و برنامه هسته‌ای آن» انجام شده است.
مقایسه تازه‌ترین یافته‌های حاصل از اطلاعات به‌دست آمده از نظرسنجی‌های پیشین زاگبی در منطقه، تغییرات قابل توجهی را در دیدگاه اعراب و مسلمانان نسبت به ایران آشکار می‌کند و عوامل این تغییرات را نشان می‌دهد.
برای نمونه درنظرسنجی که زاگبی در سال ۲۰۰۶ درخصوص موضوعات مربوط به ایران انجام داده، درجه محبوبیت ایران در میان این کشورهای عربی و غیرعربی مسلمان در اوج یعنی ۷۵ درصد بوده است. اما شش سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۲ این جایگاه سقوط کرده و درجه محبوبیت ایران در این کشورها به پایین‌تر از ۲۵ درصد تنزل یافته است.
آن چه که از نتایج نظرسنجی‌های سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ برآمده، بیانگر آن است که محبوبیت اولیه ایران صرفا بابت خود ایران نبوده است بلکه به‌نظر می‌رسد این محبوبیت بیشتر واکنش افکار عمومی اعراب نسبت به رفتار اسرائیل و سیاست آمریکا در لبنان، فلسطین و عراق بوده است. هم‌چنین این محبوبیت به این خاطر بوده که ایران و متحدانش «سنگر مقاومت دربرابر دسیسه‌های غرب» بوده‌اند.
آن‌چه در شش سال گذشته و در سال ۲۰۱۲ عوض شده این است که آمریکا حضور خود را در منطقه کاهش داده درحالی که تصور می‌شود ایران نقش مهم و تصمیم‌سازی در عراق، بحرین، لبنان و سوریه ایفا می‌کند.
نکته دیگری که از نظرسنجی سال ۲۰۱۲ برآمده، حضور ایران در برخی کشورهای عربی تفرقه‌افکنانه و مداخله‌جویانه تلقی شده و موجب اختلافات فرقه‌ای شده است. اگرچه سنی‌ها نگرش به‌شدت مخالف ایران دارند اما شیعیان همین کشورها از ایران حمایت می‌کنند.
در این نظرسنجی گفته شده چند سال پیش محبوبیت ایران نزد افکار عمومی اعراب با افکار عمومی دولت‌های متبوع‌شان تفاوت فاحشی داشت و به گفته برخی ناظران، مردم این کشورهای عربی از نگرانی دولت‌هایشان نسبت به سیاست‌های ایران بی‌خبر بودند. شاید این نگاه مقبول نسبت به ایران در سال ۲۰۰۶ درست بوده اما پس از آن‌که ایران و متحدانش در بسیاری از حوزه‌های مربوط به اعراب ازجمله سوریه بیش از حد دخالت کردند از میزان این محبوبیت کاسته شد و بیشتر شرکت‌کنندگان درنظرسنجی مخالف دخالت ایران در سوریه بودند. بیشتر اعراب و مسلمانان قاطعانه دیدگاه منفی نسبت به ایران دارند و به‌شدت مخالف جاه‌طلبی‌های ایران در منطقه هستند.
طبق این نظرسنجی نگاه افکار عمومی اعراب و مسلمانان نسبت به برنامه هسته‌ای ایران نیز عوض شده است. در سال ۲۰۰۶ زمانی که ایران «سنگر مقاومت علیه غرب» تلقی می‌شد از جاه‌طلبی‌های هسته‌ای این کشور حمایت و دفاع می‌شد و بیشتر شرکت‌کنندگان در نظرسنجی سال ۲۰۰۶ از ادعای ایران درمورد اهداف صلح‌‌آمیز برنامه هسته‌ای‌اش حمایت کردند. فارغ از صلح‌‌آمیز بودن یا نبودن برنامه هسته‌ای ایران، بیشتر شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی مخالف هرگونه تلاش بین‌المللی برای تحریم یا اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران بودند.
اما امروز و پس از گذشت شش سال شرکت‌کنندگان در نظرسنجی به‌طور گسترده‌ای از تحریم‌ها علیه ایران حمایت می‌کنند و می‌گویند اگر ایران بر پیشبرد برنامه هسته‌ای‌اش پافشاری کند باید آن را متوقف کرد.
اگرچه بیشتر شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی با اقدام نظامی علیه ایران مخالفند اما شمار افرادی که گفته‌اند درصورت پافشاری ایران بر ادامه برنامه هسته‌ای‌اش موافق اقدام نظامی علیه این کشور هستند، رو به افزایش است.
نکته‌ای که این نظرسنجی بر آن تاکید کرده، شفاف است؛ زمانی که بحث سیاست‌های آمریکا و اسرائیل در منطقه مطرح بوده ایران در چشم دنیای اعراب و مسلمانان محبوبیت داشته اما زمانی که ایران براساس رفتار منطقه‌ای و سرکوب داخلی مردمش سنجیده می‌شود، درمیان افکار عمومی اعراب و مسلمانان جایگاهی ندارد.
جنبش سبز ایران که درپی انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته این کشور پدید آمد، یکی دیگر از موضوعات نظرسنجی زاگبی است که میزان حمایت شرکت‌کنندگان در نظرسنجی از معترضان ایرانی یا حکومت این کشور را نشان می‌دهد.
از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی پرسیده شده که در جریان اعتراض‌های انتخابات ایران موافق معترضان یا حکومت بوده‌اند. پاسخ‌دهندگان در ۱۵ کشور از معترضان حمایت کردهاند اما پاسخ‌دهندگان در پنج کشور از حکومت ایران حمایت کردهاند. لبنان، یمن، عراق، لیبی و الجزایر موافق حکومت ایران در جریان اعتراض‌های انتخاباتی بوده‌اند.
مغرب، الجزایر، لیبی، تونس، مصر، سودان، فلسطین، لبنان، اردن، عراق، کویت، قطر، بحرین، عمان، امارات متحده عربی، یمن و عربستان سعودی کشورهای عربی و ترکیه، آذربایجان و پاکستان کشورهای غیرعربی مسلمان نظرسنجی زاگبی هستند.
