آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، شاید به محمود احمدی‌نژاد برای پیروزی در دوره انتخابات ریاست جمهوری کمک کرده باشد اما این بار تلاش می‌کند تا مرد طغیانگر مورد حمایت خود را از به قدرت رسیدن نامزد موردنظرش در انتخابات بازدارد.
در ایران زمانی حتی روسای جمهور اصلاح‌طلب دربرابر آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان قدرت مطلق در تشکیلات روحانی جمهوری اسلامی تسلیم بودند اما احمدی‌نژاد این رویه را به کلی تغییر داد.
پافشاری سرسختانه احمدی‌نژاد بر «حفظ قدرت و به‌رسمیت شناخته شدن او» موجب رویارویی مستقیم او با آیت‌الله خامنه‌ای شده است، مردی که احمدی‌نژاد دست‌کم پیروزی دور دوم ریاست جمهوری‌اش را به او مدیون است.
محمود احمدی‌نژاد به عنوان نخستین رئیس‌جمهور غیرروحانی در ایران از سال ۱۹۸۱ از تلاش برای به چالش کشیدن قدرت روحانیت کشور دست برنداشته است.
اگرچه او نمی‌تواند برای بار سوم در جایگاه رئیس‌جمهور قرار بگیرد اما گفته می‌شود که مصمم است با حمایت از اسفندیار رحیم مشایی، رئیس دفترش، گستره نفوذ خود را گسترش داده و او را به مقام ریاست جمهوری برساند.
این درحالی است که طرفداران آیت‌الله خامنه‌ای، مشایی را الهام‌بخش جریان «انحرافی» متهم می‌کنند، جریانی که به‌شدت طرفدار حاکمیت ناسیونالیسم به جای روحانیت است.
شائول بخاش، استاد دانشگاه «جرج میسن» آمریکا با اشاره به انتخابات ماه ژوئن (خرداد) ایران می‌گوید: به‌نظر می‌رسد که چشم‌انداز نامزدی مشایی در انتخابات نگرانی‌های بیشتری را در اردوگاه آیت‌الله خامنه‌ای ایجاد می‌کند.
رای‌دهندگان در اقتصاد آشفته ایران که درنتیجه تحریم‌های غرب تشدید شده، احتمالا تنها این انتخاب را خواهند داشت که از میان محافظه‌کاران یکی را انتخاب کنند.
در این میان بعید به‌نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان وارد عرصه انتخابات شوند؛ میرحسین موسوی و مهدی کروبی، رقیبان محمود احمدی‌نژاد در انتخابات سال ۲۰۰۹ که از تقلب در آن سخن گفتند منفعل در بازداشت خانگی گرفتار هستند.
اسکات لوکاس، از برنامه چشم‌انداز جهانی «ئی ای»، وبسایت خبری که رسانه‌های ایران را رصد می‌کند، می‌گوید: در شرایط کنونی جنبش اصلاح‌طلب هیچ ظرفیت سازمانی و نامزد شناخته شده‌ای ندارد.
نامزدهای نزدیک
حاکمان ایران که نمی‌خواهند شاهد تکرار تظاهرات گسترده و خشونتی باشند که پس از انتخابات ۲۰۰۹ ایران را تکان داد، تلاش خواهند کرد تا مطمئن شوند که تنها نامزدهای فرمانبردار از صافی صلاحیت عبور کنند.
به گفته دیپلمات‌ها و تحلیلگران برهمین اساس آیت‌الله خامنه‌ای برای مسدود کردن مسیر انتخابات به روی مشایی یا هر نامزد مورد حمایت احمدی‌نژاد، به ائتلاف سه‌گانه اصولگرایان (موسوم به ۲+۱)، تندروهای طرفدار رهبر، روی آورده تا درمورد نامزدی یکی از این سه اصولگرا متحد شوند و بتواند یک پیروزی انتخاباتی سریع و بی‌دردسر را به‌دست آورد.
به‌نظر می‌رسد که علی‌اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی، نیروی محرکه این ائتلاف سه‌گانه است. ولایتی درکنار محمدباقر قالیباف، شهردار تهران و غلامعلی حدادعادل، نماینده مجلس، اعضای این ائتلاف را تشکیل می‌دهند.
ولایتی ماه گذشته با بیان این‌که «از مجموع اصولگرایان باید یک نفر رای بیاورد»، اعلام کرد: اگر اصولگرایان متفرق باشند و دولت آینده متعلق به اصولگرایان نباشد، مصیبت داریم.
تحلیلگران نیز می‌گویند که آیت‌الله خانه‌ای به‌شدت نگران نتیجه انتخابات است و پیشنهاد مشاور بین‌الملل خود را تائید کرده است.
علی انصاری، اندیشمند دانشگاه «سنت اندرو» در اسکاتلند، گفته است: آیت‌الله خامنه‌ای همواره قدرت و اقتدار را برای شخص خود حفظ و متمرکز کرده و امروز هیچ‌کس در ایران نمی‌تواند بدون تائید او رئیس‌جمهور شود.
در این حال به‌نظر می‌رسد که با وجود اختلاف‌های سیاسی میان اصولگرایان، ولایتی تلاشی را برای نابودکردن قدرت احمدی‌نژاد و متحدکردن اصولگرایان نسبت به یک نامزد واحد رهبری می‌کند.
ولایتی، پزشک تحصیل‌کرده آمریکا که تا سال ۱۹۹۷ به مدت ۱۶ سال وزیر امور خارجه ایران بوده درحال حاضر یکی از بانفوذترین مشاوران آیت‌الله خامنه‌ای تلقی می‌شود.
دو یار دیگر ولایتی در ائتلاف ضداحمدی‌نژاد نیز سیاستمداران باتجربه‌ای هستند اما در خارج از ایران کم‌تر شناخته شده‌اند.
حدادعادل پدر زن مجتبی، پسر سوم آیت‌الله خامنه‌ای است، پسری که دروازه دسترسی به شخص رهبر است؛ حدادعادل نماینده مجلس و رئیس پیشین مجلس، نفوذ زیادی در قوه قانونگذاری ایران دارد و ازنظر تحصیلات دانشگاهی اعتبار دارد.
ارتباطات خانوادگی حدادعادل با آیت‌الله خامنه‌ای پایگاه او را در محفل داخلی رهبر محکم کرده اما درعین حال متهم شده که او چیزی بیش از پیاده شطرنج رهبر نیست.
عضو سوم این ائتلاف سه‌گانه محمدباقر قالیباف، از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
اسکات لوکاس می‌گوید: قالیباف فردی مصلحت‌گرا تلقی شده که به سمت محافظه‌کاران میانه‌روتر گرایش دارد.
شاید قالیباف مردمی و کاریزماتیک که به حمایت از سپاه افتخار می‌کند، به این منظور در این ائتلاف اصولگرایان قرار داده شده تا از هرگونه تهدیدی که امکان دارد از ناحیه نامزدی مستقل او بروز کند، به‌شدت جلوگیری شود.
یک دیپلمات اروپایی آگاه به مسائل ایران گفته است: قالیباف در مقام و موقعیت خود بسیار مشهور و مردمی است و احتمال دارد نمایندگی حوزه‌های انتخابی سپاه را که آیت‌الله خامنه‌ای به‌شدت نگران شان است، برعهده بگیرد.
روکش دموکراتیک
آیت‌الله خامنه‌ای می‌تواند ازطریق شورای نگهبان نفوذش را در حوزه انتخابات محکم‌تر کند اگرچه ردصلاحیت گسترده نامزدها می‌تواند باعث بی‌علاقگی مردم به رای دادن شود زیرا به هرحال انتخابات، موضوعی است که ادعای ایران درمورد مشروعیت دموکراتیش را تقویت می‌کند.
اما اگر به یکی از افراد مورد حمایت احمدی‌نژاد یا نامزدهای مستقل شناخته نشده اجازه نامزدی در انتخابات داده شود خطراتی برای حاکمیت ایجاد خواهد شد.
دیپلمات اروپایی آشنا به مسائل ایران می‌گوید: احمدی‌نژاد نشان داده که قرار نیست ساکت بنشیند. خطر زمانی خواهد بود که نامزد موردنظر او درمیان گمانه‌زنی‌های تقلب در آرا، رای نیاورد آن‌گاه اوضاع و شرایط سال ۲۰۰۹ خودی‌های حکومت را دربر خواهد گرفت.
«تنش مدتی پیش نمایان شده»
ماه گذشته ازسوی طرفداران احمدی‌نژاد در شهر مقدس قم به‌سوی علی لاریجانی، رئیس اصولگرای مجلس سنگ و کفش پرتاب شد. لاریجانی برای سخنرانی به مناسبت سی و چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به قم رفته بود.
این تازه‌ترین زدوخورد در یک نزاع شخصی بود که در دید مردم نمایان شد آن هم چند روز پس از آن که رئیس‌جمهور خانواده لاریجانی را به بهره‌برداری از پایگاه‌شان برای دستیابی به اهداف اقتصادی متهم کرده بود.
این درحالی است که چنین مشاجره علنی درمیان طبقه حاکم سیاسی محافظه‌کار، موجب آزردگی برای رهبر عالی ایران است.
شائول بخاش می گوید: وقتی رقابت‌های سیاسی شدید مطرح می‌شود، به‌نظر نمی‌رسد که خامنه‌ای بیش از این بتواند فرامین خود را حتی درمیان گماشته هایش اعمال کند.
منوچهر متکی، وزیر سابق امور خارجه و محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران، ازجمله گزینه‌های مستقلی هستند که شانس خود را برای نامزدی انتخابات آزمایش می‌کنند.
هر دوی این نفر محافظه‌کارانی هستند که می‌توانند با رقابت فشرده در کمپین ولایتی اختلال ایجاد کنند و هر فرد موردحمایت احمدی‌نژاد را از میدان بیرون کنند.
.jpg)
