درپی مذاکرات بی‌نتیجه برنامه هستهای ایران در آلماتی یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از این کشور خواسته درمورد برنامه هسته‌ای‌اش شفاف‌سازی کند. هم‌زمان وزیر امور خارجه آمریکا به ایران هشدار داده وقت تلف نکند.
یوکیا آمانو روز دوشنبه هشتم آوریل (۱۹ فروردین) در کنفرانسی با موضوع خلع سلاح هستهای در واشنگتن گفت که «ازنظر آژانس احتمال دارد که ایران به‌طور فعال برای دستیابی به فناوری هستهای تلاش می‌کند».
آقای آمانو تاکید کرد که این سخنان را با استناد به اطلاعاتی بیان می‌کند که «بیانگر پژوهش مشکوک اخیر و چندسال گذشته دانشمندان ایرانی در زمینه ساخت سلاح هستهای است».
او تصریح کرد: این موضوع مهم است که ایران درمورد فعالیت هستهای گذشته‌اش شفاف‌سازی و امکان دسترسی کامل به تاسیسات و اسناد و مدارک و دانشمندان مهم هستهای این کشور را فراهم کند.
یوکیا آمانو در پاسخ به سوال خبرنگاران درخصوص تلاش‌های آژانس برای دستیابی به سایت نظامی پارچین در تهران تاکید کرد: احتمال دارد که فعالیت‌های هستهای ایران تاکنون ادامه داشته است. من از این کشور خواسته‌ام که در این مورد شفاف‌سازی کند.
گفته می‌شود که ایران از ۱۰ سال پیش مخفیانه مواد انفجاری که در ساخت بمب هستهای به‌کار می‌رود را در سایت پارچین آزمایش کرده است. مقام‌های اطلاعات جاسوسی آمریکا نیز گفته‌اند که پارچین بخشی از برنامه پژوهشی گسترده ایران برای دستیابی به دانش فنی ساخت سلاح هستهای است.
ایران سایت پارچین را یک سایت متعارف نظامی اعلام کرده اما به بازرسان دیده‌بان هستهای سازمان ملل اجاره نمی‌دهد از این سایت بازدید کنند.
یوکیا آمانو با اشاره به سایت پارچین گفت که «مدارک منسجمی درمورد ادامه فعالیت هستهای ایران در این سایت وجود ندارد اما عدم شفافیت ایران موجب تردید شده است».
آقای آمانو درمورد فعالیت هستهای در پارچین تاکید کرد: ما اطلاعات معتبری داریم که نشانگر ادامه فعالیت‌های هستهای ایران از سال ۲۰۰۳ به بعد است. اما درمورد ادامه پژوهش هستهای در این مکان چیزی نمی‌دانیم.
در یک هفته گذشته این دومین بار است که یوکیا آمانو نسبت به ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هستهای ایران و تلاش احتمالی این کشور برای ساخت سلاح هستهای ابراز نگرانی کرده است.
برخی از نمایندگان مجلس ایران این اظهارات آقای آمانو را «سناریوی طراحی شده غرب علیه ایران» دانسته و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به «مشکل‌تراشی» در پرونده هستهای ایران متهم کرده‌اند.
ابراهیم آقامحمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست مجلس خارجی ایران، این اظهارات آقای آمانو را «ادعای دروغ» دانسته و گفته است که «او در زمان مذاکرات مسکو هم اظهارنظر مشابهی مطرح کرد اما سندی ارائه نکرد.»
هشدار آمریکا
هم‌زمان جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، هشدار داد که اگر روند دیپلماسی در مذاکرات هستهای ایران به شکست منجر شود آمریکا گزینه نظامی را در برخورد با ایران در دستور کار خود حفظ می‌کند.
جان کری که به خاورمیانه سفر کرده روز دوشنبه هشتم آوریل (۱۹ فروردین) در یک کنفرانس خبری در بیت‌المقدس با حضور شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل، این سخنان را بیان کرد.
وزیر امور خارجه آمریکا خطاب به شیمون پرز گفت: به شما اطمینان می‌دهم که به تلاش ازطریق یک راه‌حل دیپلماتیک ادامه می‌دهیم اما هشیار هستیم و می‌دانیم که زمان درحال گذر است و اجازه نخواهیم داد که روند دیپلماتیک از مسیر خارج شود و جهان را از وجود سلاح هستهای در دست نااهلان حفظ خواهیم کرد.
جان کری که به خاورمیانه سفر کرده روز یکشنبه در استانبول ترکیه گفت که با وجود «پیچیدگی انتخابات ریاست جمهوری» ماه ژوئن در ایران، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا متعهد شده به روند دیپلماسی در برخورد با این کشور ادامه دهد.
او باردیگر تمایل آمریکا برای حل‌وفصل دیپلماتیک اختلاف برسر برنامه هستهای ایران را مورد تاکید قرار داد و گفت: خواست ما، یک راه‌حل دیپلماتیک است اما ایران باید این گزینه را انتخاب کند.
وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به مذاکرات بی‌نتیجه آلماتی هشدار داد که موضوع هستهای ایران نمی‌تواند تا ابد ادامه داشته باشد.
مذاکرات میان نمایندگان ایران و گروه ۵+۱ شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان که روزهای ۱۶ و ۱۷ فروردین در آلماتی قزاقستان انجام شد، بی‌نتیجه پایان یافت.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با اشاره به «مذاکرات سخت و طولانی» در آلماتی تاکید کرد که «در پی این گفت‌وگوها روشن شد مواضع دو طرف همچنان از هم فاصله دارد.»
آمریکا و متحدان غربی‌اش در گروه ۵+۱ می‌گویند که ایران احتمالا قصد دارد در پوشش برنامه هستهای، سلاح اتمی بسازد. ایران اهداف برنامه هسته‌ای‌اش را صلح‌آمیز اعلام کرده است.
ایران و گروه ۵+۱ تاکنون چند دوره در ژنو، استانبول، بغداد، مسکو و آلماتی مذاکرات هستهای داشته‌اند.
