در چند ماه گذشته نیروهای نظامی خارجی در خاک افغانستان به رهبری آمریکا، با موانع عمدهای برای رساندن تدارکات و سوخت به پایگاههای خود روبهرو شدهاند و از سوی دیگر، کاروانهای تدارکاتی ناتو در پاکستان مورد حمله طالبان قرار گرفته و نابود شده است.
در نخستین واکنش ایران به سخنان مقامهای ناتو برای همكاری با ایران در افغانستان، سفیر ایران در کابل اعلام کرد احتمال همكاری با نیروهای ناتو قابل بررسی است.
فدا حسین مالکی که با خبرنگاران در کابل سخن میگفت، جمهوری اسلامی برای ثبات، امنیت و توسعه در افغانستان، با برخی از کشورها همکاری داشته است، اما باید چارچوب درخواستهایی که بهتازگی از سوی ناتو و آمریكا مطرح شده است، مشخص شود.
به گفته فدا حسین مالکی، تهران تاکنون درخواست رسمی برای همکاری با ناتو دریافت نکرده است.
افزایش همگرایی
تحلیلگران بینالمللی این سخنان را نشانهای از خواست ایران برای همکاری با دولت جدید آمریکا در عرصه افغانستان میدانند و بر این باورند ایران از آن استقبال میكند.
این درحالی است که نیروهای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) که در ماههای گذشته تلفات بسیاری در افغانستان داده است، سعی دارد بار دیگر بر اوضاع امنیتی این کشور مسلط شود.
در چند ماه گذشته نیروهای نظامی خارجی در خاک افغانستان به رهبری آمریکا، با موانع عمدهای برای رساندن تدارکات و سوخت به پایگاههای خود روبهرو شدهاند و از سوی دیگر، کاروانهای تدارکاتی ناتو در پاکستان مورد حمله طالبان قرار گرفته و نابود شده است.
به دلیل عدم دسترسی نیروهای خارجی در افغانستان به آبهای آزاد، تنها مسیر ممکن برای رساندن تدارکات و سوخت به آنها، مسیر بندر کراچی پاکستان تا شهر پیشاور در مرز پاکستان و افغانستان است.
کنترل بخشهایی از این مسیر در دست طالبان است که امنیت کاروانهای تدارکاتی نیروهای آمریکایی و متحدانش را به خطر انداخته است.
ایران به عنوان جایگزین
برخی مقامهای ناتو درباره لزوم استفاده از مسیرهای جایگرین سخن گفتهاند و حتی یکی از فرماندهان ارشد آن خواستار استفاده از خاک ایران شده است.
یاپ دو هوپ شفر، دبیرکل پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) از جمله مقامهای ارشدی بوده است که درباره جایگزینی مسیر تداراکاتی نیروهای این سازمان سخن گفته است.
شفر با اشاره به این که «افغانستان یک جزیره نیست» گفته است که همسایگان افغانستان، از جمله ایران باید در حل مسائل این کشور همکاری کنند.
همچنین رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا با تاکید بر این که افغانستان اولویت واشنگتن است، تاکید کرده که: هر کار دیگرى که ما باید انجام دهیم از این هدف ناشى مىشود.
تحلیلگران میگویند موضوع افغانستان با توجه به نیاز ناتو و آمریكا برای سامان دادن به نیروهای اشغالگر در این كشور، میتواند پله نخست مذاكره و همكاری تهران و واشنگتن باشد.
به گفته تحلیلگران، این همکاری جدا از روند آغاز گفتوگو میان تهران و واشنگتن برای کاستن از تنشهای میان دو کشور نیست.
به نطر من ایران نباید با آمریکا و هم پیمانانش در افغانستان همکاری کنه. آمریکا و متحدانش در افغانستان یعنی ناتو، آگاهانه و عمدا طالبان رو زنده نگه داشته اند برای اینکه در صورت موفق نشدن در مقابله با ایران از آنها علیه ایران استفاده کنند وگرنه هیچ عقل سلیمی نمیتونه بپذیره که آنها با آن همه امکانات و تکنولوژی پیشرفته قادر به نابودی طالبان غارنشین نیستند. یقینا آمریکا و متحدانش قصد دارند با کشیدن ایران به معرکه ی افغانستان ضمن سوء استفاده از امکانات ایران برای پیشبرد اهداف خودشون زمینه را برای درگیر کردن ایران و تسهیل ضربه پذیری آن فراهم کنند. ایران باید خیلی هوشیار بوده و فریب ترفندهای آنها را نخورد.