هفت سین سفرهای است که ایرانیان از دیرباز با چیدن آن به استقبال سال نو و آغاز بهار میروند و در هنگام تحویل سال گرد آن جمع شده و با امید به فراوانی برکاتی که نماد آنها در چیدمان هفت سین در نظر گرفته شده است به سال نو وارد میشوند.
آن چه که بر سفره هفت سین قرار میگیرد باید پارسی باشد، با حرف «سین» آغاز شود، ریشه گیاهی داشته باشد، خوردنی باشد، اسم مرکب نباشد و برای بدن سودمند باشد.
سیر، سیب، سبزی، سنجد، سرکه، سمنو و سماق هفت سین معمول سفرههای نوروزی ایرانیان را تشکیل میدهند که در فرهنگ ایران باستان برای هر کدام ویژگی خاصی تعریف شده است.
سیر به نام و عنوان اهورامزدا نماد درمان یا طب، سیب به نام و عنوان سپندارمز (اسفند) نماد زیبایی و تندرستی، سبزی به نام فرشته اردیبهشت نماد نوزایی، سنجد به نام فرشته خرداد نماد عشق، سرکه به نام فرشته مرداد نماد شکیبایی و عمر، سمنو به نام فرشته شهریور نماد فراوانی و برکت و سماق به نام فرشته بهمن نماد طلوع خورشید شناخته میشوند.
سکه نیز که نماد دارایی است در ظرفی پر از آب که نماد روشنایی است گذاشته و بر سفره هفت سین قرار میدهند.
آینه و کتاب هم که نشانه تمدن و خردورزی محسوب میشود بر سفرههای هفت سین بیشتر ایرانیان گذاشته میشود.
پیشتر به طور معمول کتابی از اشعار حافظ و یا شاهنامه بر سفره قرار میگرفت که پس از آمیختن فرهنگ ایرانی و اسلامی در بسیاری از خانوادههای جای خود را به قرآن دادهاند.
تخم مرغ رنگی یکی دیگر از اجزای هفت سین است که با آن که با حرف «سین» آغاز نمیشود اما چون نماد برکت و زایندگی است بر سفره هفت سین ایرانیان دیده میشود.
ماهی سرخ، یک جفت شمعدان اصیل ایرانی، یک شیرینی ایرانی مانند باقلوا یا شیرینی آرد نخودچی و پرتقالی که در کاسهای آب غوطهور است به نشانه زمین در فضا و همچنین آویشن به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده و دارویی که دارد دیگر اجزای سفره هفت سین را تشکیل میدهند.
در بسیاری از خانوادهها قرار دادن سبزی خوردن، میوه و گل مانند سنبل بر سفره هفت سین رایج است.
برخی از پژوهشگران معتقدند که هفت سین در ابتدا هفت شین بوده و از شمع، شیرینی، شهد (عسل)، شمشاد، شبربت و شقایق و شراب تشکیل میشده است.