واشنگتن با ارئه طرحی تازه مبتنی بر همکاری منطقه‌ای با کشورهای همسایه افغانستان، اعلام امیدوار کرد که از همکاری ایران برای بازگرداندن ثبات به افغانستان برخوردار شود. جمهوری اسلامی تاکنون رویکرد دوستانه‌ای به این سیاست تازه کاخ سفید نشان داده است.

حضور تهران در کنفرانس بین‌المللى افغانستان در لاهه و دیدار مقامات ایرانی و آمریکایی در حاشیه آن از دو جنبه روابط كلی آمریکا و ایران و آینده همكاری آن‌ها در افغانستان دارای اهمیت است.

موضوع افغانستان و امنیت آن که در راس اولویت‌های سیاست خارجی دولت تازه آمریکا قرار گرفته است، دیدگاه‌های واقع‌بینانه را به نقش تهران در عرصه افغانستان در کاخ سفید حاکم کرد.

در این راستا، واشنگتن با ارئه طرحی تازه مبتنی بر همکاری منطقه‌ای با کشورهای همسایه افغانستان، اعلام امیدوار کرد که از همکاری ایران برای بازگرداندن ثبات به افغانستان برخوردار شود.

جمهوری اسلامی تاکنون رویکرد دوستانه‌ای به این سیاست تازه کاخ سفید نشان داده است. این رویکرد در سخنان نماینده ایران در کنفرانس افغانستان نمایان بود؛ هرچند وی ضمن اظهار وجود زمینه‌های مشترک میان تهران و واشنگتن بر دیدگاه ایران درباره مخاطره‌آمیز بودن ادامه اشغال افغانستان تاکید کرد.

سخنان نماینده ایران مبنی بر این‌كه حضور نیروهاى خارجى کمکى به بهبود اوضاع در افغانستان نمی‌كند، نشان دهنده حركت گام به گام و احتیاط‌آمیز جمهوری اسلامی به سوی همكاری با آمریكاست.

با این حال، دیدار مقامات ایرانی و آمریکایی در حاشیه این نشست نشان دهنده جدیت طرفین برای ادامه مسیر گفت‌وگوهایی است که به نظر می‌رسد افغانستان تبدیل به دروازه آن شده است.

از یک ‌سو، با توجه به مشکلات نیروهای ناتو به رهبری آمریکا در خاک افغانستان و به‌ویژه مسائل گسیل تدارکات برای نیروهای اشغالگر، واشنگتن تمایل دارد تا با نزدیک شدن به تهران از این كشور به عنوان مسیر جایگزین تداركات استفاده كند.

از سوی دیگر، جمهوری اسلامی بر این باور است که این همکاری می‌تواند ثبات را به افغانستان بازگردانده و به این ترتیب دو مشکل دیرینه پناهندگان افغانی و قاچاق مواد مخدر را حل و فصل کند.

با این حال، جمهوری اسلامی شاید در میان مدت سطح همکاری خود را محدود به برخی موارد امنیتی کرده و سعی کند از تبدیل شدن به یک شریک تمام عیار برای آمریکا که می‌تواند دشمنی برخی گروه‌های افغانی و پاکستان را برانگیزد، خودداری نماید.

در عین حال باید در نظر داشت كه سطح این همکاری به ابعاد دیگر روابط تهران و واشنگتن نیز ارتباط دارد.

تردیدی نیست که جمهوری اسلامی گفت‌وگو با آمریکا را درباره افغانستان در زمینه گسترده‌تر عادی‌سازی روابط با آمریکا می‌بیند.

این ارزیابی در تهران مبتنی بر سیاست‌های باراک اوباما در قبال جمهوری اسلامی است.

سیاستگذارن تازه در آمریکا با انتقاد از سیاست‌های تهاجمی پیشین نئومحافظه‌کاران استدلال می‌کنند که گزینه نظامی و تلاش برای تغییر نظام در ایران موجب کاهش توانایی آمریکا برای پیشبرد سیاست‌هایش شده است.

بر این اساس، استدلال می‌شود كه رابطه دولت تازه آمریکا با ایران براساس تفاهم جهت تأمین منافع آمریکا تعریف شود.

هدف این تفاهم راهبردی، تجدید نفوذ ایرانی است که منافع آمریکا را در منطقه تهدید نکند و راه رسیدن به این هدف، گفت‌وگوهای همه جانبه با ایران است.

این تمایل و احتیاج مبرم واشنگتن به حل و فصل مسائل خود در خاورمیانه وآسیای میانه می‌تواند به ارتقای روابط دو دولت و حتی عادی‌سازی آن بی‌انجامد.

چنین ابعادی است که در آینده نشان خواهد داد ایران و آمریکا تا چه اندازه به شرکایی استراتژیک در عرصه افغانستان تبدیل خواهند شد.