عباس کیارستمی، فیلمنامه‌نویس، تهیه‌کننده و کارگردان سینمای ایران می‌گوید: ایجازی که در پیامک وجود دارد، به‌زودی تکلیف شعر را هم مشخص می‌کند و در آینده شعرها به سمت ایجاز گرایش پیدا می‌کنند.
غزلیات شمس مثل جنگلی پردرخت است
عباس کیارستمی در مراسم رونمایی کتاب «آتش» درباره گرایش خود به حوزه ادبیات می‌گوید: من از دوران کودکی با اینکه مجموعه شعری در خانه‌مان نبود؛ از طریق پدرم با شعر آشنا شدم و پس از انقلاب با رخوتی که در جامعه به ویژه در سینما به‌وجود آمد فرصتی فراهم شد که جدی‌تر با متون ادبی برخورد کنم و شعرها و سطرهایی که دوست داشتم را انتخاب کنم.
از همان روز‌ها او باغزلیات مولانا اخت می‌شود و مجموعه «آتش» که درهفت سال گذشته کیارستمی بار‌ها روی آن کار کرده است، حاصل همین دوران است که با تاخیر؛ دیر‌تر از دو مجموعه حافظ و سعدی منتشر شده است.
آقای کیارستمی می‌گوید: شاید اگر من هم اهل پیامک زدن بودم؛ حتما برای یکی از شما سطرهای انتخابی‌ام را از شاعران را پیامک می‌زدم و به جای مخابرات، انتشارات نمی‌رفتم.
به عقیده او، ایجازی که در پیامک وجود دارد؛ به‌زودی تکلیف شعر را هم مشخص می‌کند و درآینده شعرها به سمت ایجاز گرایش پیدا می‌کنند.
انتخاب‌های عباس کیارستمی ازغزلیات شمس با دو مجموعه‌ای که پیش از این منتشر کرده، بسیارمتفاوت است. او در این مجموعه برخلاف روشی که پیش از این برای انتخاب شعرهای حافظ و سعدی پیش گرفته بود، به جای تک مصراع، یک غزل انتخاب کرده است.
با اینکه او معتقداست؛ غزل‌هایی که از دیوان شمس انتخاب کرده مطلع، تنه و مقطع دارند، اما او در نگارش این غزل‌ها شیوه کلاسیک غزل را که بیت‌ها روبه‌روی هم می‌آیند، رعایت نکرده و هر بیت را چندین بار شکسته و در نهایت مانند شعر آزاد آنها را نوشته است.
محمود دولت آبادی، نویسنده معاصر، غزلیات شمس را یکی از کتاب‌های مورد علاقه‌اش می‌داند و می‌گوید که برخورد عباس کیارستمی با غزلیات شمس «ستودنی» است اما دلیل نمی‌شود از ایرادهای آن چشم بپوشیم. نویسنده رمان «کلیدر» می‌افزاید: «کیارستمی درانتخاب‌ها ازغزلیات شمس عامل مهمی چون وزن شعرنادیده گرفته شده است».
عباس کیارستمی، خود می‌گوید غزلیات شمس به مانند جنگلی پردرخت است که ازشدت تعداد درختی که دراین جنگل وجود دارد، دیگر درختی پیدا نیست.
او معتقداست؛ حتی خواندن غزلیات شمس کار بسیار دشواری است و باید به دلیل تنوعی که درغزلیات شمس وجود دارد غزلیات ویرایش شوند.
با اینکه کیارستمی تاکنون چندین مجموعه شعرهم منتشر کرده، همچنان معتقداست که هیچ‌گاه اهل حوزه ادبیات نبوده است، اما با این همه شاعران و نویسندگان با حضورشان در مراسم رونمایی کتاب آتش، او را در جمع اهالی ادبیات پذیرفته‌اند، اتفاقی که پس از۳۰ سال عکاسی هنوز در حوزه عکاسی برای او اتفاق نیفتاده است.
به گفته سیمین بهبهانی، شاعر معاصر، تنها با زیرهم نوشتن شعرکلاسیک نمی‌توان درآن نوآوری ایجاد کرد؛ بلکه باید درفرم ومحتوا هم این اتفاق بیافتد.
محمدعلی سپانلو، شاعر معاصر، نیز عباس کیارستمی را آبرو و حیث ایران ایران می‌داند و می‌گوید که او در این سال‌های یه تنه در عرصه بین‌المللی فعال بوده و ما مدیون او هستیم.
علی دهباشی درباره برخورد عباس کیارستمی با شعرکلاسیک می‌گوید: او با خلاقیت و نوع آوری که در این کار داشته است؛ فصل جدیدی را در برخورد با متون کهن بوجود آورده است.
اتفاقی که سال‌هاست در برخورد با متون کلاسیک سایر ملل رخ داده اما به خاطر نگاه سنتی استادان ادبیات فارسی به متون فارسی در ایران هرگز شاهد آن نبودیم.
غزل به سعی کیارستمی
این کارگردان سرشناس سینمای ایران که تا کنون بیش از ۴۰ فیلم سینمایی، کوتاه یا مستند ساخته، سال‌ها است که در حوزه عکاسی نیز فعالیت می‌کند. اما او در سال‌های اخیر قدم به حوزه ادبیات گذاشته و دو کتاب از ادبیات کلاسیک ایران به نام‌های «حافظ به روایت عباس کیارستمی» و «سعدی از دست خویشتن فریاد» و کتاب «آتش» که جزئی از غزلیات شمس تبریزی است منتشر کرده است.
او در انتشار غزل‌های حافظ، سعدی ومولانا نگاه «جزئی‌نگر» داشته است و یک بیت یا تنها یک مصرع از این شعرها را انتخاب کرده است.
از میان شاعران معاصر نیز؛ او شعرهای نیما یوشیج را با عنوان «آب» انتخاب و منتشر کرده است. آقای کیارستمی، انتشار چندین مجموعه دیگراز شاعران کلاسیک و معاصر را نیز دربرنامه کاری خود دارد.
کتاب «آتش» که به انتخاب و ویرایش عباس کیارستمی ازسوی نشر نظر منتشرشده است، پنجشنبه ۳۰ تیرماه طی مراسمی با حضوراهالی فرهنگ وهنر درموسسه «کارنامه» رونمایی شد.
سومین مجموعه «عباس کیارستمی» ازا نتخاب‌هایش ازشعرکلاسیک، به محمدرضا شفیعی کدکنی تقدیم شده است.
با اینکه متون کلاسیک فارسی نظم و نثر با ویراست‌های متعددی منتشر شده‌اند اما برای نخستین بارعباس کیارستمی با نگاهی جدید به متون کلاسیک، یک غزل را در حد یک تک مصراع گزینش کرد.
برخورد عباس کیارستمی با متون کلاسیک در عین حال با نقد و بحث‌های متعددی روبه‌رو بوده است و در جلسه رونمایی کتاب او نیز اهالی ادب و فرهنگ به بیان نظرات متفاوت خود در این‌باره پرداختند.
