فرستاده ویژه سازمان ملل متحد با تصدیق «شکست» طرح صلحاش در سوریه، از جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر مهم در حل بحران این کشور نام برده و خواستار حضور ایران در نشستهای بررسی وضعیت سوریه شده است.
کوفی عنان که با روزنامه فرانسوی لوموند گفتوگو کرده، افزوده که تنها دولت روسیه در سوریه صاحب نفوذ نیست، بلکه ایران نیز نقش مهمی در این کشور دارد و نباید نادیده گرفته شود و باید بخشی از برنامه حل بحران باشد.
دولت آمریکا معتقد است که ایران در سوریه بحرانساز است و با حضور این کشور در نشستهای حل بحران، به ویژه پیشنهاد روسیه در دعوت از ایران در نشست ژنو، مخالفت کرده است.
از زمان آغاز اعتراضها در سوریه، آمریکا بارها ایران را به دخالت در امور سوریه متهم کرده و ایران نیز با رد این اتهامها، از حکومت اسد دفاع و با مداخله خارجی برای حل بحران مخالفت کرده و خواستار اعمال اصلاحات شده است.
وزارت خارجه روسیه روز دهم تیر در بیانیهای از دعوت نشدن ایران، عربستان، لبنان و اردن به کنفرانس بررسی بحران سوریه در ژنو پایتخت سوئیس که به دلیل مخالفتهای آمریکا صورت گرفت، ابراز تاسف کرد.
بحران سوریه از ماه مارس سال ۲۰۱۱ با تظاهرات معترضان برای ایجاد اصلاحات سیاسی و مبارزه با فساد مالی و اقتصادی در تشکیلات حکومتی شروع شد و براساس آمار سازمان ملل، تاکنون بیش از ۱۳ هزار نفر در سوریه کشته شدهاند.
آقای عنان نیز به لوموند گفته است که فعالیت خود را تنها از سه ماه پیش آغاز کرده و تلاشهای بسیاری برای یافتن راه حلی مسالمتآمیز که به پایان بحران منجر شود صورت گرفته اما موفقیتآمیز نبوده است.
او طرح صلحی شش مادهای برای حل و فصل بحران سوریه ارائه داده که نخستین بند آن آتشبس میان مخالفان مسلح و نیروهای دولتی در این کشور است.
این فرستاده ویژه سازمان ملل متحد میگوید که ۳۰۰ نیروی نظامی و صد نیروی غیرنظامی برای نظارت بر حسن اجرای این آتشبس به سوریه اعزام شدند اما تداوم خشونتها و به خطر افتادن جان ناظران، باعث تعلیق فعالیت آنها شد.
آقای عنان پیش از این نیز گفته بود در «نقشه راه» جدیدی که برای گذار سیاسی سوریه ترسیم کرده، ایران و روسیه به عنوان دو عضو «گروه تماس» این طرح تعیین شدهاند.
ایران در حالی به نشستهای حل بحران سوریه دعوت نشده که به تازگی یک کمیته در شورای امنیت با انتشار گزارشی اعلام کرد که جمهوری اسلامی برخی تحریمهای این سازمان را از جمله با ارسال سلاح به سوریه نقض کرده است.
پیش از نشست ژنو، وزیر خارجه ایران در تماس تلفنی با آقای عنان «هرگونه مداخله خارجی و اقدام تروریستی» در سوریه را رد کرده بود و معاون او گفته بود همچنان «از محور مقاومت در مقابل اسرائیل حمایت میکند.»
رهبر ایران نیز اوایل فروردین امسال گفته بود که از سوریه به دلیل اینکه «خط مقاومت در برابر اسرائیل است» دفاع میکند و با هر گونه دخالت نیروهای خارجی به شدت مخالف است.
کوفی عنان با وجود اتهامهای غرب به ایران مبنی بر دخالت و نفوذ در حکومت بشار اسد، به این دلیل خواستار حضور این کشور در حل بحران سوریه شده است که تاکنون هیچ طرح دیگری برای حل بحران سوریه موثر نبوده است.
آمریکا و متحدان غربی آن تمایل ندارند که با مداخله نظامی در سوریه به بحران پایان دهند و باور دارند که مداخله نظامی نتیجه غیرمنتظره و بیثباتکنندهای در منطقه ایجاد خواهد کرد.