دعوت علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، از متخصصان هسته‌ای چین برای بازدید از تاسیسات هسته‌ای ایران تلاش تازه جمهوری اسلامی برای متقاعد کردن جهان به فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای و پرهیز از تحریم ایران تعبیر شده است.
آقای صالحی که به چین سفر کرده، اعلام کرده است که متخصصان هسته‌ای چین می‌توانند از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کنند.
وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه ۲۳ مه (دوم خرداد) به گروهی از پژوهشگران و دیپلمات‌ها در پکن گفته است که چین می‌تواند به ایران به عنوان تامین کننده باثبات نفت خود اعتماد کند.
آقای صالحی در شرایطی به چین سفر کرده است که دولت‌های غربی به اعمال فشار بر ایران برسر برنامه هسته‌ای جنجال‌برانگیز این کشور ادامه داده‌اند و در این میان اهمیت چین به عنوان یک سپر دیپلماتیک و اقتصادی برای تهران برجسته شده است.
او در پکن گفته است: این دعوت درحالی صورت می‌گیرد که هيچ كشوری در جهان حاضر نيست تاسيسات هسته‌ای خود را به روی كشورهای ديگر باز كند.
علی‌اکبر صالحی که پیش از این رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بود، تاکید کرده که ایران به صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای خود اطمینان دارد و از یک کشور دوست مانند چین دعوت کرده تا از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کند.
چین یکی از کشورهای گروه ۵+۱ طرف مذاکره با برنامه هسته‌ای ایران است. روسیه، آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان دیگر اعضای این گروه را تشکیل می‌دهند.
آمریکا و متحدان غربی آن در گروه ۵+۱ نسبت به صلح‌آمیز بودن اهداف برنامه هسته‌ای ایران تردید دارند و خواستار تشدید تحریم‌های ایران شده‌اند اما چین بر ادامه گفت وگو با ایران پافشاری کرده است.
به‌نظر می‌رسد که دعوت آقای صالحی از متخصصان هسته‌ای چین مشابه پیشنهادی است که ایران دی ماه گذشته به چین و روسیه داد.
ایران دی ماه سال ۸۹ از نمایندگان چین و روسیه در گروه ۵+۱ دعوت کرده بود که از تاسیسات هسته‌ای کشور بازدید کنند، اما چهار عضو دیگر این گروه یعنی فرانسه، آمریکا، بریتانیا و آلمان دعوت نشده بودند.
اکنون آقای صالحی در پکن گفته است: تمام اعضای گروه ۵+۱ اگر بخواهند می‌توانند از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کنند.
یانگ جیه چی، وزیر امور خارجه چین، درمورد این دعوت آقای صالحی اظهارنظر نکرده اما گفته است که آقای صالحی از پکن خواسته است روابط دوجانبه به‌طور مداوم گسترش یابد.
وزارت امور خارجه چین اما در واکنش به دعوت قبلی ایران اعلام کرده بود که برای نماینده این کشور در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «مشکل» خواهد بود که برای بازدید از تاسیسات هسته‌ای به ایران برود.
چین، خریدار بزرگ نفت
چین علاوه بر طرف مذاکره هسته‌ای ایران، یکی از خریداران بزرگ نفت از ایران است و آقای صالحی نیز بر اهمیت ایران به عنوان تامین‌کننده نفت چین تاکید کرده است.
وزیر امور خارجه ایران گفته است: چين به عنوان كشور نوظهور اقتصادی از اهميت زيادی برخوردار است و ايران به عنوان يك كشور مستقل و دارای منابع انرژی می‌تواند يك دوست مطمئن برای چين باشد.
این در شرایطی است که آمریکا از چین خواسته است که نیازهای نفتی خود را از عربستان سعودی و دیگر کشورهای طرفدار غرب تامین کند تا ایران در محاسبات استراتژیک پکن کنار گذاشته شود و دولت پکن از تحریم‌ها علیه ایران حمایت کند.
شورای امنیت سازمان ملل تاکنون چهار قطعنامه تحریم علیه برنامه هسته‌ای ایران صادر کرده است زیرا ایران به درخواست این شورا برای تعلیق غنی‌سازی اورانیوم پاسخ رد داده است.
غنی‌سازی اورانیوم در درجات پایین برای تامین اهداف صلح‌آمیز مانند رادیو درمانی کاربرد دارد اما اورانیوم غنی شده در درجات بالا در ساخت بمب هسته‌ای کاربرد دارد.
چین از قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران حمایت کرده اما درعین حال از حق وتوی خود به عنوان عضو دائم این نهاد بین‌المللی استفاده کرده و در برابر مجازات‌های گسترده‌تر علیه ایران که همکاری نفتی دو کشور را دربرمی‌گیرد، مقاومت کرده است.
روابط تجاری ایران و چین در سال ۲۰۱۰ به رقم ۲۹.۴ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل از آن ۳۸.۵ درصد رشد داشته است که نشان‌دهنده افزایش تجارت نفت و افزایش صادرات چین به ایران است.
آقای صالحی گفته است که سطح تجارت میان ایران و چین درچند سال آینده می‌تواند به ۵۰ میلیارد دلار برسد.
