مجمع فیلمسازان در بیانیهای هشدار داده که عدهای «میخواهند جرات فکر کردن را از اهالی سینما بگیرند» و با اشاره به وقایع چندین ماه گذشته، مرگ سینمای ایران را نزدیک دانسته است.
این نهاد صنفی روز سهشنبه ۲۸ آذر در بیانیهای که خبرگزاریهای داخل ایران منتشر کردند نوشتهاند که مردم ایران و آنها که قلبشان برای فرهنگ و هنر ایران اسلامی میتپد، طی سالهای اخیر شاهد جریانی بودهاند که کمر به قتل سینمای ایران بسته است.
اعضای مجمع فیلمسازان سینمای ایران در بیانیه خود به توصیف جریان مورد نظر پرداختهاند و آن را جریانی دانسته که «در گذشتهای نه چندان دور اعلان کرده بود که اگر قرار است فیلمهای دلخواه ما ساخته نشود، ایران نیز میتواند مثل بسیاری از کشورهای دیگر سینما نداشته باشد».
جریانی که به زعم نویسندگان این بیانیه، میخواهد «فیلمسازان مستقل از نگاه انتقادی خود دست بکشند و بله قربانگوی آنها باشند. جریانی که برای فیلمسازان فکور و جسور درخواست اشد مجازات میکند و به کمتر از اعدام بسنده نمیکند.»
اشاره آنها به فرجالله سلحشور، فیلمساز نزدیک به حکومت است که پس از جنجالها پیرامون فیلم «یک خانواده محترم»، خواستار اعدام چهار نفر از عوامل این فیلم شد.
آنها این جریان را متهم کردهاند که با «تنگنظریهای مجیزگویانه» برخی دستاندرکاران و فیلمسازان سینما را به ابزار ممیزی و سانسور سینما تبدیل کرده است.
در بیانیه مجمع فیلمسازان آمده که این جریان «حتی تحمل فکر متفاوت را ندارد و میخواهد فیلمساز را در همان ایده اولیه فیلمنامه متوقف کند و نگذارد نگاههای انتقادی از حصارهای ممیزیهای تودرتو که از محدودههای قانونی نیز بسیار تنگتر است، عبور کند.»
به نوشته مجمع فیلمسازان سینمای ایران، این جریان «از پر شدن صندلیهای سینما توسط مردم واهمه دارد و ترجیح میدهد فرزندان معصوم این دیار اوقات خود را پای سریالهای بیارزش و مسخکننده ماهواره بگذرانند و تصویر واقعی زندگی خود را در سینمای ارزشمند ایران نبینند، تا مبادا با حقایق پیرامون خود مواجه شوند.»
اعضای شورای مرکزی این مجمع ابراز نگرانی کردند که مقامات و مدیران فرهنگی کشور نیز ناخواسته چنین جریانی را همراهی کنند و «در تشییع پیکر بیجان این سینما جلودار همه باشند».
علیرضا داودنژاد، مهدی فخیمزاده، کیومرث پوراحمد، مجید قاریزاده، مهرداد فرید، داود موثقی، منوچهر مصیری، محمد احمدی و عزیزاله حمیدنژاد اعضای شورای مرکزی مجمع فیلمسازان هستند.
اتفاقات بحثانگیز در سینما از سال گذشته شروع شد وقتی که پس از جشنواره فجر، رسانههای نزدیک به اصولگرایان نسبت به مضمون فیلمهای شرکتکننده در جشنواره اعتراض کردند. به گفته آنان، اکثر فیلمهای به نمایش در آمده در جشنواره، موضوعشان خیانت بوده است.
فشار گروه موسوم به انصار حزبالله که در اکران نوروزی باعث توقف اکران دو فیلم «گشت ارشاد» و «خصوصی» شده بود با اکران فیلم «من مادر هستم» ساخته فریدون جیرانی شدت گرفت.
انصار حزبالله ۱۲ آذر در اعتراض به نمایش این فیلم مقابل ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تجمع کردند و خواستار توقف نمایش فیلم و برخورد با سازندگان و مجوزدهندگان به آن شدند.
در تجمع برابر ساختمان وزارت ارشاد حدود ۲۰۰ نفر از اعضای انصار حزبالله حاضر بودند که تابلوها و بنرهایی با شعارهای «تا اصلاح سینما از پای نمینشینیم»، «خانواده شهدا شرمندهایم»، «دیگر در برابر سینمای ضد دین ساکت نمیمانیم»، «سینمای اسلامی جای مشروب نیست»، «هتاکان روحالله اعدام باید گردند» در دست داشتند.
فریدون جیرانی در دفاع از این فیلم گفته است که «مشروبخواری» در فیلم «تابوشکنی» نیست زیرا در برخی سریالهای تلویزیونی از مشروب استفاده میشود.
در این تجمع انصار حزبالله با قرائت بیانیهای اعلام کردند که تجمع و اعتراضشان «بنا به بند (م) وصیتنامه آیتالله خمینی و بر اساس مصداق امر به معروف و نهی از منکر است.»
آنها اعلام کردند که فعالیتشان را تا پایان ابطال پروانه نمایش فیلمهایی همچون «من مادر هستم» و فیلمهای دیگری که به زعم آنها «مستهجن» هستند ادامه خواهند داد.
این گروه اواسط مهرماه از جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی وزارت ارشاد اسلامی به عنوان مسئول ارائه مجوز به چهار فیلم «برف روی کاجها»، «پل چوبی»، «من مادر هستم» و «من همسرش هستم» و نمایش عمومی آن در سینماهای کشور به دادستان تهران شکایت کرده بود.
در مقابل جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی ایران وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفته است که این تشکل سینمایی از انصار حزبالله بابت اعتراضهای اخیر این گروه به عملکرد مسئولان سینمایی «بهطور رسمی» شکایت کرده است.
نامه سازندگان فیلمهای تحریمی به مدیر حوزه هنری
اما درحالی که امروز بیانیه مجمع فیلمسازان سینمای ایران منتشر شد، کارگردانان و تهیهکنندگان شش فیلم که حوزه هنری از اکران آنها در سینماهای خود خودداری کرده، در نامه به مدیر حوزه هنری خواستار گفت و گوی رودرو با او شدند.
امضاءکنندگان این نامه نوشتهاند که استقبال گسترده مردم از سه فیلم از شش فیلمی که از سوی حوزه هنری تحریم شدهاند نشان میدهد که «خود صاحب عزم و اقتدار و اندیشهاند و به تحریمکنندگان و دیگر مدعیان اجازه دخالت در قضاوتهای خود را نمیدهند.»
آنها «فروش چشمگیر» فیلمهایشان در دو ماه گذشته را «پاسخ قاطعی به تهمتهای بیاساس» وی بر «غیراخلاقی» و «ضدارزشی» بودن این فیلمها ارزیابی کردهاند.
تهیهکنندگان و کارگردانان شش فیلم تحریمی با تاکید بر اینکه اکران «من همسرش هستم»، «من مادر هستم» و «بیخود و بیجهت»، موجب تزریق شوری دوباره به پیکر سینمای ایران شده، ابراز تمایل کردند که «در مقابل انظار عمومی» با مدیر حوزه هنری صحبت کنند.
این سینماگران تاکید کردند که فقط گفتوگوی رودررو و «صادقانه و نه تهدید و تحریم و توطئه پشت درهای بسته» میتواند این سوءتفاهم بزرگ سینمای ایران» را برطرف کند.
پیمان معادی، جمال ساداتیان، رضا کاهانی، مانی حقیقی مهدی کرمپور، علی سرتیپی، مصطفی شایسته، مرتضی شایسته، فریدون جیرانی، غلامرضا موسوی، سازندگان فیلمهای برف روی کاجها، بیخود و بیجهت، پذیرایی ساده، پل چوبی، من همسرش هستم و من مادر هستم این نامه را امضاء کردهاند.
در آخرین روزهای شهریور، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی رسماً اعلام کرد که «برف روی کاجها» ساخته پیمان معادی، «من همسرش هستم» به کارگردانی مصطفی شایسته، «پل چوبی» ساخته مهدی کرمپور، «بیخود و بیجهت» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی، «پذیرایی ساده» ساخته مانی حقیقی و «من مادر هستم» به کارگردانی فریدون جیرانی را در سینماهایش اکران نخواهد کرد.
در واکنش به این اعلام، سازندگان این فیلمها در بیانیهای مشترک عنوان کردند که این شرایط منجر به حذف بخش خصوصی و مرگ سینمای اجتماعی ایران میشود.