منابع آگاه در حوزه صنعت هند گفته‌اند که ایران تلاش می‌کند با ارائه پیشنهادهای سودآور شرکت‌های هندی را به سرمایه‌گذاری در بخش روبه زوال انرژی خود ازجمله نفت ترغیب کند.
یک منبع آگاه هندی به رویترز گفته است که ایران به گروهی از مدیران نفتی شرکت‌های هندی که ماه ژانویه از این کشور دیدن کردند، پیشنهاد «قراردادهای مشارکت در تولید» را داده است.
احمد قلعه‌بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، گفته است که «طبق قراردادهای مشترک در تولید، شرکت‌های هندی با سرمایه شخصی خود در پروژه‌های نفتی ایران مشارکت می‌کنند و شرکت ملی نفت ایران در این پروژهها نقش ناظر را برعهده خواهد داشت و پس از پایان پروژهها، به شرکت‌های هندی درقبال سرمایه‌گذاری، نفت و گاز خواهد داد».
این در شرایطی است که طبق گزارش خبرگزاری فارس قراردادهای مشارکت در تولید نفت و گاز با فرض مشارکت شرکت توسعه‌دهنده طبق قانون اساسی ایران ممنوع است اما در قانون جدید وزارت نفت که سال گذشته در مجلس تصویب و به تائید شورای نگهبان رسید، طراحی و قراردادهای شبه مشارکت در تولید ممکن شده است.
براساس اصل ۸۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «دادن امتیاز تشکیل شرکت‌ها و موسسات در امور تجارتی و صنعتی و کشاورزی و معادن و خدمات به خارجیان مطلقا ممنوع است.»
به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران «قراردادهای مشارکت در تولید تنها برای توسعه میادین مشترک پیشنهاد می‌شود.»
این در شرایطی است که حتی پیش از اجرایی شدن تحریم فروش نفت ایران ازسوی غرب، شرکت‌های خارجی تمایلی به سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولید نفت این کشور نداشته‌اند.
طبق این گزارش به‌تازگی علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، در دیدار اعضای کمیسیون مشترک ایران-هند با سلمان خورشید، وزیر امور خارجه هند، چندین بار پیشنهاد سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه انرژی کشورش را مطرح کرده است.
شرکت‌های هندی گفته‌اند که خطرات سرمایه‌گذاری در قراردادهای مشترک تولید در حوزه انرژی ایران هم‌چنان بالاست.
یک منبع آگاه هند گفته است: به‌خاطر تحریم‌های بین‌المللی و نبود خدمات و مواد و تجهیزات لازم برای اجرای چنین پروژه‌هایی، باید محتاط عمل کنیم.
سه شرکت هندی به نام‌های «شرکت نفت هند»، «او ان جی سی ویدش» و «نفت هند» که در یک میدان گازی ایران سهام دارند، سال گذشته به یک نهاد نظارتی دولت آمریکا خبردادند که «برنامه‌ای برای ادامه کار در این پروژه ندارند».
طبق گزارش رسانه‌های ایران، شرکت ملی نفت ایران قراردادهای سرمایه‌گذاری تولید مشترک را تهیه کرده به این امید که شرکت‌های آسیایی را جذب کند. شرکت‌های آسیایی ازطرف کشورهای متبوع‌شان ممنوعیتی برای این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها در ایران ندارند.
رویترز به نقل از مطبوعات هند گزارش داده که وزیران امور خارجه تهران و دهلی نو در دیدار روز شنبه گذشته در تهران، قراردادهای سرمایه‌گذاری مشترک را مورد بحث و تبادل‌نظر قرار داده‌اند.
براساس بیانیه‌ای که پس از پایان دیدار وزیران خارجه دو کشور صادر شد، ایران و هند برسر بررسی چشم‌اندازهای سرمایه‌گذاری در دو کشور توافق کردهاند اما به حوزه انرژی اشاره نشده است.
طبق این گزارش آقای صالحی و سلمان خورشید درخصوص همکاری هند برای پیشرفت بندر چابهار نزدیک مرز پاکستان گفتوگو کردهاند تا از این طریق تجارت با افغانستان را رونق دهند.
وزارت امور خارجه ایران به نقل از سلمان خورشید گزارش داده است که هند مصمم است از تمام ظرفیت‌ها برای همکاری اقتصادی میان دو کشور بهره‌برداری کند.
طبق این گزارش دولت ایران در چند سال گذشته برای توسعه میادین گسترده نفت و گاز خود به شرکت‌های آسیایی و روسی نیز پیشنهادهایی داده و شماری از شرکت‌های چینی و روسی به همکاری در پروژه‌های بالادستی این کشور ادامه داده‌اند.
این در شرایطی است که «تحریم‌های غرب باعث بی‌رغبتی شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت در کشور منزوی جمهوری اسلامی ایران شده و برخی از شرکت‌های چینی نیز سرعت اجرای کار در پروژه‌های انرژی ایران را آهسته کردهاند.»
به خاطر فشارهای آمریکا دو کشور هند و چین که بزرگ‌ترین مشتریان نفتی ایران هستند، در یک سال گذشته واردات نفت خام از این کشور را به‌شدت کاهش داده‌اند.
