ایران و آرژانتین برای ایجاد یک کمیسیون مشترک به منظور تحقیق درباره انفجار سال ۱۹۹۴ مرکز یهودیان در بوئنوس آیرس که به پرونده آمیا شهرت یافته، توافق کردهاند.
براساس اعلام دو طرف، این کمیسیون از پنج قاضی تشکیل میشود که هیچ یک از آنها ایرانی یا آرژانتینی نخواهند بود.
در همین حال، خبرگزاریهای ایران عصر یکشنبه، هفتم بهمن از دیدار علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران با هکتور تیمرمن، وزیر امور خارجه آرژانتین در حاشیه اجلاس سران اتحادیه آفریقا در آدیسآبابا خبر دادند.
به گزارش خبرگزاریهای ایران، دو طرف در بیانیهای اعلام کردهاند که پس از چند نوبت دیدار و گفتوگو در سطوح کارشناسان وزارت خارجه درباره تعیین چارچوب پیگیری پرونده آمیا به توافق رسیدهاند.
وزرای خارجه دو کشور ابراز امیدواری کردهاند با تصویب چارچوب این توافق در هر دو کشور، این موضوع به طور کامل تحقق پیدا کند و در عین حال بر قصد هر دو طرف بر پایان دادن به این مساله تاکید کردهاند. این توافق هنوز در پارلمان دو کشور به تصویب نرسیده است.
در همین راستا، وزیر خارجه ایران، این توافق را «گامی مهم» از سوی هر دو کشور ارزیابی کرده، چرا که این موضوع حدود ۱۸ سال به طول انجامیده است.
کریستینا فرناندز کرشنر، رئیس جمهوری آرژانتین نیز توافق به دست آمده را «تاریخی» توصیف کرده و گفته است که روند قضایی را براساس اصل بنیادین حقوق جزای بینالملل تضمین خواهد کرد.
این توافق اما با واکنش منفی دولت اسرائیل روبهرو شده و ییگال پالمور، سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل به دولت آرژانتین هشدار داده است که در دامی که ایران برای این کشور گسترده، نیفتد. و در عین خواستار آن شده که «تصویر روشنی از آنچه بر سر آن توافق شده ارائه دهد، چراکه این مسئله مستقیما به اسرائیل مربوط میشود».
دادگاه آرژانتین، دولت ایران را به پشتیبانی و برنامهریزی حمله مرگبار به مرکز همیاری یهودیان در بوئنوسآیرس به نام «آمیا» در سال ۱۹۹۴ متهم کرده است. بمبگذاری در «آمیا» منجر به کشته شدن ۸۵ نفر شد.
این حادثه، دو سال پس از آن روی داد که حزبالله و ایران در سال ۱۹۹۲، سفارت اسرائیل در آرژانتین را بمبگذاری کردند.
مقامهای آرژانتین ادعا کردهاند که ایران حمله به مرکز یهودیان بوئنس آیرس را سازماندهی کرده و حزبالله لبنان این حمله را انجام داده است. آمریکا و اسرائیل هم از این ادعای آرژانتین حمایت کردهاند اما مقامهای جمهوری اسلامی این ادعا را رد کردهاند.
۲۵ تیرماه ۹۰ نیز وزارت امورخارجه ایران در بیانیهای به مناسبت هفدهمین سالگرد این حادثه، آن را محکوم و در عین حال اعلام کرده بود که گرفتن انگشت اتهام به سمت ایران، یک توطئه بوده است.
این اقدام ایران با استقبال آرژانتین مواجه شد و یک روز پس از این بیانیه، دولت آرژانتین در بیانیهای با «بی نظیر و بسیار مثبت» خواندن پیشنهاد ایران اعلام کرد که وزارت امورخارجه آرژانتین امیدوار است از طریق همتای خود پیامی رسمی دریافت کند.
در همین رابطه، مهرماه امسال، رئیسجمهوری آرژانتین اعلام کرد که به پیشنهاد ایران، این دو کشور درباره انفجار مرگبار در کانون همياری يهوديان آرژانتين گفتوگو خواهند کرد. کريستينا فرناندز کرشنر ادامه داد که مذاکرات اوليه در اين باره، در روزهای آينده و در حاشيه مجمع عمومی و در سطح وزيران خارجه آرژانتين و ايران انجام خواهد شد.
اکبر هاشمی رفسنجانی، علی فلاحیان، علی اکبر ولایتی و محسن رضایی که در زمان وقوع این حادثه به ترتیب سمتهای ریاست جمهوری، وزیر اطلاعات، وزیر امور خارجه و فرماندهی سپاه پاسداران ایران را برعهده داشتند، به دستداشتن در انفجار مرکز یهودیان آرژانتین متهم شدهاند.
پیشتر در سال ۲۰۰۷، اینترپل اعلام کرد که به آرژانتین برای کمک به دستگیری احمد وحیدی و چهار ایرانی تحت تعقیب دیگر که با بمبگذاری مرکز یهودیان بوئنس آیرس مرتبط بودهاند، کمک خواهد کرد.
ایران و حزبالله چندین بار نقش خود را درحملات تروریستی رد کردهاند.