نیروهای پلیس مصر با ورود ناگهانی به دفتر شبكه ایرانی العالم در قاهره و مصادره تعدادی از دوربین‌های فیلمبرداری و چند دستگاه رایانه اقدام به بستن دفتر این شبكه كردند. از زمان ترور انور سادات در سال 1358 و نام‌گذاری یکی از خیابان‌های تهران به نام «خالد اسلامبولی»، عامل ترور وی، روابط ایران و مصر کاملا تیره شد.

نیروهای پلیس مصر با ورود ناگهانی به دفتر شبكه ایرانی العالم در قاهره و مصادره تعدادی از دوربین‌های فیلمبرداری و چند دستگاه رایانه اقدام به بستن دفتر این شبكه كردند.

این تازه‌ترین اقدام دولت مصر علیه جمهوری اسلامی است که از چندی پیش در مسیر بازگشت به روابط تیره میان دو کشور قدم گذاشته است.

احمد السویفی مدیر دفتر العالم در قاهره گفت: نیروهای امنیتی مصر به بهانه عدم داشتن مجوز به دفتر شبكه العالم حمله كرده و تعدادی از وسایل موجود در دفتر شبكه را مصادره نمودند.

وی تاکید کرد: تمام برنامه‌های دفتر العالم در قاهره تحت نظارت سازمان‌های مربوطه مصری است و اتهام این دفتر در همکاری با تولیدکنندگان فیلم جنجالی مربوط به سادات را بی‌اساس خواند.

السویفی افزود: تمام اعضای این دفتر مورد بازجویی پلیس مصر قرار گرفته‌اند.

وی تاکید کرد: ما مجوز كار را قبلا تحویل داده بودیم، اما با عدم دریافت پاسخ كتبی، دو سال است كه طبق موافقت كلامی مقامات مصری مشغول به فعالیت هستیم. اگر چه فعالیت العالم در مصر از چهار سال پیش آغاز شده بود.

السویفی با اشاره به این‌كه فعالیت‌های خبری شبكه العالم در مصر بی‌طرفانه و با دقت خاصی صورت می‌گیرد تصریح كرد: تیرگی روابط تهران و قاهره می‌تواند علت بسته شدن دفتر العالم باشد.

روابط میان جمهوری اسلامی ایران و مصر در سال 1358 و در پی امضای قرارداد «کمپ دیوید» توسط رژیم قاهره قطع شد.

از کمپ دیوید تا فیلم امام خون

انور سادات، رییس جمهور وقت مصر با امضای پیمان صلح میان اعراب و اسرایل موسوم به کمپ دیوید، نقطه عطفی در تاریخ روابط دیرینه میان ایران و مصر ایجاد کرد که به موجب آن این ارتباط به مدت 30 سال قطع شد.

با ترور سادات و نام‌گذاری یکی از خیابان‌های تهران به نام «خالد اسلامبولی» عامل ترور، روابط دوجانبه کاملا تیره شد.

در پیچ و تاب تحولات میان دو کشور در 30 سال گذشته، خبرهای روز های گذشته از ساخت فیلمی توسط یک روزنامه مصری با عنوان «خمینی، امام خون» حکایت داشت.

سردبیر روزنامه الوطنی الیوم، سخنگوی رسمی حزب حاکم مصر، هدف از ساخت این فیلم را پاسخ به فیلم «اعدام فرعون» اعلام کرد که با واکنش منفی و انتقاد شدید خانواده سادات و مقام‌های دولت مصر روبه‌رو شد.

جمهوری اسلامی به فیلمی که قرار است این روزنامه مصری درخصوص بنیانگذار انقلاب اسلامی بسازد، واکنشی نشان نداده و از سازندگان فیلم اعدام فرعون نیز فاصله گرفته است.

فیلم اعدام فرعون که به انجام عملیات ترور انقلابی سادات می‌پردازد، توسط «ستاد پاس‌داشت شهدای نهضت جهانی اسلام» ساخته شده است؛ اگرچه ساخت فیلم‌ها در کشور باید هماهنگ با تایید وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی باشد.

جنبش عدم تعهد؛ فرصت سوخته

در آستانه برگزاری اجلاس وزیران خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، خبر رسید که قاهره در نظر دارد تا سطح نمایندگی خود را در این اجلاس در تهران پایین بیاورد.

قرار است پانزدهمین اجلاس وزیران خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد از 6 تا 9 مرداد در تهران برگزار شود.

این در حالی است که محمدرضا باقری، معاون وزیر امورخارجه ایران در امور آفریقا در حاشیه نشست وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه آفریقا در شرم‌الشیخ مصر اعلام کرده بود که احتمالا منوچهر متکی، وزیر خارجه و احمد ابوالغیط همتای مصری وی در حاشیه اجلاس وزیران جنبش عدم تعهد در تهران با یکدیگر مذاکراتی انجام خواهند داد.

این اقدام مصر نشان از عدم تمایل دولت مصر برای ازسرگیری روابط میان دو کشور و بازگشایی سفارتخانه‌هاست که در حال حاضر، دفتر حفاظت از منافع در دو کشور فعال هستند.

تحولات یک‌جانبه از سوی ایران و نه مصر

کارشناسان از مصر و ایران به عنوان دو قطب سیاسی جهان اسلام یاد کرده‌اند که در مسیر هم‌گرایی گام برداشته‌اند.

واگرایی روابط دو کشور در پی اعلام حمایت دولت مصر از اسراییل، میزبانی قاهره از شاه سرنگون شده ایران و حمایت از عراق در جنگ تحمیلی علیه جمهور اسلامی روی داد و چهره منفوری از قاهره در جهان اسلام نشان داد.

اما زمزمه از سرگیری روابط میان دو کشور در دو سال اخیر به گوش رسید، به گونه‌ای که متکی در نشست خبری بهمن‌ماه گذشته از تلاش‌های دیپلماتیک برای این امر خبر داد.

گفت‌وگوی تلفنی محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور با حسنی مبارک، همتای مصری خود نقطه اتکای بحث ازسرگیری روابط دوجانبه را رقم زد.

خاتمی، رییس جمهور پیشین در سفر اردیبهشت به قاهره، تاکید کرد جایگاهی که مصر در تاریخ اسلام و خاورمیانه دارد، همچنین جایگاهی که ایران در تاریخ انسان و اسلام و منطقه دارد و نیز نزدیکی دو ملت با یکدیگر ایجاب می‌کند که این دو کشور در کنار یکدیگر باشند.

حدادعادل، رییس مجلس هفتم به دعوت رسمی فتحی‌سرور، رییس مجلس مصر برای شركت در اتحادیه بین‌المجالس بهمن ماه گذشته به قاهره سفر کرد که نخستین سفر رسمی رییس یكی از قوای سه‌گانه ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به شمار رفت.

لاریجانی رییس مجلس که از او به عنوان سیاستمدار بانفوذ کشور در حوزه سیاست خارجی یاد می‌شود، در سفر سال گذشته به قاهره، گفت: در مورد موضوعات منطقه‌ای از جمله عراق، فلسطین و لبنان مذاکرات خوبی با مقام‌های مصری داشتیم.

عملکرد منفی قاهره

در پی این تحولات مثبت از سوی ایران دولت مصر اجازه ساخت فیلمی را داده که توهین به مقدسات انقلاب اسلامی ایران تلقی شده است.

شماری از دانشجویان روز دوشنبه با تجمع در برابر دفتر حفاظت از منافع قاهره در تهران، اعلام کردند:«این تجمع در اعتراض به مواضع اخیر مقام‌های مصری و برخورد اهانت‌آمیز و مطرح کردن قصد اهانت به امام خمینی (ره) و هتاکی به مقدسات انقلاب اسلامی ایران برگزار شده است.»

در اقدامی دیگر رییس فدراسیون فوتبال مصر با تایید خبر لغو دیدار تدارکاتی تیم‌های فوتبال ایران و مصر، پخش فیلم مستند «اعدام فرعون» را دلیل آن اعلام کرد.

تنها گام مثبت قاهره برای بهبود روابط دو کشور موافقت دانشگاه الازهر برای اعطای بورسیه تحصیلی به دانشجویان ایران است.

گفتنی است که سفارت ایران نخستین بار به شیخ الازهر پیشنهاد کرده بود، برای حمایت از تقریب بین مذاهب و مبادلات علمی بین طرفین، شعبه‌ای از دانشگاه الازهر مصر در ایران تاسیس شود.