کشورهای عربی حوزه خلیج فارس قصد دارند روز چهارشنبه درباره اختلاف ایران و امارات بر سر جزیره ابوموسی که پس از سفر رئیسجمهوری ایران به آن مناقشهبرانگیز شد، جلسه اضطراری برگزار کنند.
یک منبع آگاه روز شنبه، ۲۶ فروردین به خبرگزاری رویترز گفت که نشست چهارشنبه وزرای امورخارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در ریاض برگزار میشود.
به گفته این منبع آگاه که نامش در گزارش رویترز فاش نشده، این نشست به درخواست امارات برگزار خواهد شد.
سهشنبه گذشته محمود احمدینژاد در چهارمین سفر استانی خود به هرمزگان، از جزیره ابوموسی نیز دیدار کرد. اما وزیر امورخارجه امارات یک روز بعد، این اقدام را «نقض آشکار حاکمیت» این کشور قلمداد کرد.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، سفر رئیسجمهوری ایران به این جزیره را در تضاد با ادعای ایران برای برقراری روابطی خوب با امارات متحده عربی و سایر کشورهای منطقه ارزیابی کرد.
مقامات ایران نیز به این اظهارنظر واکنش نشان دادند. ازجمله معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه ایران که بازدید رئیس جمهوری ایران از جزیره بو موسی را موضوعی داخلی دانست.
در ادامه این اختلافها، امارات سفیر خود در تهران را برای مشورت درباره آنچه خبرگزاری دولتی این کشور «نقض آشکار حاکمیت» امارات نامید، فراخواند. این کشور در واکنشی دیگر به این مسئله، بازی دوستانه تیم ملی این کشور در مقابل تیم ملی ایران را که قرار بود ۲۹ فروردین در امارات برگزار شود، بهطور یکجانبه لغو کرد.
اعتراض دولت امارات به سفر رئیسجمهوری ایران به جزیره ابوموسی که دو کشور بر سر مالکیت آن اختلاف دارند، با واکنشهای تند مقامات ایرانی، از جمله نمایندگان مجلس مواجه شده تا جایی که یک نماینده مجلس، وزیر امورخارجه امارات را «کم عقل» نامید.
امروز یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: امارات و وزیر خارجهاش همسن هستند. وزیر خارجه امارات اگر مطالعه کند متوجه میشود نه تنها جزایر سه گانه بلکه خود امارات هم زمانی متعلق به ایران بوده است و اماراتیها ریشه ایرانی دارند.
عوض حیدرپور، فراخواندن سفیر امارات در تهران را «ابلهانه» دانست و خواستار آن شد که وزارت امورخارجه ایران، جواب وزیر خارجه کم عقل امارات را بدهد.
او گفت: ابوموسی برای ایران مثل اصفهان است بنابراین وزیر خارجه امارات و اتحادیه عرب به چه مجوزی به خود اجازه می دهند درباره خاک ایران بیادبی بکنند که رئیس جمهوری به بخشی از خاک کشور ایران برود یا نرود؟
از سوی دیگر دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز که پیش از این در این زمینه اظهارنظر کرده بود، امروز از اماراتیها خواست از ایران عذرخواهی کنند و به گفته او «به مسیری که اسرائیلیها حرکت میکنند کشیده نشوند.»
محسن رضایی همچنین گفت: بهتر است دولت امارات رابطهای صادقانه و دوستانه با ایران داشته باشد و اشتباه خود را در همراهی با صدام حسین یکبار دیگر تکرار نکنند.
مناقشه میان ایران و امارات بر سر مالکیت جزایر سهگانه از سال ۱۳۵۴ با خروج نیروهای انگلیسی از این جزایر و ورود نیروهای نظامی ایران به این سه جزیره بر اساس توافقهای صورت گرفته میان دو کشور آغاز شد.
در اوایل دهه هفتاد میلادی چند روز پیش از استقلال امارات از بریتانیا، بر اساس توافقنامهای تنب بزرگ و تنب کوچک به ایران بازپس داده شد و در مورد جزیره ابوموسى مقرر شد که «حاکمیت مشترک ایرانى- شارجهاى» برای آن در نظر گرفته شود.
اما به گفته دولت امارات این توافق در آن دوره به زور به آنها تحمیل شده و از نظر حقوق بینالملل معتبر نیست و ایران نیز با مستندات تاریخی، سه جزیره را جزو خاک خود میداند و میگوید هنگام توافق با بریتانیا، دولت مستقلی در خلیج فارس جز ایران وجود نداشته است.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان تصریح کرده است که سفر آقای احمدینژاد، وضعیت قانونی این جزایر را که به گفته او، بخشی از سرزمین ملی امارات متحده عربی محسوب میشوند، تغییر نخواهد داد.
او پیشتر نیز گفته بود که مسئله کنترل این سه جزیره نه تنها مانعی بر سر توسعه روابط ایران با امارات، بلکه مانعی در مقابل توسعه روابط ایران و کشورهای عربی است.
امارات طی سالهای گذشته بارها در شورای همکاری خلیجفارس و در نشستهای مشترک با کشورهای عربی بیانیه صادر کرده و بر حق خود در این جزایر پافشاری کرده و ایران نیز به شدت این ادعا را رد کرده است.