سازمان عدالت برای ایران، نتایج پژوهش در مورد احتمال تجاوز به زندانیان زن را در دهه شصت در قالب یک گزارش منتشر کرده است.

پس از انتخابات ریاست جمهوری و اعتراض‌هایی که با سرکوب جمهوری اسلامی همراه بود، نام کهریزک با موضوع مرگ برخی بازداشت شدگان بر اثر شکنجه و تجاوز جنسی در فضای سیاسی پیچید. رسوایی این موضوع باعث شد حتی رهبر جمهوری اسلامی نیز نتواند در برابر آن بی اعتنا بماند و دستور برخورد با عوامل آن را صادر کرد.

گرچه این اولین بار بود که در سطح عالی سیاسی ایران این موضوع مطرح می‌شد اما تجاوز یا شکنجه جنسی در برخورد با مخالفان سیاسی، اتهامی است که دهه‌های بسیاری در میان مخالفان حکومت به عنوان یک واقعیت، در مورد آن صحبت می‌شود.

اما این تنها یک اتهام سیاسی است یا واقعا در زندان‌های جمهوری اسلامی چنین برخوردهایی صورت گرفته است؟

«سازمان عدالت برای ایران» در پژوهشی با عنوان «جنایت بی عقوبت» که بتازگی منتشر کرده مستنداتی گردآوری کرده است که بر اساس آن وقوع تجاوز جنسی را تایید می‌کند.

در  بخش اول این گزارش که بتازگی منتشر شده و به دهه شصت اختصاص دارد با ۹۳ نفر مصاحبه شده است که بیشتر آنها، یعنی ۶۲ نفر را زندانیان سیاسی زن تشکیل می دادند. با ۱۴ زندانی مرد به عنوان مطلع یا شاهد، با ۱۲ نفر از اعضای خانواده یا مرتبطان اعدام شدگان یا کشته شدگان ۱۴ و نیز با پنج نفر نیز به عنوان مطلع مصاحبه شده است.

در میان مصاحبه شوندگان کسانی از اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران، سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران (اقلیت)، سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر، سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر)، سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران – کوموله، حزب توده ایران و برخی گروه‌های دیگر سیاسی با مرام چپ حضور داشته‌اند.

در دهه ۶۰ هجری شمسی، هزاران نفر به اتهام هواداری یا عضویت در سازمان‌های سیاسی مخالف یا منتقد جمهوری اسلامی ایران بازداشت شدند که شامل زنان هوادار و عضو این سازمان‌ها هم می‌شد.

 این پژوهش، موضوع تجاوز به دختران باکره را یک شکنجه «سازمان دهی شده» عنوان کرده است که بر اساس نظر آیت الله منتظری، به نقل از آیت الله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی اعمال می‌شده است. همچنین، آیاتی از قرآن و نیز فتاوایی شرعی که زنانی را که در جنگ با کفار یا سایر دشمنان اسلام به اسارت گرفته می شدند، غنیمت جنگی و در حکم اموال سپاهیان اسلام تلقی می کند، در خدمت توجیه شرعی تجاوز به زنان زندانی قرار می گرفته اند.

بر اساس این گزارش  زنان زندانی مواردی از آزار و شکنجه جنسی را به شکلی گسترده و فراگیر تجربه کرده اند. به علاوه، بخشی از این تحقیق به مواردی از شکنجه اختصاص یافته که زنان تنها به دلیل جنسیت خود متحمل آن شده اند.

مهدی کروبی، یکی از نامزدهای معترض به نتیجه آرا، پس از انتخابات کمیته‌ای را برای رسیدگی به وضعیت بازداشت شدگان اعتراض‌های پس از انتخابات تشکیل داد. آقای کروبی در نامه‌ای به هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت، بر اساس شهادت مراجعه کنندگان به این کمیته نوشت: «عده‌ای از افراد بازداشت‌شده مطرح نموده‌اند كه برخی افراد با دختران بازداشتی با شدتی تجاوز نموده‌اند كه منجر به ایجاد جراحات و پارگی در سیستم تناسلی آنان گردیده است. از سوی دیگر افرادی به پسرهای جوان زندانی با حالتی وحشیانه تجاوز كرده‌اند به طوری‌كه برخی دچار افسردگی و مشكلات جدی روحی و جسمی گردیده‌اند و در كنج خانه‌های خود خزیده‌اند.»

پس از انتشار نامه کروبی به رفسنجانی و نیز انتشار شهادت‌های متعدد از قربانیان تجاوز و آزار جنسی در وقایع پس از انتخابات، موضوع تجاوز در زندانها برای اولین بار وارد گفتارهای اجتماعی شد و در برخی از شعارهای معترضان در تجمعات مختلف به آن اشاره می‌شد. شعارهایی مثل «توپ، تانک، تجاوز، دیگر اثر ندارد» یا «تجاوز توی زندان، اینم بود توی قرآن؟!» که حتی در شهر بسیار مذهبی قم و در جریان تجمع روز خاکسپاری آیت الله منتظری نیز سرداده شد نشان می‌داد که معترضان به اعمال سازمان یافته تجاوز به عنوان یک شکنجه علیه زندانیان سیاسی باور دارند.

اما پیش از این هم موضوع تجاوز به زندانیان سیاسی در بین سیاستمداران ایرانی مطرح شده بود. بر اساس گزارش سازمان عدالت برای ایران، سالها پیش از آن، آیت الله منتظری، قائم مقام رهبری ایران، در نامه ای به آیت الله خمینی نوشته بود: «آیا می‎دانید عده زیادی زیر شكنجه بازجوها مردند؟ آیا می‎دانید در زندان مشهد در اثر نبودن پزشك و نرسیدن به زندانیهای دختر جوان بعدا ناچار شدند حدود بیست و پنج نفر دختر را با اخراج تخمدان و یا رحم ناقص كنند؟!... آیا می‎دانید در بعضی زندان‌های جمهوری اسلامی دختران جوان را به زور تصرف كردند؟ آیا می‎دانید هنگام بازجوئی دختران استعمال الفاظ ركیك ناموسی رایج است ؟»
این نامه آقای منتظری مربوط به دورانی است که سازمان عدالت برای ایران در مورد آن پژوهش کرده و گزارش اول خود را به آن اختصاص داده است.

این سازمان در پژوهش خود تلاش کرده است به این سوال‌ها پاسخ بدهد که تجاوز و آزار جنسی در زندان‌های جمهوری اسلامی تا چه حد و با چه شیوه هایی علیه زندانیان سیاسی زن اعمال می‌شده است؟ تجاوز و آزار جنسی علیه زندانیان زن تا چه حد سازمان یافته یا فراگیر بوده است؟عاملان و آمران شکنجه جنسی در زندانهای جمهوری اسلامی چه کسانی بوده اند و امروز، در چه موقعیتی قرار دارند؟

شادی صدر تدوین کننده این گزارش به مردمک می‌گوید که «زن فعال سیاسی از همان لحظه ورود به زندان، به دلیل جنسیت خود تجربه ای را از سر می گذراند که با تجربه مردان زندانی سیاسی متفاوت است. در واقع به قول یکی از زندانیان، تو از همان لحظه اول، از همان نگاهی که بهت می‌کنند و اینکه به زور چادر سرت می کنند، زن بودنت را احساس می‌کنی.»

نویسندگان این پژوهش با نگاهی به بستر سیاسی و تاریخی فعالیت سیاسی زنان پس از انقلاب پنجاه و هفت، موضوع تجاوزهای جنسی، تجاوزهای سازمان دهی شده، تجاوز به دختران باکره قبل از اعدام، ازدوج‌های زندان، آزارهای جنسی و شکنجه و خشونتهای مبتنی بر جنسیت را بررسی کرده‌اند.

سازمان عدالت برای ایران در حال حاضر بر روی دو گزارش دیگر با چنین موضوعی در دو دوره زمانی دهه هفتاد و هشت و پس از انتخابات ریاست جمهوری کار می‌کند.