عمان، کشوری که در نقطه مقابل ایران در تنگه استراتژیک هرمز قرار دارد، نسبت به خطر روبه افزایش جنگ بین ایران و غرب هشدار داد، اما گفت که هنوز فرصتهای زیادی برای حل صلحآمیز این بحران از طریق گفت و گو وجود دارد.
یوسف بن علاوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه کشور سلطاننشین عمان در مسقط روز یکشنبه، ۲۸ اسفندماه به خبرگزاری رویترز گفت: به سود هر دو طرف مساله است تا راه میانه را در پیش بگیرند.
او تاکید کرد: ما میتوانیم ببینیم که خطر رویارویی نظامی محتمل و دور از انتظار نیست.
آقای عبدالله در پاسخ به سوالی درباره خطر حمله نظامی علیه ایران گفت: هنوز فرصت هست، البته چندان طولانی نیست. شش قدرت جهانی و ایران راه میانه را انتخاب و راهحلی برای این مساله پیدا کنند.
عمان، یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس است و روابط نزدیکی با آمریکا و ایران دارد.
به گفته وزیر امورخارجه عمان، از سال ۱۹۸۲ این کشور نهایت تلاش خود را برای حفظ امنیت تنگه هرمز که روزانه بهطور متوسط ۱۴ میلیون بشکه نفت از آن میگذرد، انجام داده است.
او گفت: ما نهایت تلاشمان را میکنیم تا این آبراهه را به نفع تجارت بینالمللی و جریان انرژی برای بقیه جهان باز نگه داریم. اما هیچ تضمینی وجود ندارد. اگر یکبار این امنیت شکسته شود، ما نمیتوانیم جایگزینهایی را ارائه کنیم.
یوسف بن علاوی بن عبدالله سپس افزود: از آنجایی که ما رابطه حسنهمان با دو طرف (ایران و غرب) را حفظ میکنیم، وقتی احساس کنیم فرصتی وجود دارد که به دو طرف مشورت دهیم، این کار را میکنیم.
او تاکید کرد که کشورش نگرانی جامعه بینالملل را درک میکند و دیدگاه دولت ایران را هم میفهمد.
عمان پیش از این چندین بار نقش میانجی را بین ایران و غرب بازی کرده است. سال گذشته، قابوس بن سعید، پادشاه عمان آزادی دو کوهنورد آمریکایی را که در ایران به اتهام جاسوسی زندانی بودند، تسهیل کرد.
در ماههای اخیر این گمانهزنی تقویت شده که اسرائیل شاید بدون حمایت آمریکا، حمله نظامی پیشگیرانهای به تاسیسات هستهای ایران که این کشور آن را خطری برای موجودیت خود میداند، انجام دهد.
ایران بارها اتهام کشورهای غربی را مبنی تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای رد کرده است، اتهامی که باعث شده ایالات متحده و اتحادیه اروپا اخیراً تحریمهای یکجانبهای علیه ایران اعمال کردهاند تا تهران را متقاعد کنند که از برنامه هستهایا خود دست بردارد.
مذاکرات پیرامون برنامه هستهای ایران در طول سالهای اخیر بارها آغاز و متوقف شده، اما هفته گذشته ایران گفت که از دور جدید مذاکرات با شش قدرت جهانی استقبال میکند.
ایران اوایل دی ماه، تهدید کرد که در صورت حمله علیه این کشور یا تاسیسات هستهایاش، تنگه هرمز را که محل عبور یک پنجم نفت مصرفی جهان است، میبندد. این تهدید بازار نفت را شوکه کرد.
ایران همچنین تهدید کرده که با تحریمهای تازه غرب به خاطر برنامههای هستهایاش مقابله میکند و از جمله اینکه تنگه هرمز را میبندد. این تنگه استراتژیک، گلوگاه نفت صادرانی جهان است که ۸۰ درصد نفت عراق از طریق آن صادر میشود.
اما پس از واکنش تند مقامات آمریکایی و اروپایی، ۲۳ دی ماه خبر رسید که مقامهای دولت آمریکا به نیویورک تایمز گفتهاند که از طریق کانالهای محرمانه ارتباطی به آیتالله خامنهای، رهبر ایران، هشدار دادهاند که بستن تنگه هرمز، عبور از «خط قرمز» است.
۲۹ دیماه علیاکبر صالحی در گفتوگو با شبکه خبری «انتیوی» ترکیه گفت: ایران خواهان برقراری صلح و آرامش در منطقه است و قصد بستن این مسیر حیاتی را ندارد، اما برخی از کشورهای منطقه میخواهند کشورهایی را که ۱۲ هزار مایل از ما دور هستند، به منطقه بیاورند.
سلطان قابوس، یکی از متحدان آمریکا که در یک کودتا در سال ۱۹۷۰ پدرش را از تخت سلطنت پایین کشید، به انزوای بینالمللی این کشور پایان داد و عمان را به بازیگری فعال در منطقه و جهان تبدیل کرد. در سال ۱۹۷۱، عمان به سازمان ملل و اتحادیه عرب پیوست.
در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق، دو طرف مذاکرات برای آتشبس را مخفیانه در مسقط دنبال میکردند. پس از سال ۱۹۸۸ نیز عمان نقش واسطه را در ترمیم روابط دیپلماتیک بین ایران و بریتانیا و ایران و عربستان سعودی ایفا کرد.