معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید وضعیت دریاچه ارومیه وخیم است به طوری که بیش از ۶۵ درصد عرصه دریاچه ارومیه خشک شده و نجات این دریاچه بدون کمک دولت، قوه قضائیه و مجلس ممکن نخواهد بود.
اصغر محمدی فاضل روز یکشنبه، اول مرداد به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت که تلاش‌های دولت به تنهایی برای نجات دریاچه ارومیه کافی نخواهد بود.
این مقام سازمان محیط زیست تصریح کرد که بازدید زمینی و هوایی او از دریاچه ارومیه نشان می‌دهد بخش‌های زیادی از این دریاچه نمک خشک شده و بخش‌هایی از دریاچه هم به دلیل غلظت و تراکم املاح به رنگ قرمز در آمده است.
به گفته آقای محمدی فاضل، در حدود ۳۰ درصد از دریاچه هم که خشک نشده، املاح به حالت فوق اشباع رسیده یعنی ترکیبات املاح و نمک دریاچه به حدی رسیده که نشان می‌دهد دریاچه در آن قسمت‌ها هم آماده خشک شدن است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست همچنین درباره اقدامات صورت گرفته نهادهای دولتی برای جلوگیری از خشک شدن این دریاچه هم گفت هنوز یک میلیارد و ۸۰۰ متر مکعب آب که وزارت نیرو مدعی آن است به این دریاچه نرسیده است.
وزارت نیرو مهرماه سال گذشته اعلام کرد اقدام به رها سازی حق آبه دریاچه تا سقف یک میلیارد و ۸۰۰ مترمکعب می‌کند.
حالا معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست می‌گوید با توجه به شرایطی که مسیر رودخانه‌ها به دلیل عدم لایروبی، برداشت‌های غیر مجاز در مسیر و انحرافی که در مسیرهای آبی منتهی به دریاچه وجود دارد، این میزان آب به حوضه دریاچه نمی‌رسد.
همچنین قرار بود در این مدت با همکاری وزارت نیرو و آب منطقه‌ای سه استان آذربایجان غربی، شرقی و کردستان سالانه یک میلیارد و ۳۰۰ مترمکعب آب به عنوان حق آبه دریاچه ارومیه سرریز شود که تاکنون این اتفاق رخ نداده و در حال حاضر دریاچه ارومیه به حدود ۲۴ میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد.
به گفته او در حال حاضر در استان آذربایجان غربی حدود ۲۴ هزار حلقه چاه غیر مجاز در حوضه دریاچه ارومیه وجود دارد که از طریق آن‌ها مقدار زیادی برداشت غیر قانونی آب انجام می‌شود.
در این ارتباط مسعود باقرزاده، کار‌شناس مسئول تالاب‌های سازمان محیط زیست ۱۶ فرودین‌ماه اعلام کرد که ارتفاع آب دریاچه ارومیه باز هم کاهش یافته و زور سازمان محیط زیست به وزارت نیرو که تنها یک مورد حق آبه این دریاچه را پرداخت کرده، نمی‌رسد.
روند کاهش سطح آب دریاچه ارومیه از ۱۵ سال اخیر آغاز و بیش از شش متر از عمق آن کاسته شده است.
دریاچه ارومیه، دومین دریاچه آب‌شور دنیا است و در اثر خشکسالی و ایجاد سدهای متعدد روی رودخانه‌هایی که به آن می‌ریزند، ۶۰ درصدش نابود شده و بخشی از آن به دلیل افزایش شوری به حد فوق اشباع، به رنگ قرمز درآمده است.
در همین حال نادر قاضی‌پور، نماینده ارومیه ۱۹ تیرماه درباره وقوع سونامی نمک در این دریاچه و تهدید برخی شهرهای استان آذربایجان غربی و شرقی هشدار داد و گفت که وزارت نیرو اگر بخواهد می‌تواند همین فردا پروژه را به پیمانکار بدهد اما دلیل عدم انجام این کار را نمی‌دانیم.
او این موضوع را در اعتراض به عملی نشدن دستور رئیس‌جمهوری ایران برای انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه بیان کرد.
مجید نامجو، وزیر نیرو هم در این ارتباط گفته است که وزارتخانه‌اش هیچ مشکلی در زمینه ایجاد تونل و خطوط انتقال آب ندارد و تنها عامل محدودکننده طرح‌ها، تامین و تخصیص به موقع و کافی منابع مالی است.
همچنین در حالی که آقای قاضی‌پور می‌گوید «برآورد هزینه طرح بسیار ناچیز است»، وزیر نیرو تصریح کرده که اجرای طرح درصورتی که منابع مالی مورد نیاز تامین شود، حداقل پنج سال طول می‌کشد.
وضعیت نامناسب این دریاچه، اعتراض برخی مردم شهرهای ارومیه و تبریز را چندین بار در پی داشته و تجمعات آن‌ها توسط نیروهای نظامی و امنیتی به خشونت کشیده شده و دادگاه برای ۵۷ نفر از آن‌ها حکم حبس و شلاق صادر کرده است.
منابع خبری اول خردادماه هم از جو امنیتی در دو شهر تبریز و ارومیه به دنبال برگزاری تجمع در اعتراض به خشک شدن دریاچه ارومیه خبر دادند. بر اساس گزارش‌های منابع غیر رسمی در این تجمعات شماری از معترضان بازداشت شدند.
