در آستانه دور بعدی مذاکرات ایران و شش قدرت جهان گزارش شده که غرب به ایران پیشنهاد داده «غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم را به مدت شش ماه به حال تعلیق درآورد و دربرابر آن، تحریم طلا و فروش مواد پتروشیمی ایران برداشته میشود».
وبسایت خبری المونیتور به نقل از منابع دیپلماتیک این خبر را منتشر کرده و نوشته است که این پیشنهاد در جریان مذاکرات هفته گذشته میان نمایندگان ایران و گروه ۵+۱ در استانبول مطرح شده است.
طبق این گزارش کارشناسان هستهای ایران بهطور جدی درمورد ماهیت این پیشنهاد بازنگری شده با نمایندگان گروه ۵+۱ در استانبول مذاکره داشتهاند.
براساس این پیشنهاد «از ایران خواسته شده غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم را به مدت شش ماه متوقف کند و ذخیره اورانیوم غنی شده ۲۰درصدی موجود در این کشور را برای کاربردهای پزشکی به اکسید تبدیل کند».
طبق این گزارش این پیشنهاد بازنگری شده در شرایطی مطرح شده که پیش از این نمایندگان ایران در نشست ماه گذشته در آلماتی با برخی موارد خواسته شده از این کشور ازجمله «تعلیق عملیات در سایت فردو، ارسال ذخایر سوخت غنیسازی ۲۰ درصد و افزایش تعداد بازدیدهای بازرسان آژانس بینالمللی انرژی از سایتهای هستهای این کشور مخالفت کرده بودند.»
غنیسازی اورانیوم یکی از موارد جنجالبرانگیز برنامه هستهای ایران است؛ ایران میگوید که از اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد به عنوان سوخت در رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده میکند. اما غرب ابراز نگرانی کرده که غنیسازی اورانیوم بالای ۲۰ درصد کاربرد دوگانه دارد و میتواند در ساخت بمب هستهای به کار برده شود.
یک تحلیلگر گفته است که «مهمترین مذاکرات مقامهای آمریکایی با ایران تاکنون در مذاکرات هفته گذشته در استانبول بوده است.»
یک دیپلمات نیز گفته است که «مشوقهای ارائه شده به ایران درخصوص رفع بخش اندکی از تحریمها در این پیشنهاد بازنگری شده با واکنش سرد نمایندگان ایران روبهرو شده است». او توضیح نداده که نمایندگان ایران چه خواستههایی داشتهاند.
المونیتور ماه گذشته نیز گزارش داده بود که رفع تحریم تجارت طلا و فروش مواد پتروشیمی مفاد پیشنهاد بازنگری شده به ایران بود اما از رفع تحریم نفت و بانکداری این کشور سخنی به میان نیامده بود.
قرار است نمایندگان ایران و گروه ۵+۱ شامل آمریکا، روسیه، بریتانیا، چین، فرانسه و آلمان روزهای پنجم و ششم آوریل (۱۷ و ۱۸ فروردین) در آلماتی قزاقستان گفتوگوها برسر برنامه هستهای ایران را ازسر بگیرند.
دیپلمات و تحلیلگر مورد اشاره المونیتور گفتهاند که «احتمال دارد آمریکا در نشست هفته آینده مشوقهای جدیدی به ایران ارائه دهد اما جزئیات این مشوقها مشخص نشده است.»
این گزارش در شرایطی منتشر شده که چند روز پیش آیتالله خامنهای، رهبر ایران، در یک سخنرانی اعلام کرد که درمورد مذاکره با آمریکا خوشبین نیست اما مخالفتی هم ندارد.
رهبر ایران گفت که ایران بارها اعلام کرده به دنبال سلاح هستهای نیست «اما آمریکائیها میگویند باور نمیکنیم. در این شرایط چرا ما باید حرف آمریکا را در مورد صادقانه بودن پیشنهاد مذاکره، باور کنیم.»
آمریکا و متحدانش در اروپا و اسرائیل، بر اساس گزارش آژانس انرژی اتمی که از اهداف احتمالا نظامی برنامه اتمی ایران خبر داده، ایران را به تلاش برای ساخت سلاح هستهای متهم کردهاند اما ایران این اتهام را ردکرده و اهداف برنامه هستهایاش را صلحآمیز اعلام کرده است.
ماه گذشته نیز علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، با بیان اینکه «پرونده هستهای کشورش حل خواهد شد»، گفته بود که «دو طرف مذاکره اتمی اکنون احساس میکنند که آمادگی برونرفت از این موضوع ایجاد شده است.»