حسن روحانی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری با انتقاد از سیاست خارجی دولت محمود احمدینژاد گفته است که در نتیجه این سیاستها تعداد دوستان ایران در جهان شاید از انگشتان یک دست تجاوز نکند.
دبیر شورای امنیت ملی در دوره ریاستجمهوری اکبر هاشمی و محمد خاتمی روز دوشنبه ششم خردادماه در مصاحبهای با وبسایت دیپلماسی ایرانی گفت که در تاریخ چند سده اخیر ایران، برههای را نمیتوان یافت که روابط ایران با کشورهای اروپایی به سردی، نامطلوبی و تنشآلودی امروز باشد.
این کاندیدای نزدیک به هاشمی رفسنجانی، وجود تحریمهای گسترده اتحادیه اروپا علیه ایران را گواهی بر این ادعا ارزیابی کرده است.
آقای روحانی همچنین با اشاره به تحریمهای گسترده غرب علیه ایران گفته است: آفریقائیها علیرغم برخورداری از حمایتهای بیدریغ مادی و معنوی ایران پس از انقلاب، در سالهای اخیر روی از ما گرداندهاند. کار به جائی رسیده که سنگال و سیرالئون و کنیا هم به ما روی خوش نشان نمیدهند.
دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی در حالی از سیاست خارجی دولتهای نهم و دهم انتقاد میکند که روابط ایران با کشورهای غربی در دولت اصلاحات حسنه بود تا جایی که آقای خاتمی به چند کشور اروپایی ازجمله فرانسه و ایتالیا سفر کرد.
وی همچنین در تشریح وضعیت نابسامان سیاست خارجی ایران در هشت سال اخیر گفته است که «اگر بخواهیم دوستان و همراهان خود را در صحنه بینالمللی و در میان کشورهای بزرگ و کوچک جستوجو کنیم، شاید از انگشتان یک دست تجاوز نکنند؛ آن هم کشورهایی که عموما فاقد اعتبار بینالمللی هستند.»
به گفته او، طی سالهای گذشته، به دلیل سیاستهای اتخاذ شده، حق انتخابهای استراتژیک ایران بسیار محدود شده و به جز روابط محدود با برخی کشورهای کماهمیت آمریکای لاتین که آن هم اخیراً کاهش یافته است، ایران ناگزیر به اتکا به سیاستهای دوپهلوی کشورهایی مانند روسیه، چین و هند در سطح بینالمللی شده است.
آقای روحانی در بخش دیگری از این گفتوگو، جمهوری آذربایجان را یک خطر امنیتی جدی برای تمامیت ارضی ایران دانسته و گفته است: برخی اقداماتی که در جمهوری آذربایجان علیه ایران صورت میگیرد، حاکی از تمایلات بعضی مقامات این کشور برای به خطر انداختن امنیت و تمامیت ارضی ایران دارد. مسؤلین ایرانی به هیچ عنوان نباید نسبت به این اقدامات بیتفاوت بوده و از آن به سادگی عبور کنند.
پیش از این اکبر هاشمی نیز در اولین سخنان خود پس از آنکه صلاحیت وی برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری از سوی شورای نگهبان رد شد، درباره خطر تجزیه ایران در مناطق آذربایجان و سیستان و بلوچستان هشدار داده بود.
روابط ایران و جمهوری آذربایجان در سالهای اخیر تیره بوده است.
حسن روحانی که به مدت ۱۶ سال سکاندار دیپلماسی هستهای ایران بوده در مصاحبه با دیپلماسی ایرانی با انتقاد از مدیریت پرونده هستهای ایران در زمان ریاستجمهوری محمود احمدینژاد گفت: آنچه مسلم است مسئولینی که در مقطعی شعار میدادند که قطعنامههای شورای امنیت کاغذ پارهای بیشتر نیستند حالا آموختهاند که قطعنامههای شورای امنیت و تحریمهای بینالمللی بیش از کاغذ پاره است.
اشاره آقای روحانی به سخنان محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم است که در سالهای اول ریاستجمهوریاش قطعنامههای شورای امنیت را کاغذپاره خوانده بود.
«جایگاه ریاست جمهوری، محل آموختن قواعد اولیه نیست»
آقای روحانی با اشاره به اینکه «جایگاه ریاست جمهوری یک کشور محل آموختن قواعد اولیه حاکمیت و مناسبات بینالمللی نیست» گفت: اگر چنین باشد، ملت هزینه گزافی میپردازد. ما فعلا در چنین شرایطی به سر میبریم و هزینه گزافی برای سوءمدیریت دولتهای نهم و دهم در همه امور از جمله موضوع هستهای کشور و اعمال تحریمهای بینالمللی میپردازیم.
دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی با اشاره به اینکه رئیس سابق شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کتاب خاطراتش، ارجاع پرونده هستهای ایران به شورای امنیت سازمان ملل را «سیاسی» خوانده، ادامه داد که «گفتمان دولت آقای احمدینژاد در سطح بینالمللی به نحوی طراحی و اجرا شد که هم همسایههای ایران را نگرانتر کرد، هم اعضای با نفوذ شورای حکام و شورای امنیت مثل روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی را از همکاری ایران ناامید کرد، هم اروپایی ها را در مسیر همکاری و همدلی با آمریکا قرارداد، و هم زمینهای برای مظلوم نمایی و ادعاهای اسرائیل به وجود آورد.»
به گفته این نامزد انتخابات، «در مذاکرات دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی به سرپرستی خود او صرفا وزاری خارجه و روسای جمهوری کشورهای اروپایی بودند حال آنکه طرف مذاکره دبیر فعلی شورای عالی امنیت ملی در قالب ۱+۵ مدیران سیاسی وزارتخانه کشورهای غربی هستند.»
اشاره او به سعید جلیلی، دبیر فعلی شورای امنیت ملی است که در حاضر خود را برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو کاندیدا کرده و علی باقری، معاون او در شورای عالی امنیت ملی در روزهای گذشته انتقاداتی به مذاکرات هستهای دولت اصلاحات وارد کرده است.
شورای امنیت سازمان ملل تاکنون تحریمهای گستردهای علیه ایران وضع کرده است. آمریکا و اتحادیه اروپا نیز بهطور جداگانه تحریمهای متعددی علیه ایران اعمال کردهاند.
کشورهای غربی ایران را متهم میکنند که به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است، در حالی که ایران میگوید که تنها به دنبال اهداف صلحآمیز هستهای است.
آقای روحانی که شامگاه دوشنبه، ششم خرداد نیز در گفتوگوی ویژه خبری شبکه دو تلویزیون ایران حضور یافته بود، با تکرار این موضعگیریها از شرایط اقتصادی ایران انتقاد کرد و خواستار آن شد که عاملان وضعیت فعلی کشور دادگاهی شوند.
حسن روحانی یکی از هشت کاندیدایی است که صلاحیتشان برای نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری از سوی شورای نگهبان تایید شده است. انتخابات ریاستجمهوری ۲۴ خردادماه برگزار میشود.