نخستوزیر چین در دیدار با محمود احمدینژاد، رئیسجمهور ایران، گفت که کشورش مخالف تولید سلاح هستهای در هر یک از کشورهای منطقه خاورمیانه است.
ون جیابائو که کشورش طرف مذاکره در برنامه هستهای ایران است، در این دیدار تاکید کرد که موضوع هستهای ایران باید به روشهای دیپلماتیک و بیطرفانه حل و فصل شود.
نخستوزیر چین این سخنان را روز چهارشنبه ۱۷ خرداد در حاشیه دوازدهمین اجلاس کشورهای عضو «سازمان همکاری شانگهای» در پکن مطرح کرد.
ون جیابائو پیش از این نیز در ماه ژانویه به ایران درباره هرگونه تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای هشدار داده بود.
چین یکی از خریداران مهم نفت ایران در کنار روسیه مخالف تحریمهای کشورهای غربی گروه ۵+۱ علیه برنامه هستهای ایران هستند.
آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان دیگر اعضای این گروه هستند که ایران را به تلاش برای ساخت سلاح اتمی در پوشش برنامه هستهای متهم کردهاند. ایران اهداف برنامه هستهای خود را صرفاً صلحامیز اعلام کرده است.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، نیز در اجلاس شانگهای اعلام کرد که تحریمهای بیشتر علیه ایران «مخرب» خواهد بود.
مسکو برای میزبانی دور بعدی گفتوگوهای هستهای نمایندگان ایران با نمایندگان گروه ۵+۱ آماده میشود تا بتوانند به یک راهحل دیپلماتیک برسر برنامه هستهای ایران دست یابند.
دور پیشین مذاکرات هستهای ایران ماه گذشته در بغداد برگزار شد و ایران با درخواست طرف مقابل برای تعلیق غنیسازی اورانیوم که کاربرد دوگانه نظامی و غیرنظامی دارد، مخالفت کرد.
محمود احمدینژاد نیز در این دیدار گفت که ایران برای ادامه مذاکرات در مسکو یا حتی چین آمادگی کامل داشته و پیشنهادات خوبی نیز برای ارائه در دست دارد. او به محتوای این پیشنهادها اشاره نکرد.
آقای احمدینژاد کشورهای غربی را به «بهانهجویی و وقت تلف کردن» در مذاکرات هستهای متهم کرد و افزود که ایران برای حل شدن مسیر پیش روی پرونده هستهای «حسن نیت» دارد.
او گفت: جمهوری اسلامی ایران به صورت اصولی و بر اساس مبانی اعتقادی خود با گسترش سلاح هستهای مخالف است اما قویاً معتقد است که استفاده از انرژی صلحآمیز هستهای حق مسلم همه اعضای معاهده «ان. پی. تی» (پیمان منع گسترش هستهای) است.
«آمادگی ایران برای قراردادهای بلندمدت با چین»
رئیسجمهور ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به همکاری دوجانبه ایران و چین، گفت که ایران برای «انعقاد قراردادهای بلند مدت در بخش انرژی» با چین آمادگی دارد.
این در شرایطی است که چین در توسعه بخش انرژی ایران خلف وعده کرده و برخی از پروژههای نفت و گاز ایران را طبق قرار و در زمان موعد تحویل نداده است.
چند ماه پیش چین از طرح توسعه میدان گازی پارس شمالی در جنوب ایران کنار گذاشته شد؛ همچنین طرح توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی که به یک پیمانکار چینی واگذار شده بود پس از گذشت سه سال طبق زمانبندی پیش نرفته است.
محمود احمدینژاد در دیدار با نخستوزیر چین تأکید کرد که ایران به «افزایش حضور فعالان اقتصادی و تجاری چینی» در ایران علاقهمند است.
این در شرایطی است که بهتازگی یک نماینده مجلس از دولت به سبب حضور پیمانکاران چینی دربرخی از پروژههای عمرانی ایران انتقاد کرده است.
محمود احمدینژاد در هفت سالی که از ریاست جمهوری او گذشته تاکنون شش بار در اجلاس شانگهای شرکت کرده و همکاری اقتصادی و برنامه هستهای ازجمله محورهای گفت وگوهای او با مقامهای چینی بوده است.
سال گذشته در جریان اجلاس شانگهای که در قزاقستان برگزار شد هوجین تائو، رئیسجمهور چین، در گفتوگو با آقای احمدینژاد «مذاکرات با گروه ۵+۱ را بهترین راه تضمین حق ایران برای دستیابی به انرژی صلحآمیز هستهای» دانسته بود.
رئيسجمهور چین به همتای ایرانی خود توصیه کرده بود که ایران باید «گامهایی قابل توجه برای اعتمادسازی» بردارد.
جمهوری اسلامی ایران عضو اجلاس شانگهای نیست اما به عنوان کشور ناظر هر سال در این اجلاس شرکت میکند.