«مؤسسه علوم و امنیت بینالملل» اعلام کرده است که ایران میتواند درمدت دو تا چهار ماه اورانیوم با درجه «غنای نظامی برای ساخت بمب اتمی» تولید کند اما هنوز در این راه با «چالشهای مهندسی و تاخیر» روبهرو است.
براساس گزارش این مؤسسه آمریکایی که آسوشیتدپرس روز دوشنبه، هشت اکتبر منتشر کرد، ایران هنوز به مرحله ساخت بمب اتمی نرسیده زیرا به دیگر قطعات موردنیاز برای ساخت کلاهک هستهای نیازمند است.
طبق این گزارش میان توانمندی ایران برای ساخت هسته شکافپذیر یک کلاهک و خود کلاهک تفاوتی آشکار وجود دارد؛ ابتدا ایران باید با استفاده از ذخایر اورانیوم با درجه غنای پایینتر، ۲۵ کیلوگرم اورانیوم با درجه غنای نظامی تولید کند.
ویژگیهای ساخت یک کلاهک هستهای بهگونهای است که اورانیوم با غنای نظامی خرج آن را تشکیل میدهد و به یک مکانیسم پیچیده ماشه انفجاری نیاز دارد که زنجیره واکنش در اورانیوم غنی شده را رها کند درنهایت انفجاری با قدرت بسیار بالا رخ میدهد و اشعههای رادیواکتیو پخش میشوند.
این گزارش به نقل از آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است که ایران احتمالاً بهطور پنهانی روی ماشه انفجاری یعنی بخش کلیدی و نهایی بمب اتمی کار کرده است. ایران هرگونه آزمایش سلاح هستهای را رد کرده است.
مؤسسه علوم و امنیت بینالملل که درمورد برنامه هستهای ایران به کنگره و دیگر نهادهای دولت آمریکا مشاوره میدهد، همچنین تأکید کرده است که هرگونه تلاش ایران برای ساخت سلاح با اورانیوم غنی شده بالا به سرعت ازسوی آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ردیابی میشود.
طبق این گزارش ایران درحال حاضر یکهزار سانتریفیوژ برای غنیسازی اورانیوم دارد و مهمترینشان در نیروگاه نطنز است که در آنجا اورانیوم با درجه پایین غنیسازی میشود.
علاوه بر آن ایران حدود ۸۰۰ سانتریفیوژ در نیروگاه فردو دارد که در آنجا اورانیوم با درجه ۲۰ درصد غنی میشود. دوهزار سانتریفیوژ دیگر در فردو غیرفعال هستند.
اورانیومی که تا ۲۰ درصد غنی شده را میتوان با هدف ساخت سلاح اتمی در درجات بالاتر غنی کرد.
به گفته مؤسسه علوم و امنیت بینالملل «اگر سانتریفیوژهای فردو راهاندازی شوند و برای غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم مورد استفاده قرار بگیرند، آن گاه ایران با استفاده از مجموع اورانیوم غنی شده با درجات پایین و بالا میتواند درمدت سه تا چهار هفته اورانیوم با درجه نظامی برای کلاهک هستهای تولید کند».
اویلی هایننون، از مقامهای پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفته است که این گزارش برآوردهای تکنیکی خوبی دارد.
او افزوده است: اگر تمام سانتریفیوژهای فردو راهاندازی شوند، تولید اورانیوم ۲۰ درصدی در این نیروگاه دوبرابر شده و به ۳۰ کیلوگرم در ماه خواهد رسید.
از دستگاههای سانتریفیوژ برای غنیسازی اورانیوم در درجات مختلف با کاربرد غیرنظامی و نظامی استفاده میشود؛ فرآیندی که آمریکا و متحدانش نسبت به آن ابراز تردید کرده و احتمال دادهاند که ایران میتواند با پیشبرد این فرآیند سلاح هستهای بسازد.
فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، غنیسازی اورانیوم در کشورش را «مسالمتآمیز» دانسته و گفته است که عمده غنیسازی اورانیوم در ایران «حدود سه و نیم درصد است» و غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم برای تولید رادیو داروها است.