رویترز: با اینکه آژانس اتمی سازمان ملل فروردین سال گذشته نصب 1300 سانتریفوژ در تاسیسات اتمی نطنز توسط ایران را تایید کرد، اما این سانتریفوژها در دهه 1970 ساخته و کهنه شدهاند.
اعلام خبر نصب شش هزار سانتریفوژ جدید در تاسیسات نطنز توسط رییسجمهور در روز ملی فناوری هستهای کشور، مطبوعات غرب را برآن داشت تا این خبر را پوشش داده و واکنش قدرتهای غربی را بازتاب دهند.
محمود احمدینژاد سهشنبه 20 فروردین، روز ملی فناوری هستهای، در بازدید از تاسیسات هستهای نطنز اعلام کرد، کارشناسان ایرانی شش هزار سانتریفوژ جدید را در این تاسیسات راهاندازی خواهند کرد.
خبرگزاری رویترز در این باره نوشت: ایران نصب شش هزار سانتریفوژ جدید را در تاسیسات غنیسازی اورانیوم آغاز کرده است و بهعنوان چهارمین کشور صادرکننده نفت جهان، اعلام کرده درنظر دارد از نیروی هستهای برای تولید برق استفاده کند.
یک مقام ارشد هستهای ایران به رویترز گفت: احمدینژاد از «نسل جدید» سانتریفوژهای ساخته شده توسط دانشمندان ایرانی در نطنز بازدید کرده است.
براساس این گزارش، دیپلماتها هفتهی گذشته در وین گفتند، ایران نصب سانتریفوژهای پیشرفتهی غنیسازی را در یک مرکز زیرزمینی در نطنز آغاز کرده است و در نتیجه روندی تسریع خواهد شد که به موجب آن تهران میتواند بمبهای اتمی بسازد، البته اگر این گزینه را انتخاب کند.
رویترز افزود: احمدینژاد اعلام کرد، «ظرفیت این دستگاههای جدید پنج برابر دستگاههای فعلی است». همچنین یک مقام ارشد (ایرانی) به رویترز گفت، رییسجمهور به سانتریفوژهای جدید اشاره کرده است.
عملکرد سانتریفوژها
سانتریفوژها، دستگاههایی هستند که میتوانند اجزای اورانیوم را با سرعت مافوق صوت به حرکت دورانی درآورده و ایزوتوپ رادیواکتیور این عنصر را غنیسازی کنند که میتواند بهعنوان سوخت نیروگاههای اتمی مورد استفاده قرار گیرد.
رویترز با اشاره به اینکه آژانس اتمی سازمان ملل فروردین سال گذشته نصب 1300 سانتریفوژ در تاسیسات اتمی نطنز توسط ایران را تایید کرد، یادآور شد این سانتریفوژها در دهه 1970 ساخته و کهنه شدهاند.
رویترز به نقل از تحلیلگران هستهای نوشت: ایران حدود یکهزار و 500 سانتریفوژ مدل جدید را لازم دارد تا بتواند حداقل اورانیوم غنیشدهی موردنیاز کلاهک هستهای را بسازد.
یک دیپلمات غربی به رویترز گفت: هنوز روشن نیست ایران در موقعیتی قرار دارد که بتواند سانتریفوژهای مدل جدید را بهطور موفقیتآمیز نصب و از آن بهرهبرداری کند.
او ادامه میدهد: پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان در تاریخ 16 آوریل (28 فروردین) در شانگهای چین تشکیل جلسه میدهند و مسئله افزایش مشوقهای پیشنهادشده به ایران را بررسی خواهند کرد.
براساس این گزارش، ایران هرگونه توقف یا محدودیت برنامه هستهای خود را درعوض دریافت مشوقها رد کرده و اعلام کرده است تنها با دیدهبان هستهای سازمان ملل گفتوگو خواهد کرد.
رویترز نوشت: کاندولیزا رایس وزیرخارجه آمریکا مشوقهای پیشنهادی به ایران را بسیار سخاوتمندانه خواند و افزود: ایران همچنان در جامعهی بینالملل در انزوا خواهد ماند، زیرا این پیشنهاد منطقی را از جامعه بینالملل قبول نکرده است.
براساس این گزارش، آمریکا اعلام کرد تهران بار دیگر تمایل خود را به نادیده گرفتن درخواستهای شورای امنیت سازمان ملل برای متوقف کردن برنامه هستهای، نشان داد.
این در حالی است که به گزارش رویترز، سرگئی لاورف وزیرخارجه روسیه اعلام کرد باید «پیشنهادهای مثبت جدیدی» را به ایران ارائه داد، گرچه وی جزئیات این پیشنهادها را مشخص نکرد.
از سوی دیگر، برنارد کوشنر وزیر خارجه فرانسه در پاریس گفت: «اگر ما پاسخی را از سوی ایرانیها دریافت نکنیم، آنگاه فکر کنم که باید مسیر تحریمها را ادامه دهیم.»
ایران درخواست جامعهی بینالمللی را نادیده گرفت
سایت انگلیسی اسکای نیوز قافلهی غرب را در واکنش به خبر هستهای جدید ایران همراهی کرد و نوشت: یک سخنگوی وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد، «ایران نه تنها غنیسازی را متوقف نکرده، بلکه با اعلام نصب سانتیرفوژهای جدید، درخواست جامعهی بینالملل را نادیده گرفته است.»
این سخنگوی افزود: این امر نشان میدهد که برنامهی غنیسازی ایران هیچ هدف آشکار غیرنظامی ندارد و ایران در اهداف خود، هیچ تلاشی برای جلب اعتماد بینالمللی انجام نداده است.
به گزارش اسکای نیوز، «گرگوری شولت» نمایندهی آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی با صدور بیانیهای، گفت: «اعلام این خبر، نشان دهندهی ادامهی تخطی ایران از تعهدات بینالمللی و خودداری از پرداختن به نگرانیهای بینالمللی است.»
بر اساس این گزارش، برخی کشورها از محکوم کردن گسترش برنامهی هستهای ایران خودداری کردند. در این میان، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد، هنوز خیلی زود است که در مورد اعمال تحریمهای سختتر (علیه ایران) حرف بزنیم.
سومین قطعنامهی تحریمهای شورای امنیت علیه ایران در تاریخ 13 اسفند 1386 با 14 رای موافق به تصویب رسید. اندونزی به قطعنامه 1803 شورای امنیت علیه ایران رای ممتنع داد.
چین واکنشی نشان نداد
دراین میان، چین که یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل است، واکنشی نسبت به خبر سانتریفوژهای جدید نشان نداده است و تنها روز سهشنبه میزبانی خود را برای نشست پنج عضو دائم شورا، آلمان و مقاماتی از اتحادیه اروپا برای ازسرگیری مذاکرات برنامهی هستهای ایران اعلام کرد.
هفتهی گذشته جیانگ یو سخنگوی وزارت خارجه چین اعلام کرد، همه طرفها باید تلاش کنند تا راهحلی مناسبی برای مساله هستهای ایران پیدا کنند.
اخبار مرتبط:
مهمترین نکته این است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون هیچ واکنشی درمورد این خبر جدید هستهای ایران اعلام نکرده است.
بسته پیشنهادی تشویقی غرب برای ایران
شورای امنیت سازمان ملل در ژوئیه 2006 (تیرماه 1385) با اعلام بستهی پیشنهادی غرب به ایران، خواستار تعلیق کامل فعالیتهای غنیسازی اورانیوم شد. خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به نمایندگی از اعضای شورای امنیت و آلمان، این بسته را اعلام کرد.
کمک به ساخت راکتورهای آب سبک، تامین سوخت راکتورهای هستهای و حمایت از سرمایهگذاری بینالمللی در ایران ازجمله مفاد این بستهی پیشنهادی است.
این در حالی است که ایران با اعلام صلحآمیز بودن برنامهی هستهای خود، برخورداری از برنامهی مسالمتآمیز هستهای را حق تمام کشورها برشمرده و از تعلیق برنامهی غنیسازی اجتناب کرده است.
ایران بارها اعلام کرده است با توجه به ذخایر محدود نفت و رشد جمعیت، از برنامهی هستهای برای تولید انرژی بهویژه در زمینهی برق بهرهبرداری خواهد کرد.
در این راستا، احمدینژاد هفتهی پیش اعلام کرد، ايران يک کشورهستهای است و دليلي ندارد از فناوري هستهاي چشمپوشي کند. «اگر قرار باشد پيششرطهايي مطرح شود، اين ما هستيم که بايد پيششرط تعيين کنيم.»
ریيسجمهور ايران در مصاحبه با خبرگزاری ژاپنی کیودو خاطر نشان کرد: تعليق برنامهی غنيسازي اورانيوم اين کشور، مسئلهاي مربوط به گذشته است و ايران اين مرحله را پشت سر گذاشته است.
یکی از موارد مطرح شده در مشوقها، غنیسازی مشترک با ایران در خاک روسیه است، اما کارشناسان اقتصادی میگویند چرا ایران باید با وجود میلیاردها دلار که در تاسیسات هستهای سرمایهگذاری کرده، بار دیگر در خاک روسیه در این امر سرمایهگذاری کند با توجه به آنکه روسیه تعهدات خود را در نیروگاه بوشهر به انجام نرسانده است.
تعهد ایران به انپیتی
علاوه براین، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بازدید از تاسیسات هستهای ایران، موردی مغایر با معاهده «انپیتی» مشاهده نکردهاند.
به موجب پیمان «منع گسترش سلاحهای هستهای»، انپیتی، کشورهای عضو که ایران نیز از اعضای آن است،
از حق استفادهی صلحآميز از انرژي هستهاي برخوردار هستند.
در حالی که شورای امنیت با فشار اتحادیه اروپا تاکنون سه دوره تحریم را علیه ایران در ارتباط با برنامهی هستهای اعمال کرده است، نسبت به برنامهی هستهای سایر کشورها واکنش حادی نشان نداده است.
به علاوه، آمریکا که مخالف سرسخت برنامهی هستهای ایران است، با امضای یک قرارداد هستهای با هند، انتقاد برخی مقامات بینالمللی را نسبت به سیاست دوگانهی واشنگتن به دنبال داشته است.
جوزف سیریسیونه از اعضای «موسسهی صلح بینالمللی کارنگی» در واشنگتن گفت: انتقال فناوری هستهای آمریکا به هند، بزرگترین ضربه به اعتبار انپیتی است. «آمریکا در تعامل با کشورهایی که برایش مهم هستند، تعهدات خود را نادیده میگیرد.»