در مصوبه‌ اخیر در مورد نرخ خدمات پزشکی و درمانی در مراکز دولتی، ویزیت پزشکان عمومی در بخش دولتی 2350 تومان، ویزیت پزشکان متخصص 2800 تومان و پزشکان فوق تخصص و روان‌پزشکان 3500 تومان تعیین شده است.

موضوع تعیین نرخ تعرفه‌های پزشکی در ماه‌های آغازین هر سال به بحثی چالش‌برانگیز میان کارشناسان، پزشکان و مسئولان وزارت بهداشت و درمان تبدیل می‌شود.

پزشکان خواستار آن‌اند که با در نظر گرفتن نرخ تورم و شرایط اقتصادی تعرفه‌های بخش خصوصی تعیین شود و از سوی دیگر دولت هر ساله به‌طور دقیق هزینه‌های واقعی خدمات پزشکی و به‌ویژه سرانه درمان را مشخص نمی‌کند تا از این منظر نرخ تعرفه‌ها نیز واقعی شود.

وضعیت مردم نیز در این میان روشن است. چرا که بر اساس قانون برنامه پنج ساله چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران که حدود یک سال دیگر به پایان می‌رسد، سهم پرداختی مردم در تامین هزینه‌های درمانی، حداکثر باید 30 درصد کاهش یابد و مابقی آن را دولت از طریق حمایت از بیمه‌ها و اختصاص یارانه‌ها تامین کند.

در حال حاضر مردم بیشتر هزینه‌های درمانی را از جیب خود می‌پردازند و این میزان گاهی به بیش از 60 درصد نیز می‌رسد. 

آنچه موجب شده نظام اقتصادی بهداشت و درمان کشور در چرخه‌ای معیوب گرفتار شود، تنها به موضوع واقعی نبودن تعرفه‌های پزشکی مربوط نمی‌شود، بلکه به‌طور کلی واقعی نبودن سهم سلامت از درآمد ناخالص ملی مشکل اصلی است که واقعی نبودن تعرفه‌ها و عدم تعیین قیمت تمام شده خدمات پزشکی را نیز به دنبال می‌آورد.

این در حالی است که هم اکنون سهم سلامت از درآمد ناخالص ملی، زیر شش درصد است که در مقایسه با کشورهای همسایه دو درصد کاهش نشان می‌دهد. سرانه درمان نیز هر ساله کمتر از میزان کارشناسی شده مصوب می‌شود.

شورای عالی بیمه كه مرجع تعیین سرانه درمان و تعرفه‌های پزشكی دولتی است در سال 85 سرانه درمان را هفت هزار تومان تعیین كرد بود، اما دولت سرانه را 3600 تومان مصوب كرد، در سال 86 نیز دولت سرانه درمان را 4400 تومان تعیین كرد در حالی كه كارشناسان سرانه واقعی درمان را 8500 تومان اعلام كرده بودند.

امسال نیز با وجودی كه كارشناسان سرانه واقعی درمان را 9600 تومان اعلام كردند، رقم سرانه از سوی دولت 5500 تومان اعلام شده است.

موضوعی که به اعتقاد کارشناسان موجب افزایش سهم مردم در پرداخت هزینه‌های درمانی شده است، عدم تطابق سرانه درمان با هزینه‌های درمانی است. هر ساله نیز در آستانه زمان تعیین تعرفه‌های جدید پزشکی به ویژه در بخش خصوصی، جنجال‌های زیادی بر پا می‌شود.

امسال از سوی دولت حمله‌های شدیدی علیه سازمان نظام پزشکی در خصوص افزایش تعرفه‌های بخش خصوصی صورت گرفت. این در حالی بود که برخی پزشکان و مسئولان در بخش خصوصی نیز اقدامات دولت را در این خصوص سیاسی تلقی کردند.

دکتر ایرج فاضل رییس سی و دومین کنگره جامعه جراحان ایران، چالش‌‌ها و جنجال‌های پیش آمده درمورد تعرفه‌‌ها را یک بازی سیاسی خوانده و نحوه برخورد با آن را غیرمنطقی عنوان کرده است.

برخی از پزشکان نیز نرخ تعرفه‌ها را با شرایط اقتصادی امروز بیگانه می‌دانند. واقعیت شرایط اقتصادی امروز، نرخ تورم بین 18 تا 21 درصد براساس اعلام بانک مرکزی جمهوری اسلامی است.

اما به رغم این میزان تورم، مسئولان سازمان نظام پزشکی کشور در مقابل فشارهای دولت برای اصلاح نرخ تعرفه‌های پزشکی ، به بازنگری و اصلاح برخی تعرفه‌ها اقدام کردند.

از سوی دیگر مصوبه‌های اخیر در مورد نرخ خدمات پزشکی و درمانی در مراکز دولتی، شاید در بدو امر کمتر از یک دوم تعرفه‌های بخش خصوصی به نظر برسد، به طوری که ویزیت پزشکان عمومی در بخش دولتی 2350 تومان، ویزیت پزشکان متخصص 2800 تومان و پزشکان فوق تخصص و روان‌پزشکان 3500 تومان تعیین شده است.

اما چه کسانی بیشترین مراجعه را به این مراکز دارند؟ آیا جز قشر متوسط رو به پایین جامعه که به خاطر کم کردن هزینه‌های خود در بخش درمان رو به این مراکز آورده و در پروسه‌ای طولانی مدت انتظار درمان دارند؟