سرپرست وزارت امور اقتصاد و دارایی اعلام کرد رییسجمهور نرخ سود را تغییر نداده و این نرخ بدون تغییر باید از سوی بانکمرکزی ابلاغ شود.
باوجود مخالف صریح بانکمرکزی با تعیین نرخ 10 درصدی سود بانکها، دولت اعلام کرد این نرخ باید از سوی بانک مرکزی اعلام شود.
حسین صمصامی، سرپرست وزارت امور اقتصاد و دارایی تاکید کرد: « نرخ سود بانکی را رئیس جمهور 10 درصد اعلام کرده و این نرخ باید توسط بانک مرکزی ابلاغ شود.»
با توجه به اظهارات صمصامی به نظر میرسد بانک مرکزی همچنان از ابلاغ دستور رییسجمهوری سرباز زده است.
محمود احمدینژاد، رییسجمهور، روز چهارشنبه هفته گذشته، 25 اردیبهشت، در نشست مطبوعاتی خبر از کاهش نرخ سود بانکی در بخشهای مختلف اقتصادی نسبت به سالهای گذشته داد.
به گفته رییسجمهور دولت برای تشویق بانکها به پرداخت وام دو درصد یارانه پرداخت میکند.
بنابراین نرخ سود بانکی برای بانکها همان 12 درصد خواهد بود اما وامگیرندگان 10 درصد سود به بانکها پرداخت میکنند.
مخالفت بانک مرکزی با کاهش سود
پس از انتشار دستور رییسجمهور برای کاهش نرخ سود بانکی، رییسکل بانک مرکزی اعلام کرد: «نرخ سود بانکی را به هیچ یک از بانکها ابلاغ نکردهایم.»
طماسب مظاهری همچنین با ارسال نامهای به دفتر رییسجمهوری به این امر اعتراض کرده و خواهان تجدیدنظر رییسجمهور در دستور خود شد.
مظاهری همچنین دیروز تاکید کرد تا زمانی که بانک مرکزی نرخ سود جدید را ابلاغ نکند هیچکدام از بانکها نمیتوانند این نرخ را اعمال کنند.
دلیل مخالفت مظاهری با دستور رییسجمهور برای کاهش دوباره نرخ سود بانکی تعارض آن با بسته سیاستی بانکمرکزی است که توسط این بانک تهیه و جهت تصویب به کمیسیون اقتصادی دولت پیشنهاد شده است.
به گفته مظاهری بخشهای از بستههای پیشنهادی بانک مرکزی در حوزه وظایف این بانک قرار دارد که مستقیما تصویب و جهت اجرا ابلاغ شده اما بخشهایی از آن مثل قسمتی که سود بانکی را تعیین میکند باید به تصویب شورای پول و اقتصاد برسد، اما چون این شورا «به دلایلی» تشکیل نمیشود، کمیسیون اقتصادی دولتی وظایف آن را انجام میدهد.
مقایسه نرخ سود نسبت به تورم | |||||
1383 | 1384 | 1385 | 1386 | 1387 | |
نرخ سود بانکهای دولتی | %15 | %16 | %14 | %12 | %10 |
نرخ سود بانکهای خصوصی | %22 | %23 | %17 | %13 | %13 |
تورم | %15.2 | %12.1 | %13.6 | %18.4 | %20 |
*براساس آمار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران |
کاهش سود بانکی یعنی چه؟
نرخ سود بانکی که در گذشته «نرخ بهره بانکی» نام داشت عبارت از میزان بهرهای است که به وامهای بانکی تعلق میگیرد.
این نرخ در کشورهای مختلف دنیا براساس وضعیت اقتصادی با توجه به شاخصهای مختلف از جمله شاخص تورم تعیین میشود و مهمترین ابزار دولت برای جلوگیری از تورم و مقابله با رکورد به شمار میرود.
از زمان آغاز ریاستجمهوری محمود احمدینژاد با وجود افزایش نرخ تورم دولت با فشار به بانک مرکزی نرخ بهره بانکی را کاهش داده است.
دولت معتقد است کاهش نرخ بهره بانکی موجب کمک به بخش تولید و افزایش سرمایهگذاری خواهد شد.
جدول و نمودار پیوست این گزارش تغییرات نرخ سود بانکی در سالهای اخیر را نشان میدهد.
تهدید به استعفا و تکذیب آن
پس از مصاحبه مطبوعاتی رییسجمهور، مظاهری در گفتوگو با خبرنگاران تهدید کرده بود در صورت اصرار دولت بر کاهش نرخ سود بانکی از سمت خود کنارهگیری خواهد کرد.
با این وجود در این هفته، مظاهری با تغییر لحن نسبت به واکنش اولیه خود تاکید کرد در کابینه نهم همچنان حضور خواهد داشت.
مظاهری تاکید کرد: « بنده بهعنوان رئيسكل بانك مركزي آنچه را به صلاح اقتصاد مملكت است ميگويم و مجموعه بانك مركزي كار كارشناسي خود را انجام ميدهد و به دولت اعلام ميكند و نظام مديريتي كشور اين اقتدار را دارد كه تصميمي بگيرد كه به صلاح مملكت باشد.»
مظاهری شنبه گذشته با رییسجمهور درباره موضوع کاهش نرخ سود بانکی دیدار کرده بود. از این دیدار در محافل خبری به عنوان «اتمام حجت وی در خصوص تغییرات بسته سیاستی» نام برده شده بود.
با این حال مظاهری دیدار شنبه را دیداری «عادی» دانست.
با توجه به اظهارات وزیر اقتصاد به نظر میرسد مخالفت بانک مرکزی با تصمیم رییسجمهور بی نتیجه بوده و به زودی نرخهای کاهش یافته سود بانکی ابلاغ خواهد شد.