بر اساس تحقیقات انجام شده بیشترین مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌ها را زنان تشکیل می‌دهند. همچنین براساس این تحقیقات تهرانی‌هایی که به کتابخانه مراجعه می‌کنند کم‌تر از یک ساعت در کتابخانه به مطالعه مشغول هستند.
بیش از نیمی از مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.
براساس تحقیقی که محمدهاشم کنعانی، کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی و کارشناس کتابخانه مرکزی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام داده است، 57.84 درصد از مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران را زنان تشکیل می‌دهند.
این در حالی است که زنان بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان آزمون سراسری و قبول‌شدگان کنکور را نیز تشکیل می‌دهند.
براساس این مطالعه، متوسط مطالعه افراد در کتابخانه‌ها کم‌تر از یک ساعت در روز است. حدود 57.07 درصد این افراد را دانش‌آموزان دبیرستانی تشکیل می‌دهند که احتمالا بسیاری از آنان برای مطالعه درسی به کتابخانه‌ها مراجعه می‌کنند.
بر اساس این پژوهش مناطق 3، 5 و 18 تهران با بیشترین تعداد کتابخانه (شش مورد) و مناطق 7 و 13 با کم‌ترین تعداد (یک مورد) مورد مطالعه قرار گرفتند و بر اساس نتایج آن 54.61 درصد افراد برای جستجوی اطلاعات و افزایش معلومات، 13.23 برای انجام تکالیف درسی و 89. 8 برای درصد پر کردن اوقات به کتابخانه می‌روند.
در این میان کسانی که در جنوب شهر به کتابخانه‌ها مراجعه می‌کنند بیشتر به دلیل انجام تکالیف درسی‌شان است در حالی‌که در شمال شهر بیشتر افراد برای پر کردن اوقات فراغتشان به کتابخانه می‌روند.
52.74 درصد این افراد در طول ماه بیش از سه بار به کتابخانه مراجعه می‌کنند و 11.01 درصد به صورت هر از گاهی، 1.89 درصد یک بار در ماه، 67. 6 درصد دو بار در ماه و 89. 5 درصد سه بار در ماه. در نتیجه میانگین مراجعه به کتابخانه 36. 3 بار در ماه است.
کتابخانه یا قرائت‌خانه
حضور طبقه سنی 17-20 که بسیاری از آنان در حال آماده شدن برای حضور در کنکور سراسری هستند در کتابخانه‌ها بیشتر از دیگر اقشار جامعه است و تعداد قابل توجهی از آن‌ها از محیط کتابخانه به دلیل آرام بودن برای مطالعات درسی جهت آماده‌سازی خود برای حضور در امتحانات استفاده می‌کنند.
حمت‌الله فتاحی، رییس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ای بر این اعتقاد است که وجود مشکل در ساختار و روش نظام آموزشی در سطوح مختلف تحصیلی، کتابخانه‌ها را به قرائت‌خانه تبدیل کرده است.
وی وضعیت کتابخانه‌ها در کشور را مطلوب نمی‌داند و «برنامه‌های مبتنی بر یک منبع، عدم هدایت دانش‌آموزان و دانشجویان به سوی کارهای تحقیقی و نبود یا کمبود منابع و خدمات متنوع» از جمله دلایل رکود کتابخانه‌ها در ایران می‌داند.
این در حالی است که بسیاری از افراد کتاب‌های مورد نیاز خود را در کتابخانه‌ها نمی‌یابند. سانسور کتاب‌ها نیز در این میان بی‌تاثیر نیست.
چندی پیش منصور واعظی، دبیركل نهاد كتابخانه‌های عمومی ایران اعلام کرد که كتاب‌هایی كه ارزش منفی دارند و در گذشته وارد كتابخانه‌ها شده‌اند جمع‌آوری خواهند شد.
واعظی بیان کرد: باید دقت كنیم كه كتاب‌های بی‌ارزش به كتابخانه‌ها وارد نشوند.
اگرچه وی در خصوص معیارهای که برای سنجش کتاب‌های بی‌ارزش و با ارزش استفاده می‌شود، توضیحی نداد ولی در بخشی از سخنان خود از کمک 20 میلیارد ریالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مساجد برای تهیه كتاب كمک درسی خبر داد که به نظر می‌رسد منظور وی از کتب با ارزش اینگونه کتاب‌ها باشند.
گفته می‌شود سال گذشته یک‌هزار و 750 کتابخانه در کشور فعال بوده است که با داشتن یک میلیون و 300 هزار نفر عضو سالانه، دارای 45 میلیون مراجعه‌کننده بود.
میانگین متوسط سرانه مطالعه در کشور
در حالی میانگین استفاده از کتابخانه برای تهرانی‌ها کم‌تر از یک ساعت است، بر اساس آماری که چندی پیش منتشر شد، متوسط مطالعه ایرانی‌ها در کل کم‌تر از دو دقیقه است.
علی اکبر اشعری، رییس سازمان کتابخانه و اسناد ملی ایران چندی پیش ضمن اشاره به این موضوع گفت: در صورتی که مطالعه کتاب‌های درسی را هم در نظر بگیریم، سرانه‌ی مطالعه در ایران به حدود شش دقیقه در شبانه‌روز می‌رسد.
