خشکسالی و پس‌روی آب دریاچه ارومیه بحرانی اعلام شده است. میزان پس‌رفت آب دریاچه تا حدی بوده است که جزیره اسلامی، بزرگ‌ترین جزیره آن با اتصال به خشکی به شبه جزیره تبدیل شده است.

خشک شدن تدریجی و پس‌روی آب دریاچه ارومیه به حدی نگران‌کننده اعلام می‌شود که سازمان‌های بین‌المللی حاضر به همکاری با مسؤولان محیط زیست کشور شده‌اند. این دریاچه به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه ایران ثبت جهانی نیز شده است.

در حال حاضر پس‌روی آب این دریاچه چنان افزایش پیدا کرده که در برخی سواحل، به‌ویژه سواحل جنوبی به ده‌ها کیلومتر هم رسیده است.

به گزارش ایرنا، میزان پس‌رفت آب دریاچه ارومیه از وسعت ‪570‬ هزار هکتاری آن، 130 هزار هکتار است؛ به‌طوری‌که جزیره اسلامی، بزرگ‌ترین جزیره آن با اتصال به خشکی به شبه جزیره تبدیل شده است.

امسال تراز آب پارک ملی دریاچه ارومیه نسبت به سال قبل 43 سانتیمتر پایین‌تر است.

با خشک شدن دریاچه ارومیه که دومین دریاچه شور در جهان است، شوره‌زارهای حاصل از عقب‌نشینی آب، زمین های کشاورزی، مزارع، ساختمان‌ها و نواحی مسکونی و آبادی‌های اطراف را به لحاط زیستی تهدید خواهد کرد.

دشت‌های پیرانشهر سلماس، ارومیه، تبریز، آذرشهر، مراغه، میاندوآب، مهاباد، نقده و اشنویه که از مهم‌ترین مناطق فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران هستند، همگی اطراف این دریاچه قرار دارند و با خشک شدن آن آسیب جدی خواهند دید.

ماه گذشته از سوی مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی اعلام شد که «سند راهبردی حفاظت پایدار از دریاچه ارومیه» آماده امضا است.

قرار است معاون اجرایی رییس جمهور، وزرای کشور، نیرو و جهاد کشاورزی و استانداران آذربایجان‌شرقی و آذربایجان‌غربی در اجرای بندهای این سند مشارکت داشته باشند که هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.

انتقال آب رودخانه‌های «زاب»، «کردستان» و «ارس» از طرح‌های احتمالی برای احیای دریاچه ارومیه هستند.

61 درصد وسعت دریاچه ارومیه در محدوده آذربایجان‌شرقی است و 20 درصد روان‌آب‌های تغذیه‌کننده دریاچه در این استان واقع شده و بقیه از استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان تامین می‌شود.

بیوک رییسی، مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی می‌گوید: به دلیل غرب به شرق بودن مسیر وزش باد در منطقه، در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه بیشترین آسیب را آذربایجان‌شرقی و به ویژه کلان‌شهر تبریز می‌بیند.

همچنین کیومرث کلانتری، رییس اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان‌غربی می‌گوید: کاهش نزولات آسمانی عامل اصلی پایین رفتن آب دریاچه ارومیه در سال‌جاری است. هر دو روز یک سانتی‌متر ارتفاع آب پارک ملی دریاچه ارومیه کاهش می‌یابد.

به نظر می‌رسد ایجاد تعادل اکولوژیک دریاچه ارومیه بسیار سخت و دشوار بوده و نیاز به تحقیقات همه جانبه اکوزیستی دارد که خود هزینه نیز در بردارد.

اما از سوی دیگر اگر در احیا و نگهداری دریاچه تأخیر افتد، سبب از بین رفتن حیات‌وحش و گونه‌های گیاهی منطقه خواهد شد. همچنین به بخش کشاورزی ناحیه استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و همچنین کردستان صدمه وارد می‌کند.