خبر کناره‌گیری ژنرال پرویز مشرف از قدرت در پاکستان در زمانی اعلام شد که قرار بود قرارداد خط لوله صلح میان تهران، دهلی‌نو و اسلام آباد در همین روزها به مرحله امضای نهایی برسد.

با اعلام کناره‌گیری ژنرال پرویز مشرف، رییس جمهوری پاکستان از قدرت، مقام‌های کشور نسبت به این خبر با احتیاط برخورد کردند و از هرگونه اظهارنظر مستقیم درخصوص پیامدهای استعفای مشرف درداخل و منطقه خودداری کردند.

پرویز مشرف روز دوشنبه درپی درخواست احزاب مخالف برای اجتناب از استیضاح پارلمان، استعفای خود را پس از 9 سال تکیه بر قدرت اعلام کرد.

خبر کناره‌گیری مشرف از قدرت در زمانی اعلام شد که قرار بود قرارداد خط لوله صلح میان تهران، دهلی‌نو و اسلام آباد در همین روزها به مرحله امضای نهایی برسد.

از سوی دیگر موضوع فروش تکنولوژی هسته‌ای عبدالقدیرخان به ایران و انکار این امر از سوی وی در دوره ریاست جمهوری مشرف بارها موضوع اخبار رسانه‌های دو کشور بوده است.

در نخستین واکنش رسمی جمهوری اسلامی ایران به استعفای پرویز مشرف، حسن قشقای سخنگوی وزارت خارجه ابراز امیدواری کرد که نهادهای حكومتی پاكستان دوره گذار تا انتخاب رییس‌جمهوری جدید را با درایت پشت سر بگذارند.

مسائل امنیتی ایران و پاکستان در دوره مشرف

مشرف درزمانی استعفای خود را اعلام کرد که روابط ایران و پاکستان به عنوان دو همسایه در مرزهای جنوب شرقی کشور، در زمینه‌های مختلف و به ویژه از زوایای همکاری امنیتی و اقتصادی قابل تامل است.

درگیری نیروهای انتظامی کشور با نیروهای مسلح گروه موسوم به جندالله که گریزگاه خود را از طریق مرزهای شرقی به پاکستان انتخاب کرده‌اند، در ماه‌های اخیر دوره ریاست جمهوری مشرف شدت گرفت.

عبور اعضای گروه جندالله از مرزهای جنوب شرقی ایران با پاکستان و پناه گرفتن عبدالمالک ریگی در این کشور به نگرانی امنیتی دو کشور دامن زده است.

پس ازآن که جندالله در یک درگیری خونین، شماری از سربازان نیروی انتظامی را به گروگان گرفت، دادستان کل کشور با فرستادن نامه‌ای هشدارآمیز به اسلام‌آباد، از پرویز مشرف خواست که برای توقف پیکارجویان مستقر در این کشور تدابیری بیندیشد.

رحمان مالک، مشاور نخست‌وزیر در امور داخلی پاکستان درتلاش برای اطمینان دادن به جمهوری اسلامی از طرح تشکیل یک کمیته مشترک راهبردی با ایران برای ریشه‌کن کردن جریان رفت‌و‌آمد شبه نظامیان اسلامگرا از طریق مرزهای مشترک دو کشور خبرداد.

ریشه‌های انتقاد از مشرف به طرفداری او از طالبان پیش از به قدرت رسیدن و پس از کسب مقام ریاست جمهوری در نخستین سال‌های زمامداری او بازمی‌گردد، اگرچه اندک زمانی پس از به قدرت رسیدن و درپی حادثه 11 سپتامبر وحمله به مرکز تجارت جهانی در نیویورک، حمایت از طالبان را متوقف کرد.

کشته شدن خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی در قندهار افغانستان به دست نیروهای طالبان درست در زمانی صورت گرفت که دولت پاکستان ازجمله دولت‌های انگشت شماری بود که حاکمیت طالبان را به رسمیت شناخته بودند.

این درحالی است که با اعلام خبر استعفای مشرف، مشخص نیست دیپلماسی امنیتی پاکستان در دوره پس از انتقال قدرت در مرزهای جنوب شرقی ایران همان راه گذشته را ادامه دهد و احتمال دارد که تشکیل یک کمیته مشترک امنیتی- مذهبی درحد یک طرح باقی ‌بماند.

سرنوشت خط لوله صلح

ساخت «خط لوله صلح» که گاز ایران را از خاک پاکستان به هند منتقل می‌کند در زمان ریاست جمهوری پرویز مشرف فراز و نشیب‌هایی را پشت سرگذاشت.

این خط انتقال گاز بیش از 2/3 هزار کیلومتر لوله‌گذاری دارد و ارزش تقریبی آن 7/5 میلیارد دلار است.

ادامه مذاکرات خط لوله صلح که قرار بود در ماه جاری در کشور و با تمرکز بر اصلاح فرمول قیمت فروش گاز ایران انجام شود، با تغییر معاون وزیر نفت دولت مشرف به تاخیر افتاد.

ازسوی دیگر هند هیچ اقدام عملی برای نهایی شدن مذاکرات خط لوله صلح انجام نداده است و تمایل دولت این کشور برای استفاده بیشتر از انرژی هسته‌ای سبب کند شدن روند مذاکرات شده است.

تنش‌زدایی در روابط دیرینه هند و پاکستان ازجمله اهداف جمهوری اسلامی در ایجاد خط لوله صلح اعلام شده اما اگر هند بخواهد استفاده از انرژی هسته‌ای را گسترش دهد، با مخالفت پاکستان مبنی بر برهم خوردن توازن هسته‌ای شبه قاره رو‌به‌رو خواهد شد و تلاش ایران از این زاویه راه به جایی نخواهد برد.

ازسوی دیگر، این پروژه که سنگ‌بنای شبکه انرژی منطقه است با خطر تهدید شبه‌نظامیان جندالله روبه‌رو خواهد شد که در منطقه بلوچستان در جنوب شرقی پاکستان مستقر شده و منطقه عبور خط لوله صلح است.

گفتنی است مساله گروگان‌گیری نیروهای انتظامی کشور توسط جندالله در روزهای پایان عمر دولت مشرف، موجب شد که نمایندگان مجلس طرح احضار سفیر اسلام آباد در تهران را مطرح کنند.