رفتار اولیای مدارس در ممانعت از ثبت‌نام دانشآموزان مبتلا به ایدز در آستانه بازگشایی مدارس اعتراض وزارت بهداشت را به دنبال داشت.
تبعیض علیه دانشآموزان مبتلا به ایدز از مدتی پیش به خبر رسانه‌های کشور تبدیل شده است.
رفتار تبعیض‌آمیز اولیای مدارس علیه کودکان و نوجوانان مبتلا به ایدز از یک سو، محروم شدن دانشآموزان از حق تحصیل را نشان می‌دهد و از سوی دیگر زنگ خطر فراگیری این بیماری کشنده را در جامعه آموزشی کشور به صدا درآورده است.
رفتار اولیای مدارس در ممانعت از ثبت‌نام دانشآموزان مبتلا به ایدز در آستانه بازگشایی مدارس اعتراض وزارت بهداشت را به دنبال داشت.
عباس صداقت، رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت تبعیض علیه دانشآموزان آلوده به ویروس ایدز را تایید کرد و گفت: به‌طور قطع هنوز انگ و تبعیض در مورد ایدز در جامعه از بین نرفته و مدارس کشور نیز به عنوان بخشی از جامعه ما از این مشکل مستثنی نیستند.
این رفتار اولیای مدارس مغایر با بخشنامه یونسکو در سال 1997 است که براساس آن حق آموزش دانشآموزان باید بدون تبعیض رعایت شود.
این درحالی است که براساس بخشنامهای که از سوی آموزش و پرورش در سال 1382 به همه مدارس کشور ابلاغ شده، هیچ دانشآموزی که خود یا والدینش به ویروس ایدز مبتلا هستند نباید از تحصیل محروم بمانند.
به گفته صداقت، دانشآموزانی که با مشکل ثبت‌نام مواجه میشوند میتوانند به دفتر معاونت و تندرستی آموزش و پرورش و یا اداره ایدز وزارت بهداشت مراجعه کنند و از اولیای مدرسه شکایت کنند.
به گفته رییس اداره ایدز وزارت بهداشت در حال حاضر 101 کودک 6 تا 19 ساله یعنی در سن مدرسه در کشور به ایدز مبتلا هستند که 59 نفر از این افراد دختر و بقیه پسر هستند.
سخنان این مقام مسئول نشان می‌دهد که هنوز افراد جامعه اطلاعات کافی در مورد بیماری ایدز و راههای انتقال آن پیدا نکردهاند و اولیای مدارس نیز به عنوان بخشی از جامعه هنوز آگاهی کافی در مورد این بیماری ندارند.
ایدز از طریق نشستن در یک نیمکت، عطسه و سرفه، دست دادن و استفاده از نوشت‌افزار به‌طور مشترک که درمیان دانشآموزان مرسوم است، منتقل نمی‌شود.
ایدز بیماری است که باعث تخریب سیستم دفاعی بدن انسان می‌شود و افرادی که ویروس «اچ.آی.وی» مثبت دارند، ناقل این بیماری هستند.
اهمیت مدارس در پیشگیری ایدز
یونسکو از مدارس به عنوان نقطه تلاقی استراتژیک میان تلاش‌های رسیدن به آموزش جهانی ایدز و تلاش‌های کاهش ویروس اچ.آی.وی از طریق آموزش پیشگیری نام برده است.
اما در جمهوری اسلامی ایران هنوز قانونی برای حفظ حقوق دانشآموزان مبتلا به ایدز در نظر گرفته نشده است. قانون حقوق شهروندی کشور نیز زمانی وضع شده که ایدز در دنیا نیز شناخته شده نبود.
یونسکو دانشآموزان را نسبت به «عفونت منتقل شده از طریق برقراری ارتباط جنسی» ، «اس.تی.آی»، آموزش جنسی سالم، تنظیم خانواده و گرایش‌های جنسی میان دوجنس یکسان آگاه کرده است.
براساس بخشنامه یونسکو با عنوان «انسجام پیشگیری از اچ.آی.وی/اس.تی.آی در محیط مدارس» دانشآموزان مبتلا به ویروس یا بیماری ایدز از حق عدم تبعیض، مشارکت در تمام فعالیت‌های آموزشی و حفظ حریم خصوصی برخوردار هستند.
این بخشنامه حق استخدام معلمان و دیگر کارکنان مبتلا به اچ.آی.وی و ایدز را در مدارس شامل می‌شود.
تبعیض علیه دانشآموزان مبتلا به ایدز نقض حقوق بشر است و به گسترش ایدز کمک می‌کند، زیرا این دانشآموزان از افشای وضعیت خود می‌ترسند.
آموزش سلیقه‌ای ایدز
با فراگیرشدن بیماری ایدز در میان دانشآموزان راهکاری به نام «پیشگیری از ایدز» در جامعه آموزشی کشور معرفی شد.
در این راستا وزارت بهداشت با همکاری وزارت آموزش و پرورش از سال گذشته جزوه پیشگیری از ایدز را میان دانش‌اموزان سال اول دبیرستان توزیع کرد تا پاسخگوی نیاز آن‌ها برای شناخت از این بیماری باشد.
اما تلاش‌های فوق دوام زیادی نداشت، زیرا براساس گزارش برخی رسانه‌ها، مباحث آموزش پیشگیری از «ایدز و اعتیاد» در مقاطع متوسطه آموزش و پرورش از حالت اجباری بیرون آمده و بسته به نظر مدیران مدارس اجرا می‌شود.
بهرام یگانه، رییس انجمن مبارزه با آسیب‌های رفتاری تاکید کرد که این وزارتخانه به عنوان متولی اصلی آموزش مهارت‌های زندگی به دانشآموزان به عنوان اصلی‌ترین گروه نیازمند اقدامات پیشگیرانه از آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی، اقدامی جدی در این زمینه انجام نداده است.
ضعف اطلاع‌رسانی
با توجه به انگشت‌نمایی نسبت به این بیماری و فضای بسته فرهنگی کشور برای صحبت در مورد روابط جنسی، واضح است که کمبود اطلاعات در این زمینه بسیار احساس می‌شود.
نماینده یونیسف در ایران اعلام کرد که میزان اطلاعات جوانان ایرانی در خصوص ایدز کم‌تر از 10 درصد است و این مساله میتواند در آینده چالش بزرگی را برای آن‌ها ایجاد کند.
ریما صلاح، معاون اجرایی یونیسف گفت: تحقیقات نشان می‌دهد که جوانان ایرانی اطلاعات بسیار کمی از ایدز دارند.
او افزود: آن‌ها نمی‌دانند چگونه باید از خود در برابر ویروس محافظت کنند. عدم آگاهی، تک تک این جوانان را نسبت به بیماری آسیب پذیرتر می‌کند.
اما مینو محرز، عضو کمیته کشوری ایدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این آمار را رد کرد و گفت: با توجه به این‌که برخی سختگیریها در خصوص اطلاع‌رسانی بیماری ایدز برداشته شده، اطلاعات مردم در این زمینه مناسب و مطلوب است.
وی آمار مشخصی از تعداد جوانان مبتلا به ایدز ارائه نداد.
ایدز و تلاش همگانی
تجربه جهانی مقابله با ایدز نشان داده است که وزارت بهداشت نمی‌تواند به تنهایی این وظیفه سنگین را بر عهده گیرد و دخالت نیروهای مردمی بدون تردید اجتناب‌ناپذیر است.
نخستین بسیج همگانی کودکان و ایدز در 14 آبان سال 1384 با همیاری هنرمندان، فوتبالیست‌ها و برخی ورزشکاران قهرمان کشور انجام شد که در آن صدها دانش‌آموز دختر روبان‌های قرمز و آبی به نشانه حمایت از بسیج متحد برای کودکان متحد علیه ایدز به گردن خود بسته بودند.
در این مراسم هنرمندان و ورزشکاران با انتقاد از انگ و تبعیض موجود علیه افراد اچ آی وی مثبت به این حقیقت اشاره کردند که اکثر کودکان ایرانی از چگونگی انتقال و انتشار ویروس اطلاعی ندارند.
تلاش دفتر یونیسف در کشور برای پیشگیری از ایدز به ساخت فیلم‌هایی با دستمایه ایدز و اطلاع‌رسانی منجر شده است.
در فیلم «متولد ایدز» و «مانا» برای نشان دادن ایدز و جوانب اجتماعی آن در کشور، از هنر به عنوان ابزاری استفاده شده که تصورات ذهنی در این ابزار محدودیتی نمی‌شناسد.
