دستاورد جدید پژوهشی نشان می‌دهد که راه رفتن با پاشنه پا اقتصاد راه رفتن را افزایش می‌دهد اما در دویدن حرکت با جلوی پا یا پاشنه دارای بازدهی یکسان است

یک دستاورد جدید علمی نشان می‌دهد که با راه‌رفتن روی پاشنه پا انرژی کمتری صرف می‌شود تا راه رفتن روی قسمت جلوی پا یا انگشتان.

منظور از راه رفتن با پاشنه پا یا با انگشتان به معنای گذاشتن گام بر زمین به گونه‌ای است که پاشنه یا انگشتان در آغاز روی زمین قرار گیرد.

بر اساس گزارش وب‌سایت «health finder»، پژوهشگران دانشگاه یوتا در آمریکا و پژوهشگران آلمانی نشان دادند که راه رفتن روی انگشتان پا 83 درصد و راه رفتن روی قسمت جلوی پا 53 درصد بیشتر از راه رفتن روی پاشنه پا انرژی مصرف می‌کند.

دانشمندان آمریکایی و آلمانی به منظور مطالعه این امرمیزان مصرف انرژی در 27 داوطلب را در سنین 20، 30 و 40 سال را اندازه‌گیری کردند. ضمنا شرکت کنندگان در این مطالعه، دارای ماسک صورت بودند که به محققان این امکان را داد که مصرف اکسیژن آن‌ها را اندازه‌گیری کنند. میزان نیروی وارد آمده بر زمین نیز سنجیده شد.

بیشتر داوطلبان ورزشکار بودند و از آن‌ها خواسته شد که به قدم زدن و دویدن با استفاده از این سه شیوه ، یعنی حرکت روی پاشنه پا، قسمت جلوی پا و نیز انگشتان بپردازند.

دیوید کاریر نویسنده سرپرست پژوهش در این باره گفت: مطالعه ما نشان می‌دهد که حرکت روی پاشنه پا اقتصاد راه رفتن را افزایش می‌دهد اما نه اقتصاد دویدن را. به عبارت دیگر وقتی شما روی قسمت جلوی پا یا انگشتان‌تان راه می‌روید انرژی بیشتری مصرف می‌کنید تا وقتی با پاشنه پا راه می‌روید. ولی هنگام دویدن هر دو وضعیت پا برای دوندگان دارای بازدهی یکسان بود. اگرچه یافته‌ها نشان داد که راه رفتن تقریبا 70 درصد کمتر از دویدن در مسافتی یکسان انرژی می‌سوزاند.

محققان دلایل علمی این امر را به وضوح و با جزییات تشریح کرده‌اند. از جمله فرودآمدن روی پاشنه پا به ما فرصت می‌دهد تا انرژی بیشتری را از یک قدم به قدم دیگری منتقل کنیم که این خود به صرفه‌جویی در انرژی مصرفی کمک می‌کند. ضمنا قرار دادن پا به صورت صاف نیروهای اطراف مچ پا را کاهش می‌دهد که خود منجر به صرفه‌جویی بیشتر انرژی می‌شود، نیروهایی که جهت آن‌ها از سوی زمین به طرف ماست و ماهیچه‌های پا باید علیه آن‌ها عمل کنند.

به نظر این پروفسور زیست‌شناس ریشه‌های تحولی اقتصاد راه رفتن در شیوه زندگی بشر اولیه نهفته است. این صرفه جویی انرژی به انسان اولیه در بدست آوردن غذا کمک کرده است تا بتواند مسافت‌های طولانی گام بردارد.

به‌علاوه وضعیت بدنی مبتنی بر حرکت روی پاشنه پا، تحرک را در فعالیت‌های پرخاشگرانه و جنگجویانه بشر اولیه که مستلزم چرخش سریع بوده افزایش داده است.

یافته‌های این پژوهش که قرار است در مجله ماه مارس 2010 «زیست‌شناسی آزمایشی» منتشر شود، به صورت آن‌لاین دردسترس قرار گرفته‌است.

کاریر می‌گوید: بیشتر پستانداران مانند سگ یا گربه با قسمت‌های کناری جلوی پاهایشان راه می‌روند یا می‌دوند. گام زدن و دویدن برخی دیگر از حیوانات مانند اسب و آهو روی انگشتان پاست. برخی نیز همانند انسان روی پاشنه پا راه می‌روند نظیر خرس، میمون و گوریلا.

این که چرا برخی حیوانات اقتصاد راه رفتن را رها کرده و به دنبال اقتصاد دویدن رفته‌اند احتمالا به دلیل ارزش سازگارانه بیشتر آن بوده‌است.

این دانشمند بر این باور است که انسان از نظر راه رفتن اقتصادی عمل می‌کند ولی در دویدن خیر. در واقع آدم‌ها هنگام دویدن بیشتر از سایر پستاندارانی که از نظر جثه و اندازه مشابه آن‌هاست انرژی مصرف می‌کنند. ساختار فیزیکی پای انسان به او این توانایی را داده که در راه رفتن به ذخیره انرژی بپردازد، ساختاری که در سایر پستانداران وجود ندارد. اما این ذخیره‌سازی انرژی را در دویدن انجام نمی‌دهد.

او افزود بسیاری از ورزشکاران با تجربه، به خصوص دوندگان دو سرعت یا دو مسافت نیز آغاز گام‌هایشان روی پاشنه پا نیست. بسیاری از آن‌ها همانند افراد پا برهنه روی قسمت جلوی پاهای خود می‌دوند. به این ترتیب به نظر می‌رسد دویدن در انسان به اندازه راه‌رفتن از نظر صرف انرژی، اقتصادی نیست.