پس از تغییر نام «غیر فارسی» خودروی مینیاتوربه درخواست رهبر ایران، رییس‌جمهوری صبح روز یک‌شنبه 19 اردیبهشت از این خودرو با نام «تیبا» رونمایی کرد. با این حال زبان‌شناسان درباره فارسی‌بودن این نام نیز تردید دارند.

پس از تغییر نام «غیر فارسی» خودروی مینیاتوربه درخواست رهبر ایران، رییس‌جمهوری صبح روز یک‌شنبه 19 اردیبهشت از این خودرو با نام «تیبا» رونمایی کرد. با این حال زبان‌شناسان درباره فارسی‌بودن این نام نیز تردید دارند.

سایت خودروسازی شرکت سایپا با نام «سامیار» و همچنین اولین خودروری ایرانی این شرکت با نام جدید «تیبا» برای دومین بار با حضور رییس جمهوری ایران، وزیر صنایع و معادن، مدیران سایپا و تنی چند از مقامات در کاشان به بهره‌برداری رسمی رسید.

به گزارش ایسنا، خودروی ایرانی تیبا یا سایپا231 (S81) یا همان مینیاتور سابق پیش از این در آذر 1387 به عنوان سی و دومین پروژه سایپا، در سالن اجلاس سران در تهران با حضور محمود احمدی‌نژاد رونمایی شده بود.

در فروردین ماه امسال آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در بازدید از صنایع خودروسازی ایران، خواستار تغییر «نام غیر ایرانی» خودروی مینیاتور شده بود و به دنبال دستور وی، اعلام شد که این خودرو به «آهو» تغییرنام داده است.

در پی انتقاد وی، شرکت سایپا به منظور انتخاب نام تازه برای خودروی مینیاتور فراخوان عمومی اعلام کرد. مسئولان وزارت صنایع و معادن نیز تاکید کرده بودند که اواسط اردیبهشت نام جدید این خودرو اعلام می‌شود.

سایپا، 250 میلیارد تومان سرمایه گذاری برای سایت سامیار کاشان جهت تولید مینیاتور کرد، ولی سال گذشته به صورت بلند پروازانه اقدام به پیش فروش این محصول کرد. به طوری که برای این خودرو ظرفیت پیش فروشی معادل 30 هزار دستگاه در نظر گرفت.

شرکت سایپا سال گذشته 12 هزار دستگاه از این خودرو در سه مرحله پیش فروش کرد اما مشتریان مجبور شدند به دلیل عدم تولید به موقع آن، اواخر پارسال به جای خودروی به اصطلاح مردمی 9 میلیون و 990 هزار تومانی، پراید صبا تحویل بگیرند و عده‌ای هنوز انتظار می‌کشند.

تیبا هم نامی غیرایرانی است

در پی بررسی‌ها و پیگیری‌های خبرنگار ایسنا از استادان زبان‌شناس ایرانی، تعدادی از آنها گفتند که تاکنون نام «تیبا» را نشنیده‌اند و برخی دیگر نیز عنوان کردند که این نام، ایرانی نیست.

فریدون جنیدی، استاد زبان‌های باستانی در این باره می‌گوید: تیبا واژه‌ای ایرانی نیست. اگر می‌خواهند این نام را انتخاب کنند، باید بگذارند آهو. تیبا از زبان سامی به گونه‌ هُزوارِش در خط پهلوی به کار رفته است. نباید آن را تیبا خواند؛ بلکه آهوک خوانده می‌شود، مساوی با آهو.

شرکت‌های خودروسازی در جهان معمولا از حروف و اعداد یا ترکیب آنها برای نام‌گذاری خودروها استفاده می‌کنند. در این روش‌ها معمولا انتخاب حروف و اعداد متناسب با ویژگی‌های خودرو مانند ابعاد اتاق و یا حجم موتورصورت ‌می‌گیرد در حالی که خودروسازان ایرانی در نامگذاری محصولات خود بیشتر بر ایرانی و فارسی بودن نام خودروها تاکید دارند.

اولین خودروی ملی ایران در سال 1381 در کارخانه ایران‌خودرو تولید شد و نام آن به پیشنهاد سیدمحمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت، «سمند» شد. پس از آن نیز انتخاب نام مدل‌های دیگر خودروی ملی ایران خودرو چون «سریر» نیز با حساسیت بسیار صورت گرفت.

تولید تیبا همچنان در تعلیق

طرح تولید خودروی ارزان قیمت ایرانی در گروه خودروسازی سایپا پس از 7 سال در دومین خودروساز ایرانی پس از ایران خودرو، در آذر 87 توسط محمود احمدی‌نژاد کلید خورد.

اما تاکنون فقط تعداد معدودی از خودروی تیبا یا مینیاتور سابق، به تولید آزمایشی رسیده و هنوز خبری از واگذاری آن نیست و دلایل مختلفی برای تاخیر در تولید به موقع آن بیان شده است.

به گزارش ایسنا، کارشناسان، مسائلی از قبیل عدم انطباق برخی از قطعات این خودرو با یکدیگر را مطرح کرده‌ و از آن به عنوان عامل اصلی تاخیر در تولید این خودرو نام بردند.

تعجیل مدیران سایپا برای راه‌اندازی خط تولید خودرو ملی‌اش در حدی بوده که سایت کاشان را که در اختیار شرکت زامیاد بوده و قرار بود در آنجا خودرو شوکا تولید شود را از این شرکت گرفته و به تولید این خودرو جدید اختصاص دادند. آن هم در شرایطی که پیش از آن یک بار شرکت زامیاد این سایت را به عنوان خط تولید محصولات خود افتتاح کرده بود.

محمد سعید فلاحی، قائم مقام مدیر عامل سایپا اواخر دی سال 88 گفته بود: الان فصل بسیار نامناسبی برای معرفی یک محصول به بازار است، معمولا فصل مناسب برای معرفی یک خودرو به بازار شب عید است. این تاخیر نیز صرفا به منظور رضایت مشتری است نه گرفتن پول اضافی از خریداران.

طرح تولید خودروی ملی نخستین‌بار در سال 74 در ایران مطرح شد. آغاز این طرح از سال 80 توسط شرکت ایران‌خودرو بود که برای تولید خودروی ملی با شرکت «پروتون» و «میتسوبیشی» وارد کار شد. اما مشکلاتی سبب شد این شرکت روش خود را برای طراحی و تولید خودروی ملی تغییر دهد.

هم زمان با پیگیری شرکت ایران‌خودرو مبنی بر تولید خودروی ملی، شرکت «فرست اتوموتیو» انگلستان طراحی نمونه اولیه خودرو بر روی شاسی و قوای محرکه پژو 405 را برای تولید در یک شرکت تایوانی به پایان رسانده بود که با ورشکستگی این شرکت تایوانی، طرح اولیه این خودرو را به ایران پیشنهاد کرد.

در طرح سمند، مهندسان ایران به صورت مشترک با تیمی خارجی از مهندسان آلمان، اتریش، کره‌ای به انجام محاسبات مهندسی آن پرداختند. طراحی بدنه با گروه فرست اتوموتیو انگلیسی، طراحی قالب در کره صورت گرفت و ساخت قالب نیز در تایوان انجام شد.

هرچند تیبا اولین خودروی کاملا ایرانی است اما نوع طراحی و قالب سازی قطعات آن و عدم انطباق برخی از قطعات آن با یکدیگر به دلیل مشکلات طراحی و قالب‌بندی، تاکنون موجب تاخیر در تولید آن شده است.