مقامات زیستمحیطی ایران هشدار میدهند که با خشکشدن کامل دریاچه بختگان در استان فارس که دومین دریاچه بزرگ کشور است، پارک ملی بختگان در معرض فاجعه زیستمحیطی و نابودی انواع گونههای جانوری و گیاهی قرار گرفته است.
مقامات زیستمحیطی ایران هشدار میدهند که با خشکشدن کامل دریاچه بختگان در استان فارس که دومین دریاچه بزرگ کشور است، پارک ملی بختگان در معرض فاجعه زیستمحیطی و نابودی انواع گونههای جانوری و گیاهی قرار گرفته است.
ایسنا گزارش داده که روز چهارشنبه 21 اردیبهشت، محمد ابراهیم عامری، کارشناس پارکداری معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با هشدار نسبت به این «فاجعه»، گفت: در صورت ادامه وضعیت فعلی بهزودی توفان شن و نمک اراضی کشاورزی اطراف این تالاب را نیز نابود میکند.
این کارشناس پارکداری، تبدیل چند ده هزار هکتار از اراضی مجاور به زمینهای کشاورزی، ازبین رفتن پوشش گیاهی دریاچه به واسطه زهکشی، اجرای پروژههای مختلف ذخیرهسازی و انحراف آب همانند پروژه احداث سد «درودزن» در دهه 50 شمسی بر رودخانه کر و سد سیوند از سال 1371 را تنها بخشی از عوامل نابودی دریاچه بختگان میداند.
پارک ملی بختگان که در حاشیه دومین دریاچه بزرگ ایران است، زمانی مامن پرندگان به ویژه دستههای چند صد هزارتایی فلامینگو بود؛ اما با کاهش نزولات جوی در سالهای اخیر و احداث سدهای متعدد، آسیب بسیاری دیده است.
این پارک شامل دریاچه «طشک» و بختگان همراه با اراضی کوهستانی حاشیه آن در سال 1347 طی مصوبه شورای عالی محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده تحت مدیریت سازمان محیط زیست قرار گرفت و در حدود 327 هزار و 820 هکتار آن تبدیل به پناهگاه حیات وحش شد.
به گفته آقای عامری، کارشناس پارکداری معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، «هیچ برنامه عملی برای نجات تالاب بختگان وجود ندارد و تا کنون طرح جامع مدیریت پارک ملی بختگان با توجه به بحران کمآبی در منطقه نتوانسته راهکارهای لازم اجرایی برای مدیریت منطقه پیشنهاد دهد».
پیش از این در بهمنماه گذشته، محمد باقر صدوق، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست به ایلنا گفته بود: تالابهای ارومیه، هامون، بختگان و شادگان در شرایط بحرانی قراردارند و بقیه تالابها با وجود اینکه وضعیت ایده آلی ندارند اما در وضعیت بحرانی نیستند.
آقای صدوق در مورد مدیریتنشدن این «فاجعههای زیستمحیطی» تاکید کرده بود: متاسفانه بخشینگری در کشور، پدر مملکت را در آورده است و سازمان حفاظت محیط زیست که یک سازمان فرابخشی است نمیتواند به تنهایی در جهت حفظ محیط زیست گام بردارد.
نقش سد سیوند در نابودی تالاب بختگان
تالاب بختگان به واسطه دارا بودن جزایر کوچک و بزرگ یکی از مکانهای مناسب جهت تخمگذاری پرندگان بود و توسط سازمان بینالمللی حیات پرندگان به عنوان زیستگاه مهمی شناخته شده بود. یکی از مهمترین عوامل خشکی این تالاب ساخت سد و بند در اطراف آن است.
محمد باقر صدوق، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در این باره گفته است: یکی از مهمترین مشکلات تالابهای ایران رعایت نشدن حق آب آنهاست چون برخی از سازمانها به هر جا که رسیدهاند بند و سدی رودی رودخانههایی که به تالابها منتهی میشود، زده اند.
محمد ابراهیم عامری در مورد محاسبات نادرست وزارت نیرو درباره سد سیوند که منجر به خشکی این تالاب نیز شده است، میگوید: با گذشت چند سال از آبگیری، هنوز پشت این سد به طور کامل پرنشده که این امر نشان میدهد محاسبات وزارت نیرو در این خصوص آنقدرها هم درست نبوده است و بهجز کمک به نابودی تلاب بختگان نتیجهای نداشته است.
اوایل شهریور 87 بر اساس گزارش سازمان محیط زیست، دریاچههای «ارژن» و «طشک» در استان فارس به خاطر خشکسالی کاملا خشک شد و دریاچههای «مهارلو»، «بختگان»، «پریشان» و «کافتر» نیز در آستانه خشک شدن بودند اما حالا بختگان نیز به شورهزار تبدیل شده است.