اگرچه خرافهپرستی در تصمیمگیری شخصی برخی افراد در زندگی نقش دارد و وسیله امرار معاش برای برخی دیگر است اما بنابرگفته برخی از مسئولان خرافات در مدیریت کشور نفوذ کرده است
گسترش رمالی و خرافات در ایران به گونهای گسترش پیدا کرده که نگرانی درباره نفود آن به بخشهای مدیریتی هم راه پیدا کند و پلیس ناچار شده است در این مورد به شهروندان هشدار بدهد.
محمد تقی رهبر، نماینده مجلس، با انتقاد از رواج خرافه در كشور و مراجعه به دعانویسان برای حل مشكلات با بیان سرکیسه کردن مردم از سوی برخی افراد به رسوخ آن در مدیریت كشور اشاره کرد و گفت که باید با استناد به قوانین موجود كار اداره كشور را پیش برد اگر افرادی به برخی مستندات خرافی تكیه كنند و تصمیمگیری كنند در واقع اصول پذیرفته شده مسلم را زیر پا گذاشتهاند و در هیچ نهاد حاكمیتی نباید استفاده از خرافه نفوذ كند زیرا این مسائل اصالت مكتب دینی و فرهنگ اسلامی و سیاست عقلانی ما را مخدوش میكند بنابراین مسئولان هم باید مراقب باشند.
میر حسین موسوی، از نامزدهای معترض به نتیجه انتخابات، در جریان کارزار انتخاباتیاش بارها از رسوخ «تفکر خرافی» در کشور ابراز نگرانی کرده بود.
او با هشدار نسبت به نفوذ خرافهگرایی در سطح مدیریت کلان کشور گفت: امروز خرافات در خدمت یک فساد سازمان یافته سیاسی و اقتصادی قرار گرفتهاست.
آقای موسوی «حذف سازمان مدیریت و برنامه ریزی، حساسیت به کلید واژه توسعه، پشت سر انداختن برنامههای پنج ساله توسعه و حذف بخش عمدهای از مدیران با تجربه»، را نشان از رسوخ این تفکر خرافی دانسته بود.
با وجود نفی اینگونه خرافات از سوی بسیاری از علما برخی از ناظران و دستاندرکاران حکومتی و نیز مخالفان دولت نگران رواج خرافه و رشد نوع تفکر و ادبیاتی در سطح جامعه هستند که به دامن زدن خرافه میانجامد.
سخنان محمود احمدینژاد در خصوص دیدن هاله نور بر سرش، هنگامی که در سازمان ملل سخن میگفت، بازتابهای زیادی در جامعه داشت تا جایی که مهدی کروبی، نامزد پست ریاستجمهوری در سال 88 در مناظره تلوزیونی در خصوص آن سوال کرد. آقای احمدینژاد علیرغم وجود فیلم این سخنان، آن را تکذیب کرد.
آقای احمدینژاد در دیداری با آیتالله جوادی آملی گفته بود: من روز آخری که سخنرانی کردم، تقریبا همه سران بودند یکی از همان جمع به من گفت: «وقتی تو شروع کردی «بسمالله» و «اللهم» را گفتی، من دیدم نوری آمد، تو را احاطه کرد و تو تا آخر در یک حصن و حصاری رفتی.»
خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا در 18 خرداد 89 گزارش داد که مدتی است پخش كارتهایی با عناوین مختلف کفبینی، فال یا دعانویسی در برخی زیارتگاهها، خیابانها، محافل زنانه، آرایشگاهها و حتی اتوبوسهای شهری جلب نظر میكند و در پس آن جرایمی مانند تجاوز، اغفال و کلاهبرداری وجود دارد.
پدیده فالگیری سالهاست که به صورتهای مختلف در ایران از جمله تلفنی، حضوری، از داخل یا خارج از کشور انجام میشود و شامل مواردی چون فال ورق، فال تفاله چای و قهوه، کف بینی، بازکردن سرکتاب، دعانویسی در موارد مختلف بیماری یا شکستن طلسم و جادو و مرگ، فال شمع، استخاره، احضار روح یا آیینهبینی میشود.
هر یک از خدمات فوق دارای نرخ متفاوتی است که برحسب فرد انجامدهنده، منطقه اقامت، و نوع مشکل فرق میکند. برخی از افراد شاغل در این حرفه در خانه خود کار میکنند، برخی دفتر کار دارند و کارت ویزیت پخش میکنند و برخی نیز از طریق تلفن، خدمات خود را به مشتریان عرضه میکنند.
روزنامه سرمایه در تیرماه 87 در گزارشی به قیمت انواع فال و دعا در تهران پرداخته بود که از 100 تومان تا بیش از یک میلیون تومان در آن زمان به فروش میرسید. یکی از افراد شاغل در این امر گفته بود که همه اقشار جامعه از خانم خانهدار گرفته تا استاد دانشگاه مشتری او هستند و افزوده بود که برخی از مدیران از جمله مشتریان ثابت و دائمی او محسوب میشوند.
چهکسانی مشتری رمالها هستند؟
سرهنگ عبدالله قاسمی، معاون اجتماعی پلیس آگاهی ناجا به خبرنگار ایسنا گفته است افراد متمول معمولا به این رمالها مراجعه میکنند و 80 درصد مراجعه کنندگان را قشر تحصیلکرده جامعه تشکیل میدهند.
دکتر انور صمدیراد، آسیبشناس مسائل اجتماعی نیز به ایسنا گفته که برخی از افراد طبقه مرفه و دارای مدارج عالی تحصیلی نیز به این سودجویان مراجعه میکنند.
سرهنگ قاسمی، معاون اجتماعی پلیس آگاهی ناجا اعلام کرده است که در سال گذشته 120 فقره مورد رمالی به پلیس آگاهی تهران گزارش شده اما این در شرایطی است که بسیاری از افراد آسیبدیده شكایتی در این باره به پلیس نمیبرند و یا در بیشتر موارد مراجعهکنندگان صرفا مورد کلاهبرداری مالی قرار میگیرند و مغبون میشوند و دلیلی برای مراجعه به پلیس نمیبینند.
چرا افراد به رمالان مراجعه میکنند
سعید معدنی، جامعهشناس اگرچه عامل اصلی رویآوردن افراد را به این شیوهها «ناتوانی در حل مساله» میداند اما ریشه آن را «عدم آگاهیهای اجتماعی و دینی» عنوان میکند و نه لزوما سواد.
دكتر انور صمدیراد، آسیب شناس اجتماعی از «گرایشهای فطری انسان به متافیزیک» به عنوان یکی از عوامل گسترش این پدیده یاد میکند که باعث ایجاد «نوعی امنیت کاذب» میشود.
او بیثباتی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی موجود در جامعه، جهل و ناآگاهی مردم، و نیز تفریح و سرگرمی را عوامل اصلی مراجعه مردم به رمالها و اقبال آنها از خرافات میداند.
رد فالگیری و رمالی از سوی علما
چندی پیش ایسنا در یک استفتا از مراجع تقلید درباره دعانویسی ، فالگیری و رمالی پرسش کرد و در تمام پاسخهایی که از سوی آیتالله مكارم شیرازی، صافیگلپایگانی و علویگرگانی ارائه شده بود دعانویسی پذیرفته شده، اما نوع حرفهای آن و امرار معاش از آن طریق جایز دانسته نشده یا باطل و حرام اعلام شده بود.
در بخش سوالها و جوابهای پایگاه اطلاعرسانی دفتر آیتالله سیستانی نیز به این سوال كه «آیا مراجعه به دعانویس اشكال دارد؟ نظر شما در مورد سحر و جادو چیست؟» پاسخ داده شده است: «مراجعه به دعانویس اشكال ندارد، ولی سحر و جادو جایز نیست» و آن را از محرمات و معاصی کبیره دانسته و جایز ندانسته است.