محمد درویش،‌می‌نویسد که آلودگی آب تهران واقعیتی است که مردم باید با آن روبرو شوند و در موردش تصمیم درست بگیرند.

موج جدید بحران بر سر کیفیت آب تهران را شاید بتوان از ماجرای دعوت نخبگان محیط زیست از سوی شهردار تهران در بیست و دومین روز از تیرماه 1389 آغاز کرد. روزی که محمد باقر قالیباف متخصصان و فعالان محیط زیست را جمع کرده بود تا عملکرد «کابینه» او را در شهرداری تهران از منظر ملاحظات و آموزه‌های محیط زیستی نقد کنند.

اما یکی از حاضران به نام دکتر جلال‌الدین شایگان در مقام رئیس شاخه محیط زیست فرهنگستان علوم ایران و استاد دانشگاه صنعتی شریف، سخنانی گفت که خواب از سر بسیاری در جلسه و بیرون از آن ربود.

آقای شایگان که خود متخصص پساب و فاضلاب‌های شهری و صنعتی است، به نتایج مجموعه آزمایش‌هایی اشاره کرد که با نظارت مستقیم وی انجام گرفته و جملگی خبر از آلودگی خطرناک آب تهران می‌دهد.

شایگان گفت: نه تنها نیترات، بلکه شناسه دیگری به نام TOC یا همان Total organic carbon در آب تهران وجود دارد که میزان استاندارد آن در آب شرب باید صفر باشد، در صورتی که میزان آن در خروجی تصفیه خانه‌ها و چاه‌های آب مورد بررسی در تهران بین 3 تا 14 میلی گرم در لیتر اندازه‌گیری شده است که بسیار خطرناک است. زیرا این مواد، هنگامی که با کلر موجود در آب شرب ترکیب می‌شوند، اغلب ترکیبات کلره‌ای را می‌آفرینند که بسیاری از آنها سرطان‌زا است.

چهار روز پس از این اظهار نظر صریح و قول شهردار تهران برای پیگیری موضوع، برای نخستین‌بار مقامی از کابینه دهم در حد وزارت؛ یعنی مرضیه وحید دستجردی هم در اظهاراتی که بسیاری را شگفت‌زده کرد، از آلوده بودن آب شرب در برخی از مناطق تهران به نیترات خبر داد و از مادران و کودکان شیرخوار، درخواست کرد که از آب موجود در بطری استفاده کنند. منتها او نگفت که کودکان شیرخوار چگونه و با چه اراده‌ای باید این کار را انجام دهند؟! زیرا احتمالاً کودکان شیرخوار نخواهند توانست منظور خانم وزیر را در مصاحبه‌های دیداری و نوشتاری‌اش درک کنند.

به دنبال این اظهار نظر و بازتاب‌های فراوانش در رسانه‌های گروهی، ناگهان بطری‌های آب معدنی در تهران نایاب شد و موج تلفن‌ها از سوی مردم به نهادهای ذیربط افزایش یافت که باید چه کنند؟ در این میان، البته وزیر نیرو موضوع را کاملا تکذیب کرد و استاندار تهران حتی متخصصان آلودگی آب را به مناظره فراخواند تا ثابت کند، آب تهران پاک است.

متعاقب آن گروهی هم بر این پندار دامن زدند که شاید همه این جنجال‌ها برای این بوده تا دولت کارمندان خویش را تشویق به مهاجرت و انتقال از تهران کند.

در این میان، اما دکتر علیرضا مرندی، وزیر سابق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلام، با انکارناپذیر دانستن آلودگی آب تهران، با انتقادی کم‌سابقه از مردم و دولت گفت: «در حال حاضر مردم به سادگی انواع آلودگی‌ها را پذیرفته‌اند و می‌پندارند که در این مقطع از زمان زندگی با آلودگی آب، صدا، هوا و خطرات ناشی از آن طبیعی است، غافل از آنکه این مردم هستند که سرنوشت خود را تعیین می‌کنند و طبق نیاز خود از زندگی به هر آنچه که طلب می‌کنند، می‌رسند. در این جا بروز ندادن واکنش از سوی مردم و پیگیری نکردن آنها می‌تواند نقش به سزایی در ادامه یافتن این آلودگی‌ها داشته باشد. به نظر می‌رسد مسئولان نیز در این میان به روزمرگی افتاده‌اند و تنها پاسخگوی مسائل روز هستند و چشم‌اندازی برای داشتن آینده‌ای سالم ترسیم نمی‌کنند.»

و در نهایت، این علی محمد نوریان، رئیس سابق سازمان هواشناسی و معاون کنونی محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور بود که آب پاکی را – هرچند دیر – ریخت بر روی دست وزیر نیرو و استاندار تهران و صراحتاً پرده از کلاه شرعی وزارت نیرو برای سالم اعلام کردن آب تهران برداشت. زیرا به گفته او وزارت نیرو با پایین‌ترین استاندارد موجود در جهان، سلامت آب را در تهران می‌سنجد که به هیچ وجه این کار با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی who مطابقت ندارد.

حالا میل، میل تهرانی‌های عزیز است که یکی از این سه گزینه را انتخاب کنند:یا همچنان مانند قورباغه مشهور در فیلم «یک حقیقت ناخوشایند» که به ماجرای جهان‌گرمایی پرداخته بود، سکوت کرده و منفعلانه منتظر بیماری و مرگ خویش شوند؛ یا بار و بندیل خود را بسته و عطای تهران نشینی را به لقایش بخشیده و به زادگاه اجدادی خویش برگردند و یا این که پند علیرضا مرندی را به اجرا درآورند.

نظر شما چیست؟ شما کدام گزینه را انتخاب می‌کنید؟هرچند هر گزینه‌ای را که انتخاب می‌کنید، باید یادتان باشد که آب تهران دیگر، باکیفیت‌ترین آب ایران نیست.