ریچارد نلسون فرای، ایرانشناس 90 ساله آمریکایی، بار دیگر از محمود احمدینژاد درخواست کرد تا با خاکسپاری او پس از مرگش در کنار زایندهرود اصفهان موافقت کند. رئیسجمهوری ایران نیز در پاسخ به این درخواست، گفت «خانهای در اختیار این ایرانشناس قرار گیرد تا وی هر استفادهای که میخواهد از آن داشته باشد».
ریچارد نلسون فرای، ایرانشناس 90 ساله آمریکایی، بار دیگر از محمود احمدینژاد درخواست کرد تا با خاکسپاری او پس از مرگش در کنار زایندهرود اصفهان موافقت کند. رئیسجمهوری ایران نیز در پاسخ به این درخواست، گفت «خانهای در اختیار این ایرانشناس قرار گیرد تا وی هر استفادهای که میخواهد از آن داشته باشد».
این ایرانشناس کهنهکار، در دومین همایش بزرگ ایرانیان مقیم خارج از کشور گفت: «درخواستم را امروز به صورت حضوری به رئیسجمهوری ایران تقدیم میکنم و امیدوارم با درخواست من موافقت شود».
این محقق فرهنگ و تاریخ ایران درباره دلیل علاقهاش به خاکسپاری در ایران گفت: برای آنکه ارادت خود را به ایران ثابت کنم به فکرم رسید که پیکرم در کنار زایندهرود و در شهر اصفهان و «نصف جهان» به خاک سپرده شود.
این دومین بار بود که آقای نلسون تقاضای خاک سپاری خود را در کنار زاینده رود اصفهان مطرح میکرد.
این استاد انشگاه هاروارد آمریکا، یکبار دیگر در سال 84 این درخواست را مطرح و پیگیری کرده بود و پس از دو سال، رسانهها در اواخر شهریور سال 86 که آقای فرای به اصفهان رفته بود، از موافقت رئیسجمهوری ایران خبر دادند اما درخواست مجدد او نشان میدهد پیش از این موافقتی از سوی آقای احمدینژاد ابراز نشده است.
آقای فرای بیش از 60 سال است که به فعالیتهای ایرانشناسی، تحقیق در تاریخ، فرهنگ و هنر ایران میپردازد و آثار بیشماری در این زمینه پدید آورده است؛ «عصر زرین فرهنگ ایران»، «تاریخ ایران باستان» و ویرایش چهار جلد از کتاب «تاریخ ایران کمبریج» از جمله مهمترین این آثار است.
تاسیس «مرکز مطالعات خاورمیانه» در دانشگاه هاروارد و در تهران، از برجستهترین کارهای این برنده جایزه جشنواره بینالمللی خوارزمی سال 84 است؛ این مرکز به مطالعه و تحقیق در زمینه ایرانشناسی کمک کرده است.
پا جای پای آرتور پوپ
ریچارد فرای اولین آمریکایی ایرانشناسی نیست که میخواهد پس از مرگش کنار زایندهرود، رودخانه تاریخی شهر اصفهان به خاک سپره شود.
پیش از او، در سال 1348 «آرتور پوپ» مورخ و ایرانشناس مشهور آمریکایی در سن 88 سالگی و پس از او همسرش «فیلیس اکرمن» در ضلع شمال شرقی «پل خواجو» در ابتدای پارک مشتاق به خاک سپرده شدهاند.
این زوج آمریکایی از پیشگامان مطالعه هنر آسیا، بهویژه هنر، تاریخ، میراث و فرهنگ ایران هستند که در سال 1304«موسسه هنر و باستانشناسی ایران» را در شهر نیویورک بنیانگذاری کردند.
آرتور پوپ از سال 1304 به ایران دعوت شد تا مشاور افتخاری دولت ایران باشد و سپس به عضو فرهنگستان ایران درآمد. وی با پژوهش، انتشارات و نمایشگاههای خود تاریخ و فرهنگ ایران را به سراسر دنیا نشان داد اما متهم به خارج کردن بسیاری از آثار ایران به خارج از کشور شد. در دوره جمهوری اسلامی نیز رسانههای تندرو، او را متهم به عضویت در فراماسونری و «خیانت به میراث فرهنگی ایران» کردهاند.
این ایرانشناس که از سه سال پیش از مرگش در سال 1344 برای همیشه به ایران آمد و در شیراز ساکن شد در نامهای به عیسی صدیق، وزیر فرهنگ وقت ایران نوشت: «اصفهان عشق من است، اگر هم شده، حتی خاکستر بقایای مرا در ایران خاک کنید.»
تا به امروز اثر شش جلدی این مورخ مشهور درباره هنر ایران به نام «A Survey of Persian Art» که از مفصلترین بررسیهای آثار تاریخ هنر ایران بهشمار میآید، امکان چاپ نیافته است.
هماکنون زاینده رود، بزرگترین رودخانه مرکزی ایران درشهر اصفهان که چندین پل تاریخی از دوره صفویه روی آن است به دلیل بسته شدن سدی برای تامین کمبود آب ذخایر زیرزمینی، درآستانه خشکی قرار دارد.
شاخه ای جدا شده از زاینده رود که در آمریکا به زیستنش ادامه می دهد آرزوی وصل به رودخانه مادر را دارد .و مادر فریاد می زند:همانجا باش و در کنار خواهر بزرگم می سی سی پی آیینه مرا در می سی سی پی ببین و فریادگر این تصویر و این شباهت به مردمان آنجا باش.\nبه درون کعبه رفتم به حرم رهم ندادند که تو در برون چه کردی که درون خانه آیی؟